Hòa Bình:Cấp đất cho nhà máy xử lý rác 'đè' quy hoạch của Thủ tướng

Những ngày vừa qua, người dân sống ở vùng hồ Quan Sơn đang tỏ ra hết sức lo ngạ,i khi UBND tỉnh Hòa Bình chuẩn bị cấp phép cho Công ty Minh Phong xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại xã Trung Sơn, huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình. Vùng đất này nằm ở đầu nguồn của hồ nước sẽ cung cấp nước sạch cho toàn huyện Mỹ Đức (Hà Nội).

Thung lũng mà UBND tỉnh Hòa Bình cấp đất cho doanh nghiệp xây dựng nhà máy xử lý rác nằm cạnh mỏ đá. Hơn nữa, việc này chồng lấn lên quy hoạch mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt.

Sai chồng sai

Năm 2017, bất chấp sự phản đối của các đơn vị sản xuất vật liệu xây dựng tại xã Trung Sơn, cơ quan chức năng của tỉnh Hòa Bình đã cấp phép cho dự án sản xuất phân vi sinh của ông Vũ Hùng Tiến thuê hơn 21ha đất để thực hiện đầu tư xây dựng bãi chứa nguyên liệu mùn thải, ủ và sản xuất vi sinh hữu cơ kết hợp trồng cây dược liệu. Theo giấy phép này, Dự án của ông Tiến được thực hiện tại xóm Bến Cuối, xã Trung Sơn, huyện Lương Sơn.

Điều đáng lo ngại là toàn bộ diện tích mà ông Tiến đặt cơ sở sản phân xuất lại lại nằm trong vùng quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng nguyên liệu xi măng đã được Thủ tướng Chính phủ (TTCP) phê duyệt tại Quyết định số 1065/QĐ-TTg ngày 9.7.2010.

Do xưởng sản xuất nằm cạnh mỏ đá, nên hàng ngày mỏ đá nổ mìn phá đá khiến đất đá văng tung tóe làm những công nhân tại xưởng sản xuất phân bón luôn sống trong tình trạng lo âu. Không ít lần giữa các đơn vị sản xuất nơi đây xảy ra nhiều mâu thuẫn.

Ông Dương Thanh Bình, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV xi măng Trung Sơn cho biết: “Tính mạng con người là trên hết, nên chúng tôi đã nhiều lần gửi văn bản lên các cơ quan chức năng của tỉnh Hòa Bình xem xét lại việc đặt nhà máy sản xuất phân bón vi sinh gần mỏ đá, tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc”. Cũng theo ông Bình, nhà máy cũng để kho mình cạnh xưởng sản xuất của ông Vũ Hùng Tiến. Do vậy, xưởng sản xuất này luôn đặt trong tình trạng “báo động đỏ” về độ nguy hiểm.

Trước thực trạng trên, năm 2017, UBND huyện Lương Sơn đã nhận ra việc cấp phép này là sai. UBND huyện đã có văn bản đình chỉ dự án sản xuất phân vi sinh của ông Vũ Hùng Tiến. Huyện này cũng đã chỉ đạo các cơ quan chức năng và UBND xã Trung Sơn kiểm tra, rà soát báo cáo UBND huyện.

Cơ sở sản xuất của ông Vũ Hùng Tiến chưa chuyển đi hết, UBND tỉnh lại rục rịch cho doanh nghiệp xử lý rác mới vào.

Điều đáng nói là khi cơ sở sản xuất của ông Vũ Hùng Tiến chưa giải quyết xong. Cuối năm 2017, UBND tỉnh Hòa Bình lại quyết định thu hồi đất để giao cho dự án xử lý rác thải của Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ xuất nhập khẩu Minh Phong. Nơi đặt nhà máy cũng ở cạnh cơ sở sản xuất của ông Vũ Hùng Tiến. Việc UBND tỉnh Hòa Bình đồng ý cho đặt nhà máy xử lý rác thải ở xã Trung Sơn là chồng lấn lên quy hoạch mà Thủ tướng Chính phủ đã ký quy hoạch từ năm 2010.

Biết chồng lấn nhưng vẫn làm

Dự án vừa được rút giấy phép do chồng lấn lên quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ mà UBND tỉnh Hòa Bình đưa ra đang được dư luận hoan nghênh chưa dứt thì không hiểu sao UBND tỉnh Hòa Bình đã vội vàng đưa Dự án xử lý rác thải "lấp" vào đúng chỗ đó. Trao đổi với báo chí, bà Trần Tố Chinh, Phó Giám đốc sở Xây dựng tỉnh Hòa Bình thừa nhận, việc chồng lấn lên quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ là có thật.

Bà Chinh lý giải, theo Quyết định 1065 của Thủ tướng Chính phủ đã Phê duyệt vùng nguyên liệu xi măng quốc gia, khe núi Lộc Môn và thung giữa hai dãy núi. Toàn bộ khu vực ấy nằm trong vùng dự trữ khoáng sản làm vật liệu xi măng 220ha, trong tọa độ bản đồ là 373ha. Quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ như vậy nhưng có thể điều chỉnh chứ không hoàn toàn thuộc về nhà máy xi măng Trung Sơn.

Sở Xây dựng tỉnh Hòa Bình thừa nhận, nếu cho nhà máy xử lý rác xây dựng ở xã Trung Sơn là có sự chồng lấn quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt từ năm 2010 (khung màu vàng đánh dấu ở bản đồ thể hiện sự chồng lấn).

Đầu 2017 có một dự án xử lý chất thải rắn, được hoạch định trong đồ án xử lý rác thải vùng thủ đô Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại các vùng lân cận Thủ đô, trong đó có khu vực Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình. Nhà đầu tư ở Hà Nội họ đã nghiên cứu và làm việc với UBND huyện Lương Sơn và được huyện giới thiệu ở khe núi Lộc Môn. Khi lấy ý kiến ở huyện từ HĐND, UBND đều thống nhất bố trí khu xử lý rác thải vào khe núi Lộc Môn. Huyện thống nhất như vậy, sau đó gửi lên UBND Tỉnh và UBND tỉnh đã giao Sở Xây dựng để xem xét.

Cũng theo bà Chinh, hiện nay ở cấp tỉnh vẫn chưa thực hiện gì, mới chỉ đang ở bước xem xét vị trí, địa điểm và vẫn phải chờ ý kiến cao nhất là của Thủ tướng Chính phủ. Trong quá trình rà soát, mặc dù biết chồng lấn, nhưng Sở thấy rằng, phần khe núi nằm trong quy hoạch nhưng không có đá, thấy lãng phí nên tách ra dành cho quy hoạch xử lý rác thải.

“Chúng tôi đã trao đổi với phía nhà máy xi măng Trung Sơn, mặc dù quy hoạch của Chính phủ là như vậy nhưng không có nghĩa là giao cả cho nhà máy, mà có thể giao cho cả các nhà máy khác. Sở Xây dựng làm đúng quy trình, nếu Thủ tướng Chính phủ đồng ý thì mới cho tiến hành các bước tiếp theo”, bà Chinh cho biết.

Về phía Sở xây dựng, sau khi xem xét thấy đúng là có việc chồng lấn quy hoạch. Sở đã báo cáo UBND tỉnh là trùng quy hoạch với Quyết định 1065 năm 2010 mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt; đồng thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh để cho phép xây dựng nhà máy xử lý rác thải ở chỗ không có phần đá. Hiện nay, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản giao Bộ xây dựng, và các bộ liên quan cho ý kiến và đã được các Bộ đồng ý.

Tân Dân