HLV Park Hang-seo và bí quyết làm nên thành công cho bóng đá Việt Nam (kỳ 2)

Điểm yếu của bóng đá Việt Nam

HLV Park Hang-seo cho rằng, cầu thủ Việt Nam còn thiếu cơ bắp phần trên. Khi ông nói với các cầu thủ như vậy thì họ đều nghi ngờ. Bởi các cầu thủ nghĩ, đối với cầu thủ bóng đá, tại sao lại phát triển phần cơ bắp thân trên mà không phải là thân dưới.

HLV Park giải thích, nếu không có cơ bắp phần trên thì khi thi đấu bằng cơ thể sẽ dễ bị xuống sức và không giữ được trọng tâm. Bóng đá là một môn thể thao liên tục phải va chạm cơ thể với đối phương cho nên phải vừa chạy vừa phải đối mặt với sự truy cản của đối phương.

Chính vì vậy, không chỉ cơ bắp của thân dưới mà cả cơ bắp thân trên cũng phải đồng đều. Đó là lý do HLV Park Hang-seo yêu cầu sau mỗi bữa ăn tối, các cầu thủ đều phải tập những bài tập nâng cao cơ bắp trong khoảng 30-40 phút.

HLV Park Hang-seo cũng bất ngờ về kỹ năng chơi bóng bẩm sinh của cầu thủ mình. Đồ họa: TK

Ngoài ra, điểm yếu của các câu thủ Việt Nam đó là khả năng hiểu chiến thuật và chuyền bóng. Trong đó, việc chuyền bóng mở rộng sang hai biên trái và phải vẫn chưa được. Mặc dù vậy, những cầu thủ đã được đào tạo trong các câu lạc bộ thiếu nhi một cách có bài bản thì khắc phục được điều này tốt hơn.

Mặt khác, từ khi HLV Park Hang-seo đến, ông đã thay đổi cách chơi của cầu thủ Việt Nam bằng việc hạn chế những pha phạm lỗi không cần thiết, đặc biệt là bên phần sân nhà. Điều này sẽ khiến đội nhà phải đối diện với những quả phạt trực tiếp hoặc những quả treo bóng.

Loại bỏ sơ đồ 4 hậu vệ, chọn 3 trung vệ

HLV Park Hang-seo phân tích: “Trong chiến thuật 4 hậu vệ vẫn có 4 cầu thủ tấn công, nhưng chiến thuật sử dụng ở Việt Nam trong thời gian qua là chiến thuật 4 hậu vệ. Do đầu tư vào phòng ngự nhiều hơn mức cần thiết, rất bất lợi cho tấn công nên tôi nghĩ chính vì vậy mà họ đã không sử dụng được hết 100% tài nguyên đội mình đang có.

Cho đến VCK U23 châu Á tại Trung Quốc, HLV Park đã có 1 tháng quan sát các cầu thủ. Từng người, từng người một, khám phá khả năng của họ và xây dựng chiến thuật trên nền tảng đó. Thời điểm đó, có một hãng hàng không của Việt Nam đã hỗ trợ miễn phí vé máy bay cho đội tuyển nên các trợ lý của HLV Park có thể đến bất cứ trận đấu nào của V.League.

Sơ đồ 3 trung vệ của đội tuyển Việt Nam. Ảnh tư liệu

Và HLV Park Hang-seo đã chọn sơ đồ 3-4-3 và 3-4-2-1. HLV Hiddink cũng đã chủ yếu dùng chiến thuật này cho đội Hàn Quốc năm 2002. Hình thức 3-4-3 của Việt Nam cũng giống như vậy nhưng nội dung thì hơi khác. Đó chính là lý do ông nói đến biến thể khác của chiến thuật 3.

HLV người Hàn Quốc nói: “Chiến thuật 3-4-3 là chiến thuật mà các cầu thủ phải chạy không ngừng nghỉ vừa ngự lại vừa chia sẻ thể lực cho nhau. Chiến thuật này là chiến thuật bố trí một cách đồng đều nhất từng cá nhân của các cầu thủ trên sân. Nhưng nó là chiến thuật uy hiếp đối phương từ đầu đến cuối, từ lúc tấn công tới phòng ngự. Cho nên tất cả các cầu thủ nếu không có đủ thể lực tiêu chuẩn thế giới thì không thể nào làm được.

Bên cạnh đó, HLV Park Hang-seo từ sớm đã xác định 3-5-2 sẽ là một phương án mới cho bóng đá Việt Nam: “Chiến thuật 3-5-2 là chiến thuật điển hình nhưng tùy theo tình huống mà tôi có thể sử dụng 4 hoặc 3-5-2 hoặc nhiều loại bài binh bố trận phối hợp. Chiến thuật của Việt Nam không phải là đặt trọng tâm vào hậu vệ tích cực. Đó là chiến thuật mang tính tấn công.

