Hội nghị G20: Cơ hội 'cài đặt lại' quan hệ song phương Nga - Mỹ

Thế giới đang hồi hộp chờ đợi cuộc hội kiến đầu tiên của hai nhà lãnh đạo Mỹ - Nga. Ảnh: Daily Express

Cuộc gặp Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Donald Trump lần này được giới quan sát mong đợi không chỉ vì họ là lãnh đạo hai cường quốc quân sự hàng đầu thế giới, vốn có nhiều duyên nợ trong quá khứ, mà còn vì những diễn biến gần đây liên quan đến cuộc điều tra mối quan hệ giữa Nga và cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.

Tháng 1-2017, Cơ quan tình báo Trung ương, Cục Điều tra Liên bang và Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ cùng đưa ra báo cáo cáo buộc Chính phủ Nga thông qua tin tặc xâm nhập vào hệ thống thư điện tử của Ủy ban toàn quốc Đảng Dân chủ Mỹ và đội ngũ tranh cử của ứng cử viên tổng thống Mỹ Hillary Clinton, tiết lộ thư điện tử, từ đó can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.

Nga đã kiên quyết phủ nhận vấn đề này. Ngoài ra, Nga và Mỹ hiện đang có nhiều khác biệt trong vấn đề “nóng”, trong đó có chiến sự ở Syria, xung đột ở Ukraine... Chính vì vậy, cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ được tổ chức bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 được cho là sẽ có ảnh hưởng tích cực đối với việc làm dịu quan hệ hai nước, cho thấy hai nước đều không muốn nhìn thấy quan hệ song phương trượt xuống mức thấp nhất trong lịch sử.

Theo Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ H.R.McMaster, cuộc gặp cấp cao Mỹ-Nga là một trong 9 cuộc gặp đa phương hoặc song phương bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 của Tổng thống Donald Trump. Cuộc gặp sẽ “tiến hành xung quanh những nội dung mà Tổng thống muốn thảo luận”. Trong khi đó, phía Nga coi cuộc gặp là một cơ hội để hai bên có dịp đối thoại. “Đối thoại chưa chắc đã giúp các bên xích lại gần nhau hơn, nhưng dù sao cũng sẽ bớt đối đầu hơn, nếu sự đối thoại diễn ra trong sự thiện chí”, Tổng thống Vladimir Putin từng nói.

Ngay trước thềm cuộc gặp, ngày 5-7, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho biết, Mỹ sẵn sàng làm việc với Nga về việc thành lập một vùng cấm bay tại Syria với Nga. Cụ thể, Mỹ sẵn sàng xem xét khả năng cùng Nga xây dựng các cơ chế nhằm đảm bảo sự ổn định, bao gồm thành lập khu vực cấm bay, cũng như giám sát các thỏa thuận ngừng bắn trên thực địa và phối hợp thực thi các hoạt động hỗ trợ nhân đạo tại Syria.

Trong tuyên bố của mình, Ngoại trưởng Rex Tillerson cũng khẳng định Nga có "trách nhiệm đặc biệt" trong việc giúp ổn định tình hình tại Syria. Theo ông, tất cả các bên cần nỗ lực hết sức, thông qua tiến trình chính trị, để vãn hồi nền hòa bình vốn đã quá xa vời tại Syria và "Nga có trách nhiệm đặc biệt để hỗ trợ tiến trình này". Nhà ngoại giao Mỹ cũng cho rằng, Mỹ và Nga đã đạt tiến triển trong việc thành lập các vùng giảm căng thẳng tại Syria.

Ông Rex Tillerson nêu rõ giữa Nga và Mỹ vẫn tồn tại những bất đồng chưa thể giải quyết về nhiều vấn đề, nhưng hai nước có khả năng phối hợp tại Syria để bảo đảm ổn định, trên cơ sở lợi ích an ninh của Mỹ và Nga. Đây được xem là tín hiệu đáng mừng, cho thấy Nga và Mỹ đã sẵn sàng ấn nút “cài đặt lại” quan hệ song phương thêm một lần nữa, sau lần “cài đặt lại” lần đầu tiên năm 2009.

Thu Uyên