Hội nghị cấp cao Đông Á ưu tiên 'hợp tác biển'

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (bìa trái) cùng các trưởng đoàn dự EAS chụp ảnh lưu niệm

Chiều 14.11, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 31 (ASEAN 31) và các hội nghị liên quan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 12 (EAS 12) với 8 nước đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Úc, New Zealand, Mỹ và Nga.

Tại hội nghị, các nước tiếp tục khẳng định đây là diễn đàn hàng đầu của các nhà lãnh đạo, bàn các vấn đề chiến lược về chính trị - an ninh và phát triển kinh tế ở khu vực, đồng thời cũng là cơ chế hợp tác quan trọng do ASEAN sáng lập với sự tham gia của hầu hết các nước lớn trên thế giới. Các nhà lãnh đạo đã thông qua trên nguyên tắc việc bổ sung “hợp tác biển” thành lĩnh vực ưu tiên mới với mục tiêu tăng cường hợp tác giữa các thành viên EAS trong chia sẻ thông tin, nghiên cứu khoa học và bảo vệ môi trường biển và ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống trên biển (cướp biển, cướp có vũ trang, tội phạm xuyên quốc gia, ô nhiễm biển, tai nạn hàng hải...).

Các nước cũng trao đổi sâu về tình hình quốc tế và khu vực, bày tỏ quan ngại về diễn biến trên bán đảo Triều Tiên, Biển Đông và tình hình ở bang Rakhine của Myanmar thời gian gần đây. Các nhà lãnh đạo cho rằng các nước phải cùng nhau cam kết hợp tác ứng phó và nỗ lực thực hiện mục tiêu chung duy trì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực. Các nhà lãnh đạo đã nhất trí thông qua 4 tuyên bố EAS về “Chống rửa tiền và chống tài trợ chủ nghĩa khủng bố”, “Chống lan truyền tư tưởng khủng bố”, “Vũ khí hóa học” và “Hợp tác giảm nghèo”.

Cần thúc đẩy đàm phán COC ràng buộc pháp lý

Tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh ASEAN cũng như các nước đang đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có chủ nghĩa khủng bố và bạo lực cực đoan, vấn đề phổ biến vũ khí hạt nhân, an ninh mạng và an ninh biển... Thủ tướng cũng chia sẻ quan ngại về tình hình bán đảo Triều Tiên, nhất là các vụ thử tên lửa đạn đạo và hạt nhân vừa qua, đe dọa môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực. Thủ tướng đã nhấn mạnh các định hướng hợp tác EAS thời gian tới: tăng cường đối thoại và hợp tác thực chất; xây dựng cấu trúc khu vực mở, cân bằng, minh bạch, dựa trên luật lệ; tăng cường vai trò của EAS trong xử lý các thách thức khu vực; hoan nghênh EAS đưa hợp tác biển trở thành lĩnh vực ưu tiên mới.

Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng khẳng định lại lập trường đã được ASEAN thống nhất, trong đó có các nguyên tắc được nêu tại thông cáo chung Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao lần thứ 50 vào tháng 8, gồm: bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông; giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về luật Biển 1982 (UNCLOS); kiềm chế, không sử dụng vũ lực, không quân sự hóa; tôn trọng đầy đủ các tiến trình pháp lý và ngoại giao; thực hiện đầy đủ và nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) hiệu quả.

Thủ tướng hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc thông qua khung COC hồi tháng 8 vừa qua và khẳng định việc cần thiết thúc đẩy đàm phán một COC mang tính khả thi, ràng buộc pháp lý và phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS, nhằm góp phần duy trì Biển Đông hòa bình, ổn định lâu dài và bền vững.

Chiều tối 14.11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Phiên họp Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Hội nghị cấp cao ASEAN - Ấn Độ lần thứ 15, Lễ ký đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư, Lễ bế mạc và chuyển giao chức Chủ tịch ASEAN 2018 cho Singapore. Sau lễ bế mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng đoàn đại biểu cấp cao VN rời Manila về nước, kết thúc thành công chuyến công tác tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN 31 và các hội nghị cấp cao liên quan.

VN ủng hộ chính sách “Hành động hướng Đông” của Ấn Độ

Sáng 14.11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu VN tham dự các Hội nghị cấp cao ASEAN+3 (với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc), Hội nghị cấp cao kỷ niệm 40 năm quan hệ ASEAN - Canada và Hội nghị cấp cao kỷ niệm 40 năm quan hệ ASEAN - EU.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc hội kiến với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Hai bên đã trao đổi các biện pháp nhằm đẩy mạnh quan hệ hợp tác song phương; nhất trí thúc đẩy hợp tác quốc phòng, với việc Ấn Độ tăng cường chia sẻ công nghệ và cung cấp tín dụng quốc phòng cho VN. VN ủng hộ chính sách “Hành động hướng Đông” của Ấn Độ; ủng hộ Ấn Độ có vai trò, vị thế cao hơn ở khu vực và tăng cường đối tác chiến lược với ASEAN.

Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc gặp Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.

Lãnh đạo Mỹ, Philippineschỉ trích quân sự hóa Biển Đông

Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Philippines Rodrigo Duterte hôm qua đưa ra tuyên bố chung chỉ trích hoạt động quân sự hóa ở Biển Đông, đồng thời kêu gọi các bên kiềm chế và tôn trọng luật pháp quốc tế. Hôm qua, Tổng thống Trump đã rời Manila sớm hơn dự kiến, kết thúc chuyến thăm 5 nước châu Á mà không tham dự EAS, với lý do hội nghị diễn ra muộn hơn kế hoạch. Ngoại trưởng Rex Tillerson đã thay mặt Tổng thống Trump dự hội nghị.

>> Trung Quốc tiếp tục xây dựng phi pháp tại Hoàng Sa

Minh Quang (Văn phòng Bangkok)

TTXVN