Hoại tử, trợt da toàn thân do dị ứng thuốc đông y và thuốc nam

Báo Pháp luật Việt Nam đưa tin, Bệnh viện Da liễu Trung ương (Hà Nội) mới đây đã tiếp nhận và điều trị cho 2 bệnh nhân bị dị ứng thuốc thể nặng sau khi dùng thuốc đông y và thuốc nam để chữa bệnh.

Trường hợp thứ nhất là bệnh nhân nữ 40 tuổi, bị ung thư tuyến giáp đã phẫu thuật cách đây 1 năm, chưa phát hiện bệnh khác, chưa từng bị dị ứng thức ăn hay thuốc. Bệnh nhân vào khám Bệnh viện Da liễu Trung ương vì các dát thâm hoại tử trên da.

Bệnh nhân cho biết tình trạng này xuất hiện từ khoảng 9 ngày trước. Lúc đầu, các dát đỏ ngứa nhiều ở lòng bàn tay hai bên. Sau 3 ngày, thương tổn tiến triển thành mụn nước, bọng nước nông, dễ vỡ, khi vỡ để lại các vết trợt.

Theo thời gian, các thương tổn có tính chất tương tự xuất hiện thêm ở lòng bàn chân hai bên, thân mình, tay, chân, hoại tử da lan rộng. Kết quả xét nghiệm cho thấy người bệnh có tăng nhẹ men gan, rối loạn chức năng gan.

Theo khai thác bệnh sử, một tháng trước khi vào viện, bệnh nhân có uống thuốc đông y để nâng cao sức khỏe. Sau khi uống thuốc được 3 tuần, tình trạng trên bắt đầu xuất hiện.

Người bệnh được chẩn đoán hoại tử thượng bì nhiễm độc (hội chứng Lyell) và cho dùng các thuốc đặc hiệu (cyclosporin A) kèm chăm sóc hỗ trợ. Sau 10 ngày điều trị, thương tổn da khô, bắt đầu tái tạo thượng bì, không có bọng nước mới.

Trường hợp thứ hai là bệnh nhân nữ 55 tuổi, nhập viện vì các dát thâm hoại tử và vết trợt da. Bệnh diễn biến 7 ngày trước khi vào viện.

Ban đầu, bệnh nhân xuất hiện dát đỏ thẫm, sưng nề vùng môi, sau đó các dát đỏ lan nhanh ra tay, chân, thân mình, hình thành thêm mụn nước, bọng nước. Có sốt cao.

Lúc vào viện, bệnh nhân có dát đỏ thẫm, liên kết với nhau thành mảng, bọng nước, hoại tử da lan tỏa. Các niêm mạc không có thương tổn, bệnh nhân bị hạ bạch cầu và tăng men gan.

Đáng chú ý, trước khi bị bệnh 2 tháng, người phụ nữ này có uống thuốc nam điều trị đau khớp, sau đó có uống thuốc nam (dạng sắc), điều trị viêm dạ dày trong 3 tuần. Chưa phát hiện các bệnh lý khác.

Bệnh nhân được chẩn đoán hoại tử thượng bì nhiễm độc và điều trị tích cực tại khoa, dùng các thuốc đặc hiệu (corticoid toàn thân) kèm chăm sóc hỗ trợ. Sau 7 ngày điều trị, thương tổn da khô, bắt đầu tái tạo thượng bì, không có bọng nước mới.

Trao đổi với Zing News, TS.BS Trần Thị Huyền, khoa Bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương, giảng viên bộ môn Da liễu, Đại học Y Hà Nội, cho biết, hoại tử thượng bì nhiễm độc là phản ứng dị ứng thuốc type 4, xảy ra sau khi dùng thuốc 1-4 tuần, thậm chí là 6-8 tuần. Cho đến nay, việc xác định thuốc gây dị ứng vẫn là một bài toán khó.

Ở Việt Nam, các bệnh nhân thường dùng thuốc không kê đơn, dùng nhiều loại thuốc và dùng các thuốc đông y, dân gian không rõ thành phần làm cho việc xác định thuốc gây dị ứng gặp khó khăn. Mặt khác, thời gian từ khi dùng thuốc tới khi khởi phát có thể kéo dài từ vài ngày tới 2 tháng. Nhiều bệnh nhân không nhớ rõ các thuốc họ đã dùng.

Các bệnh nhân bị hoại tử thượng bì nhiễm độc do thuốc đông y thường có thương tổn da lan tỏa, tiến triển chậm, từ từ, ít khi có thương tổn các niêm mạc.

Tiến sĩ Huyền nhận định nhiều bệnh nhân sử dụng các loại thuốc đông y, thuốc nam để trị bệnh đau khớp, đau do thần kinh hoặc nâng cao thể trạng.

Chuyên gia này khuyến cáo tất cả thuốc đều có thể gây dị ứng, kể cả thực phẩm chức năng hay các thuốc không cần kê đơn. Do đó, người dân không nên tự ý mua các thuốc về dùng, không nên sử dụng các thuốc không rõ nguồn gốc, thành phần để đề phòng dị ứng thuốc thể nặng.

Minh Hoa (t/h)