Hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do

Quy trình sản xuất ngô ngọt tại Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao. Ảnh: Anh Tuấn

Đồng chí Ngô Minh Kim, Phó Giám đốc Sở Công Thương cho biết: Năm 2023, thị trường xuất khẩu của tỉnh phải đối mặt với những ảnh hưởng tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài như: Nhu cầu thị trường trong nước và quốc tế thấp nên các doanh nghiệp không ký được đơn hàng mới, thậm chí còn bị hủy các đơn đặt hàng đã ký, tính cạnh tranh của hàng trong nước và hàng nhập khẩu đều cao, thiếu nguyên liệu đầu vào cho sản xuất, hàng tồn kho tăng cao khiến nhiều doanh nghiệp phải chủ động cắt giảm mức sản xuất.

Trước khó khăn đó, Sở Công Thương đã phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Vụ thị trường châu Âu-châu Mỹ (Bộ Công Thương) tổ chức 6 hội nghị trực tiếp và trực tuyến phổ biến phương pháp vận dụng quy tắc xuất xứ hàng hóa để hưởng ưu đãi từ các Hiệp định Thương mại tự do; nâng cao năng lực phòng vệ thương mại; kỹ năng triển khai xuất khẩu qua nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới; xúc tiến đầu tư, xuất khẩu sản phẩm sang thị trường châu Âu… cho gần 800 lượt đại biểu, là cán bộ quản lý Nhà nước và các doanh nghiệp có hoạt động xuất, nhập khẩu trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời, thực hiện tốt việc cung cấp thông tin về tình hình thị trường, việc áp dụng các rào cản thuế và phi thuế quan trong thương mại quốc tế, giúp các doanh nghiệp trên địa bàn tra cứu thông tin về biểu thuế xuất, nhập khẩu ưu đãi và chủ động ứng phó với rào cản thương mại tại các thị trường xuất khẩu.

Để giúp các doanh nghiệp xuất khẩu vượt qua khó khăn, Sở Công Thương xác định phải tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do đa phương và song phương. Do vậy, với vai trò là cơ quan đầu mối về hội nhập quốc tế, Sở đã thực hiện có hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền về quan điểm, chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, tập trung phổ biến cam kết của Việt Nam khi tham gia các Hiệp định thương mại tự do (FTA), đặc biệt là các FTA thế hệ mới như Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Việt Nam và 28 nước thành viên EU (EVFTA), Hiệp định Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-Len (UKVFTA), Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP)… đến các cơ quan quản lý Nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức chính trị-xã hội và người dân trong tỉnh dưới nhiều hình thức.

Bên cạnh đó, Sở đã tiến hành kiện toàn đầu mối thông tin về các Hiệp định FTA thế hệ mới nói riêng và các FTA nói chung, cung cấp thông tin, hướng dẫn, làm rõ nội dung cam kết và các vấn đề có liên quan đến các Hiệp định mà Việt Nam tham gia; cung cấp kịp thời thông tin về các biện pháp phòng vệ thương mại của nước nhập khẩu; cập nhật, thông báo những thay đổi trong chính sách xuất, nhập khẩu và thông quan từ các đối tác thương mại lớn đến các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu.

Mặt khác, Sở Công Thương đã chủ động phối hợp với các sở, ngành thường xuyên rà soát các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, ban hành các văn bản mới rõ ràng, cụ thể, đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch, thống nhất, khả thi, phù hợp với các cam kết quốc tế và tình hình thực tế nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, thúc đẩy phát triển sản xuất, đảm bảo an ninh, quốc phòng ở địa phương.

Để tạo điều kiện rút ngắn thời gian làm thủ tục xuất, nhập khẩu cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, Phòng Xuất, nhập khẩu đã thẩm định và cấp trên 6.200 bộ C/O để các sản phẩm xuất khẩu của tỉnh được hưởng ưu đãi thuế quan theo tinh thần các FTA mà Việt Nam đã ký kết.

