Hóa giải trọng án từ phòng xét nghiệm

1. Vụ án Cao Tài Năng (SN 1981) đã trôi qua gần 2 năm, đối tượng cũng đã bị TAND tỉnh Hải Dương tuyên án tử hình về hành vi giết người, cướp tài sản và xâm phạm thi thể, hài cốt. Nạn nhân là anh Dương Công Cường (SN 1974), trú huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Đây là vụ án chấn động dư luận về thủ đoạn tàn độc của hung thủ.

Và với cán bộ, chiến sĩ (CBCS) Viện Khoa học hình sự (KHHS), Bộ Công an, vụ án để lại nhiều dấu ấn, nhiều kỷ niệm, huy động rất đông CBCS của các Phòng, Trung tâm trong đơn vị tham gia phối hợp với cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Hải Dương để tìm hài cốt nạn nhân, một chứng cứ quan trọng nhằm buộc tội đối tượng.

Theo diễn biến vụ án, Năng nợ anh Cường khoảng 3 tỷ đồng. Khoảng 9h ngày 28/11/2020, anh Cường tìm đến số nhà 126 Nguyễn Thượng Mẫn (TP Hải Dương) để đòi tiền Năng. Tại đây, Năng từ phía sau dùng gậy gỗ đánh liên tiếp nhiều nhát vào đầu anh Cường khiến nạn nhân tử vong tại chỗ. Năng lấy điện thoại, ôtô, đồng hồ và một số tài sản khác rồi đem thi thể nạn nhân đi chôn ở bờ sông gần nhà. Năng xóa dấu vết gây án trong nhà tại phố Nguyễn Thượng Mẫn và dấu vết trong chiếc xe chở xác nạn nhân. Chiếc xe CX5 của nạn nhân được đưa lên Hà Nội, bị phá hủy camera hành trình, dùng cồn xóa dấu vết. Tiếp sau đó, Năng cùng vợ mua xăng rồi chất củi đốt thi thể nạn nhân. Chờ lửa tắt, các đối tượng dùng xẻng xúc tro, xương của nạn nhân vào túi nilon mang vứt nhiều nơi để phi tang. Trong vụ án này, Vũ Thị Mừng biết chồng phạm tội nhưng không tố giác mà còn giúp xóa dấu vết.

Đại tá, TS Lê Thị Thu Thủy, Giám đốc Trung tâm Giám định sinh học (Viện KHHS) nhớ lại, thời điểm đó, các giám định viên của trung tâm do chị trực tiếp chỉ đạo túc trực tại cơ quan ngày đêm trong phòng giám định để nghiên cứu các mẫu vật của vụ án được gửi đến. Hàng chục mẫu vật là các mẩu xương phần lớn đã bị than hóa được gửi đến phòng gen nhưng đều không ra kết quả ADN. Khi ấy, Ban chuyên án đều “nóng lòng” chờ kết quả, khâu cuối cùng để chốt vụ án. “Nhiều hôm nửa đêm, tôi lại gọi điện thoại để hỏi kết quả, động viên, hướng dẫn phân tích các mẫu vật cùng các giám định viên. Sang ngày thứ 14, sau nhiều lần tiếp nhận và tiến hành giám định các mẫu vật, chúng tôi đã vỡ òa niềm vui khi phân tích được kiểu gen của một mảnh xương màu trắng đục có kích thước rất nhỏ đã bị vỡ phía góc. Sau khi phân tích ADN cho thấy, mảnh xương của một nam giới có quan hệ huyết thống với cha, mẹ, con của nạn nhân Cường”- Đại tá, TS Lê Thị Thu Thủy chia sẻ. Xác định được mẩu xương đó là của nạn nhân Cường đã giúp cho cơ quan điều tra khẳng định hành vi của đối tượng Năng sau khi sát hại nạn nhân.

Trung tá Lê Viết Việt, Trưởng phòng Khám nghiệm hiện trường (Viện KHHS) kể lại, khi tổ công tác của Phòng phối hợp Công an tỉnh Hải Dương, các đơn vị chức năng tổ chức khám nghiệm hiện trường trong xe ôtô của nạn nhân gặp nhiều khó khăn do dấu vết tẩy xóa, lau chùi, tác động một cách tinh vi hòng che giấu hành vi phạm tội. Sau khi hoàn tất việc khám nghiệm chiếc xe của nạn nhân, Phòng Khám nghiệm hiện trường tiếp tục tham gia khám nghiệm tại các vị trí đối tượng thực hiện hành vi phạm tội như: Căn nhà trên phố Nguyễn Thượng Mẫn - nơi gây án. Thời điểm đó, ngôi nhà đã cho thuê, khám nghiệm nơi đây, tổ công tác cũng phát hiện tường nhà sơn nhiều màu với các lớp sơn chồng chéo lên nhau hòng che giấu chứng cứ. “Chúng tôi phải bóc tách các lớp sơn, sử dụng các trang thiết bị hiện đại để thu mẫu vật”-Trung tá Lê Viết Việt cho biết thêm.

Đại tá, TS Lê Thị Thu Thủy (ngoài cùng bên phải) cùng các giám định viên xét nghiệm các mẫu vật.