ĐT Việt Nam rất lợi hại với những quả phất bóng dài. Ảnh tư liệu

Khi đã sở hữu bóng, hai cầu thủ ở giữa sẽ vào bên trong và trở thành cầu thủ tấn công. Số lượng tiền đạo sẽ tăng lên đến 5 người trong phút chốc. Với chiến thuật 3 hậu vệ, cầu thủ không phải là hậu vệ mà họ xuất thân là trung vệ. Đó chính là những cầu thủ khống chế bóng tốt nhất trong đội của chúng tôi.

Đặc điểm của sơ đồ 3 trung vệ

HLV Park phân tích: “Chiến thuật 3-4-3, 3 cầu thủ đá trung vệ sẽ vừa là hậu vệ cánh vừa là trung vệ. Vì khả năng khống chế tốt nên họ rất khó mất bóng. Sẽ không có tình huống mắc lỗi nực cười. Khi có bóng, họ chuyền lên phía trước và có thể cải thiện được tình hình. Không gian đằng sau đối phương nếu bị trống và khi bị đứt bóng, họ có thể phất bóng dài lên phía trước chỉ một lần.

Dù cũng là một đường bóng dài nhưng do có khả năng khống chế nên hoàn toàn có khả năng nối một đường bóng dài lên tới địa điểm mình muốn với đường chuyền bóng dài có hồn. Nghĩa là chuyền bóng trên không một cách chính xác cho cầu thủ tấn công với tốc độ rất chậm. Trong trận bán kết với Philippines tại AFF Cup, 2 bàn thắng chính là điều chúng tôi xây dựng được cơ hội từ những đường chuyền dài có hồn”.

Cầu thủ Việt Nam khéo léo và kỹ thuật hơn những gì HLV Park tưởng tượng. Ảnh: VFF

Hai cầu thủ trung vệ (Duy Mạnh, Ngọc Hải hoặc Tiến Dũng) đóng vai trò ngăn đối phương ùa vào. Đó là vị trí áp lực nhất trong đội của chúng tôi. Phải có họ án ngữ ở đó thì khi tấn công, các hậu vệ biên mới có thể bó vào trong một cách hoàn toàn.

Khi các trung vệ vào trong mà khép chặt lại thì đội tấn công biến thành 5 người, số cầu thủ tấn công tăng lên cũng là lúc toàn bộ các cầu thủ có thể di chuyển nhanh hơn và với những đường chuyền ngắn, họ dần dần tiến vào khu vực phòng ngự đối thủ. Như tôi đã nói, sự ứng phó, tính nhanh nhạy mềm mỏng đó là điểm mạnh của cầu thủ Việt Nam.

"Thành tích mà tôi làm được thực ra do chính công lao của người Việt Nam tạo nên. Nói thẳng ra 99% đã được xây dựng trước khi tối nắm giữ đội bóng này. Phần tôi đóng góp được là rất ít"

HLV Park Hang-seo

Vai trò của 2 hậu vệ cánh (Văn Hậu - Trọng Hoàng)

Để xây dựng được chiến thuật này, nhân lực là rất quan trọng. Đó là 2 hậu vệ đá lệch cánh. Họ chính là những người phải chạy nhiều nhất và phải có kỹ thuật tốt. Hai cầu thủ này trên thực tế chính là Libero. Họ phải đảm nhiệm được vai trò hậu vệ phía sau, phía biên và linh hoạt chuyển đổi vai trò của mình.

Chính sự hỗ trợ của họ mà đội hình trong chốc lát có thể biến thành 3, 4 và 5. Đôi khi làm “block bộ ba” rồi chuyển sang phòng ngự theo khu vực, tất cả phụ thuộc vào sự di chuyển của họ. Như tôi đã nói, thì phòng ngự theo khu vực sẽ giảm đi rất nhiều sự tiêu hao năng lượng các cầu thủ hậu vệ.

Trọng Hoàng là của báu trong tay HLV Park. Ảnh: Trung Kiên

HLV Park Hang-seo cũng lý giải, những đội bóng khác không thể dùng 3-4-3 như Việt nam và biết cách tấn công của đội Việt Nam nhưng vẫn bất lực. Ông nói: “Bởi chiến thuật này được thiết kế theo điểm mạnh của cầu thủ Việt Nam, vì thế những đội bóng khác không thể ứng dụng nó được.

Nếu không có hai hậu vệ lệch cánh với tần số hoạt động vô cùng mạnh mẽ và nhanh nhẹn, ba cầu thủ tấn công có khả năng ứng phó nhanh kịp thời và trên hết là cả 11 cầu thủ với tốc độ, sự nhạy bén tuyệt vời thì bất cứ đâu trên thế giới cũng không thể xây dựng được chiến thuật 3 kiểu Việt Nam. Đó là lý do mà những nước Đông Nam Á không thể theo được chiến thuật này”.

Còn tiếp...

Kỳ sau: Nâng cao sức mạnh tinh thần và loại bỏ tư tưởng thua cuộc (Kỳ 3)

Trung Kiên

Tham khảo từ tác giả Jang Won Je