Với việc tận dụng tốt ưu thế của các Hiệp định thương mại đã ký kết, kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh năm 2023 đạt 3.178,2 triệu USD, tăng 0,01% so với cùng kỳ năm trước. Bước sang năm 2024, thị trường xuất khẩu tiếp tục duy trì đà tăng trưởng với tổng kim ngạch xuất khẩu tháng 2 đạt gần 271,6 triệu USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ; lũy kế 2 tháng đầu năm đạt trên 561,8 triệu USD, tăng 28,8%. Các mặt hàng xuất khẩu có mức tăng khá so với cùng kỳ như: quần áo các loại tăng 28,6%; giày dép các loại tăng 29,5%; linh kiện điện tử tăng 76,5%; phôi nhôm tăng gấp 2,2 lần…

Tổng kim ngạch nhập khẩu trong tháng 2 đạt trên 261,6 triệu USD, tăng 33,1% so với cùng kỳ; lũy kế 2 tháng đầu năm đạt trên 530,5 triệu USD, tăng 14,2%. Tập trung vào các nhóm mặt hàng như: linh kiện điện tử, linh kiện phụ tùng ô tô, phụ liệu sản xuất giày dép, vải may mặc… Thị trường xuất khẩu của các doanh nghiệp trong tỉnh tiếp tục được duy trì và mở rộng, các thị trường đã ký Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam đều ghi nhận sự tăng trưởng xuất khẩu mạnh. Mục tiêu kim ngạch xuất khẩu năm 2024 của tỉnh ước đạt 3,25 tỷ USD, tăng 2,8% so với ước thực hiện năm 2023.

Để đạt mục tiêu này, Sở Công Thương tiếp tục tổ chức các hội nghị phổ biến nâng cao nhận thức về hội nhập kinh tế quốc tế, đặc biệt là thông tin thị trường đã ký FTA và các biện pháp phòng ngừa tranh chấp, lừa đảo trong thương mại quốc tế cho các cán bộ quản lý Nhà nước và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Hỗ trợ cập nhật, cung cấp các quy định mới về nhập khẩu từ các nước tham gia FTA cho các doanh nghiệp, kịp thời tham mưu cho UBND tỉnh tháo gỡ những vướng mắc về cơ chế, chính sách, thủ tục liên quan đến xuất khẩu; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tận dụng có hiệu quả lộ trình giảm thuế của các FTA thế hệ mới, thúc đẩy xuất khẩu các nhóm hàng mà tỉnh có thế mạnh như may mặc, thủ công mỹ nghệ, giầy da, nông sản chế biến, linh kiện điện tử, linh kiện ô tô…

Ngành Công Thương cũng tiếp tục tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm xuất khẩu thông qua hình thức tổ chức hội nghị trực tiếp và trực tuyến với tham tán thương mại và các đối tác lớn của tỉnh.

Tỉnh cũng đã phối hợp với Cục Xúc tiến thương mại thông tin kịp thời các chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tham gia các đoàn xúc tiến thương mại tại các thị trường trọng điểm như Trung Quốc, Mỹ, Nhật, EU… Đồng thời, xây dựng và triển khai các Đề án hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX, cơ sở sản xuất, kinh doanh ứng dụng thương mại điện tử, bán hàng trực tuyến và quảng bá thương hiệu sản phẩm nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy xuất khẩu...

Với vai trò thường trực Ban Chỉ đạo hội nhập quốc tế tỉnh, Sở Công Thương sẽ thực hiện tốt chức năng đầu mối cung cấp thông tin và làm rõ các cam kết từ các FTA; phối hợp với các đơn vị chuyên môn của Bộ Công Thương thực hiện các biện pháp cảnh báo sớm trong phòng vệ thương mại, thông tin về các rào cản phi thuế của các thị trường trọng điểm của tỉnh; hỗ trợ doanh nghiệp thực thi hiệu quả, trọng tâm là việc phổ biến quy tắc xuất xứ và tổ chức cấp C/O ưu đãi cho các doanh nghiệp xuất khẩu trên địa bàn và các tỉnh lân cận.

Nguyễn Thơm