Học thuyết Putin đảo lộn Học thuyết quân sự Mỹ?

Tổng thống Trump tuyên bố rút Mỹ khỏi Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung với Nga

Ngày 20/10, phát biểu với báo giới sau cuộc vận động tại Nevada, Tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận Mỹ sẽ rút khỏi Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân tầm trung ký với Liên Xô cũ, tái diễn cảnh đối đầu hạt nhân sau hơn 3 thập niên tạm lắng dịu.

“Chúng ta sẽ chấm dứt và rút khỏi thỏa thuận. Nga là bên đã vi phạm thỏa thuận. Họ đã làm điều đó suốt nhiều năm qua và tôi không hiểu sao Tổng thống Barack Obama không đàm phán lại hoặc rút khỏi thỏa thuận".

Vị tổng thống doanh nhân nhấn mạnh : "Chúng ta không để họ tiếp tục vi phạm trong khi chúng ta không được làm điều tương tự. Nếu Nga và Trung Quốc tiếp tục phát triển hạt nhân mà chúng ta vẫn tuân thủ cam kết, điều này là không thể chấp nhận".

Tổng thống Trump tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi INF

Người đứng đầu Nhà Trắng khẳng định Mỹ sẽ phát triển vũ khí hạt nhân, trừ khi cả Nga lẫn Trung Quốc cùng tham gia và đồng ý ký kết một thỏa thuận hạn chế vũ khí hạt nhân mới, theo USA Today.

Xin nhắc lại, Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) được ký bởi Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev vào năm 1987, đã thống nhất loại bỏ tên lửa hạt nhân có tầm bắn từ 500 đến 5.500 km.

Các bên đồng ý giải giáp gần 2.700 tên lửa hạt nhân tầm ngắn và trung, chấm dứt thế đối đầu hạt nhân nhiều rủi ro giữa Mỹ và Liên Xô tại châu Âu. Mỹ sẽ mất khoảng 6 tháng để chính thức rút khỏi hiệp ước.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton được cho là người đề xuất chính phương án rút khỏi INF. Trước đó, Đại sứ Mỹ tại NATO Kay Bailey Hutchison cáo buộc Nga phát triển tên lửa đạn đạo hạt nhân phóng từ mặt đất 9M729 là vi phạm INF.

Washington cũng cho rằng Moscow phát triển tên lửa hành trình R-500 và tên lửa đạn đạo liên lục địa RS-26 Rubezh là vi phạm INF, vì các tên lửa này có tầm bắn vượt quá giới hạn cho phép của hiệp ước.

Mỹ cáo buộc Nga“bí mật triển khai ít nhất một khẩu đội tên lửa hành trình SSC-8” ở biên giới với các nước châu Âu, mà nhiều khả năng đây là phiên bản trên bộ của tên lửa Kalibr phóng từ tàu ngầm và tàu chiến, có thể mang theo đầu đạn hạt nhân.

Ngược lại, Nga cáo buộc Mỹ vi phạm INF khi triển khai các tổ hợp giếng phóng đa dụng MK-41 thuộc hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis tại châu Âu, bởi những thiết bị này không chỉ mang tên lửa đánh chặn, mà có thể lắp tên lửa hành trình tầm xa.

Cùng với triển khai các thành phần lá chắn tên lửa tại châu Âu, Mỹ cũng sử dụng các tên lửa đạn đạo giả lập để kiểm tra hệ thống. Theo Moscow, đây chính là “kẽ hở” để Washington lắp đặt các dòng tên lửa đạn đạo, vi phạm INF.

Bộ đôi M.Gobachev - R.Reagan ký INF

Moscow cũng cho rằng nhiều thập kỷ qua, Washington vẫn thực hiện sứ mệnh hạt nhân chung với các đồng minh trong NATO, huấn luyện, đào tạo phi công và các lực lượng khác có thể sử dụng vũ khí hạt nhân.

Như vậy, cả Nga và Mỹ đều cáo buộc đối phương vi phạm INF, song rút khỏi hiệp ước thì chưa bên nào tuyên bố, dù nhiều nghị sĩ có ảnh hưởng trong Quốc hội Mỹ và nhiều thành viên đảng Cộng hòa, liên tục thúc giục Tổng thống Trump từ bỏ INF.

Lầu Năm Góc, Bộ Ngoại giao Mỹ và Hội đồng An ninh quốc gia của Nhà Trắng đã phải nỗ lực ngăn cản việc này vì cho rằng để rút khỏi INF thì Mỹ phải lường trước được phản ứng và hành động đáp trả của Nga, nếu không sẽ là thảm họa.

Theo cựu Bộ trưởng Quốc phòng William Perry, từ bỏ INF “chỉ khiến mối đe dọa lớn hơn”, nhà đàm phán của Mỹ về Hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân Xô-Mỹ năm 1991, Richard Burt, thì cảnh báo cấu trúc kiểm soát vũ khí song phương đang tan rã.

Vì vậy, nếu Mỹ rút khỏi INF để tiếp tục phát triển các chương trình tên lửa thì Nga cũng sẽ hành động tương tự. Một cuộc chạy đua vũ trang được cho là không tránh khỏi, chưa tính tới khả năng một cuộc chiến tên lửa có thể sẽ diễn ra.

Điều đó xảy ra thì Châu Âu có thể ngay lập tức trở thành bình địa. Như vậy châu Âu sẽ là chiến trường chính nếu xảy ra đại chiến thế giới, do đó buộc giới chức Mỹ và phương Tây phải cân nhắc thật kỹ lưỡng kế hoạch của mình.

Tuy nhiên, với cảnh báo mới nhất của Tổng thống Trump về rút Mỹ khỏi Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung, thì theo nhận định của ông Malcolm Chalmers, Phó Giám đốc Viện nghiên cứu Hoàng Gia Anh, dường như mọi việc đã rất tồi tệ.

Bởi “đây là cuộc khủng hoảng hạt nhân nghiêm trọng nhất từ những năm 1980. Nếu INF đổ vỡ và sau đó New Start hết hạt vào năm 2021, thế giới sẽ lần đầu tiên kể từ năm 1972 không còn sự ràng buộc giới hạn nào đối với các cường quốc hạt nhân”.

John Bolton - người đi đầu trong việc kêu gọi Mỹ rút khỏi INF

Học thuyết quân sự của Tổng thống Putin làm đảo lộn Học thuyết quân sự của Mỹ

Việc Washington cáo buộc Moscow vi phạm INF là nguyên nhân khiến Mỹ phải rút khỏi hiệp ước này thì chưa thể khẳng định, song mục đích của hành động thì có thể khẳng định ngay, đó là để đối phó với Nga.

Ký một hiệp ước kiểm soát vũ khí nhằm ngăn chặn hành động của đối phương, nay rút khỏi hiệp ước đó để chống lại đối phương, đây là điều trái ngược. Như vậy, đối phương phải có thay đổi lớn thì mới diễn ra điều trái ngược đó.

Theo giới phân tích thì sự thay đổi đó chính là sức mạnh quân sự của Nga được hồi sinh - tiềm lực của quân đội Nga và sự hiệu quả trong chính sách quốc phòng của Nga - được thể hiện qua Học Thuyết quân sự mới dưới triều đại Putin.