Tại hố đất ven bờ sông - nơi chôn xác nạn nhân và khu vực sông Thái Bình – nơi đối tượng đốt xác, phi tang, khi tiến hành khai quật hố chôn xác nạn nhân theo lời khai của Cao Tài Năng, các giám định viên phải khai quật theo phương thức khảo cổ, làm tỉ mỉ và sàng lọc từng vật chứng nhỏ nhất. Tại bờ sông, một tổ công tác khác được giao nhiệm vụ quây chặn một khoảng sông để tìm các vật chứng mà đối tượng Năng khai sau khi chôn nạn nhân, tiếp tục lại đào lên đốt xác và phi tang xuống sông Thái Bình… Sau đó, cơ quan Công an đã thu được 9 túi đựng mẫu nghi cấu trúc cơ thể và thêm 1 túi nữa ở khu vực khác để mang về Trung tâm Giám định Pháp y của Viện KHHS sàng lọc. Tiếp đó, các mẫu vật đã qua “tuyển chọn” của các giám định pháp y sẽ tiếp tục đưa đi giám định ADN ở Trung tâm Giám định sinh học.

2. Ngày 3/12/2019, một vụ án chấn động dư luận xảy ra tại Bệnh viện phổi Thái Bình khi bất ngờ nhân viên điều dưỡng của bệnh viện tử vong tại phòng làm việc, chưa rõ nguyên nhân. Ngay khi nhận được tin báo, Cơ quan CSĐT Công an TP Thái Bình, tỉnh Thái Bình đã đến hiện trường. Nạn nhân là chị Nguyễn Thị Hạnh (SN 1990), trú tại phường Bồ Xuyên, TP Thái Bình. Cơ quan Công an đã tổ chức khám nghiệm hiện trường, thu giữ các mẫu vật liên quan và trưng cầu giám định độc chất trong hộp trà sữa nhãn hiệu “ToCoToCo – trà sữa ba anh em” mà nạn nhân đã uống và tử vong sau đó cùng 3 hộp trà sữa chưa qua sử dụng nhãn hiệu “ToCoToCo – Trà sữa Panda”, “ToCoToCo – trà sữa ba anh em” thu được tại hiện trường”… để gửi đến Viện KHHS.

Đại tá Nguyễn Đình Tuấn, Trưởng phòng Giám định hóa học (Viện KHHS) cho biết, ngay khi tiếp nhận trưng cầu giám định và các mẫu vật từ Cơ quan CSĐT Công an TP Thái Bình, đơn vị đã phân công các giám định viên giàu kinh nghiệm nhất khẩn trương tiến hành phân tích các mẫu vật để tìm xem có sự tồn tại của chất độc trong các hộp trà sữa gửi giám định hay không? Kết quả đã phát hiện thấy chất độc natri xyanua (NaCN) trong các mẫu gửi giám định. Đây là loại chất độc cực mạnh, rất độc đối với người và động vật, có liều gây chết người qua đường miệng là khoảng 1,8 mg/kg thể trọng. Ngay khi có kết quả, đơn vị đã có thông báo kết quả và có kết luận giám định trả lời Cơ quan CSĐT Công an TP Thái Bình để tiếp tục điều tra, làm rõ vụ án.

Quá trình xác minh, đến ngày 25/12/2019 thấy có dấu hiệu của tội phạm, Cơ quan CSĐT Công an TP Thái Bình đã ra quyết định khởi tố vụ án "Giết người''. Ngày 27/12, Cơ quan CSĐT tiếp tục ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Lại Thị Kiều Trang (SN 1994), trú tại huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình. Hồ sơ vụ án sau đó được chuyển lên Công an tỉnh Thái Bình để tiếp tục điều tra theo thẩm quyền. Ngày 31/1 (sau 28 ngày kể từ ngày nạn nhân tử vong), Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình đã quyết định khai quật và khám nghiệm tử thi để làm rõ nguyên nhân chết của chị Nguyễn Thị Hạnh. Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã trưng cầu Viện KHHS khai quật để tiến hành pháp y tử thi. Trước khi tổ công tác về tỉnh Thái Bình, Đại tá Nguyễn Đình Tuấn đã họp, trao đổi với các bác sĩ pháp y của Trung tâm Giám định pháp y trước khi khai quật tử thi. Chất độc xyanua rất dễ phân hủy, bay hơi nên việc xác định được chất độc này có trong tử thi của nạn nhân sẽ là chứng cứ quan trọng để chứng minh hành vi phạm tội của đối tượng.

Quá trình các giám định viên, bác sĩ pháp y của Viện KHHS phối hợp với Công an tỉnh Thái Bình khai quật tử thi, khi thấy dạ dày nạn nhân vẫn còn nguyên vẹn, lập tức giám định viên gọi điện thoại cho Đại tá Nguyễn Đình Tuấn để được hướng dẫn, thu mẫu đường tiêu hóa từ thực quản đến dạ dày nạn nhân, túi đựng mẫu được buộc kín hai đầu để tránh trường hợp khí có chứa chất độc thoát ra ngoài.

Mẫu giám định được đưa về Hà Nội ngay trong ngày, chuyển cho các giám định viên của Phòng Giám định Hóa học đã chuẩn bị sẵn sàng cho việc giám định xác định chất độc xyanua. Kết quả giám định đã phát hiện thấy chất độc xyanua trong phần hơi và trong phần chất chứa trong dạ dày tử thi nạn nhân Nguyễn Thị Hạnh với hàm lượng xyanua là 1,89 mg/kg.

Đây chính là chất độc được phát hiện trong các mẫu trà sữa đã gửi giám định trước đó. Kết luận về pháp y cũng cho thấy biến đổi màu sắc trong thực quản, dạ dày hoàn toàn phù hợp với việc trúng độc xyanua qua đường uống dẫn tới nạn nhân tử vong và phù hợp với lời khai ban đầu của đối tượng Lại Thị Kiều Trang.

Minh Hiền