Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thảo luận về tình hình Abyei
Sáng ngày 28/4, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã tiến hành họp trực tuyến về tình hình Abyei (khu vực có tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan) và hoạt động của Lực lượng An ninh Lâm thời của LHQ tại Abyei (UNISFA).
Các thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thảo luận về tình hình Abyei.
Phó Tổng Thư ký LHQ về các vấn đề gìn giữ hòa bình, ông Jean-Pierre Lacroix cho biết Sudan và Nam Sudan đã có nhiều tiến triển tích cực về tình hình an ninh – chính trị thời gian qua, song hai nước chưa đạt được nhiều kết quả thực chất trong giải quyết vấn đề Abyei; nhấn mạnh nỗ lực của UNISFA trong bảo vệ thường dân và hỗ trợ Cơ chế Hỗn hợp về Kiểm chứng và Giám sát Biên giới (JBVMM) tại Abyei đạt được một số tiến triển theo Nghị quyết 2497 của HĐBA; đồng thời tỏ lo ngại về tình hình an ninh còn mong manh tại Abyei, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và sự gia tăng bạo lực giữa các cộng đồng.
Đặc phái viên của Tổng Thư ký LHQ về khu vực Sừng Châu Phi, ông Parfait Onanga-Anyanga thông tin về các nỗ lực của UNISFA, Liên minh Châu Phi và Tổ chức liên chính phủ về phát triển (IGAD) trong thúc đẩy Sudan và Nam Sudan các vấn đề còn tồn đọng trong quan hệ hai nước, đặc biệt là vấn đề Abyei.
Các thành viên HĐBA chia sẻ quan ngại về tình hình an ninh tại Abyei thời gian gần đây, kêu gọi Sudan và Nam Sudan sớm tìm giải pháp hòa bình cho vấn đề Abyei như đã cam kết trong Thỏa thuận ngày 20/6/2011 giữa hai nước; đánh giá cao nỗ lực của UNISFA và đóng góp của Etiopia, nước góp quân chủ yếu cho UNISFA; ủng hộ khuyến nghị của Tổng Thư ký LHQ về việc tiếp tục gia hạn UNISFA thêm 6 tháng đến ngày 15/11/2020.
Đại diện Sudan khẳng định cam kết của Chính phủ Sudan trong hợp tác với UNISFA, nhấn mạnh các nỗ lực gần đây của Sudan trong đối thoại với Nam Sudan để giải quyết vấn đề Abyei. Đại diện Etiopia cảm ơn các nước thành viên HĐBA và khẳng định sẽ tiếp tục đóng góp để UNISFA hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ đánh giá cao những tiến triển tích cực ở Sudan và Nam Sudan vừa qua; mong muốn Chính phủ hai nước sớm giải quyết vấn đề thông qua biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ và Thỏa thuận ngày 20/06/2011; kêu gọi hai nước tăng cường phối hợp với UNISFA trong ứng phó với đại dịch Covid-19; hoan nghênh các nỗ lực của LHQ, các tổ chức và các nước khu vực, trong đó có Liên minh châu Phi và Etiopia nhằm hỗ trợ Sudan và Nam Sudan giải quyết vấn đề Abyei.
Đại sứ Đặng Đình Quý cũng đánh giá cao nỗ lực của UNISFA, đặc biệt là sự tham gia của lực lượng nữ của UNISFA trong bảo vệ thường dân và ủng hộ việc gia hạn UNISFA theo khuyến nghị của Tổng Thư ký LHQ.
Abyei là khu vực có tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan. Hai nước đã ký Thỏa thuận ngày 20/6/2011, theo đó hai bên cam kết sẽ rút quân khỏi khu vực phi quân sự tại Abyei và thiết lập các cơ chế hỗn hợp để giải quyết vấn đề Abyei. Tuy nhiên, cho đến nay hai nước chưa có nhiều tiến triển thực chất trong thực thi Thỏa thuận. UNISFA được thành lập ngày 27/06/2011 theo Nghị quyết 1990 của HĐBA với nhiệm vụ bảo vệ thường dân và thúc đẩy phi quân sự hóa tại Abyei và được bổ sung nhiệm vụ hỗ trợ Cơ chế Hỗn hợp về Kiểm chứng và Giám sát biên giới chung (JBVMM) theo Nghị quyết 2024 ngày 14/12/2011. UNISFA sẽ hết hạn nhiệm vụ vào ngày 15/05/2020 và các nước HĐBA sẽ thương lượng Nghị quyết về việc gia hạn UNISFA trong các tuần tiếp theo.
