HỘI NGHỊ GIÁM SÁT CHUYÊN ĐỀ 'VIỆC THỰC HIỆN CÁC ĐIỀU ƯỚC QUỐC TẾ VỀ BIÊN GIỚI LÃNH THỔ GIỮA VIỆT NAM VÀ LÀO'

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà chủ trì Hội nghị

Tham dự hội nghị có: Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An Thái Thanh Quý; các thành viên Đoàn giám sát của Ủy ban Đối ngoại; đại diện Ủy ban Biên giới quốc gia, Bộ Tham mưu Bộ đội biên phòng Việt Nam; các đại biểu Quốc hội và đại diện lãnh đạo 10 tỉnh có chung đường biên giới với Lào gồm: Điện Biên, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế, Quảng Nam và Kon Tum.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà nêu rõ, Việt Nam và Lào là hai nước láng giềng, có lịch sử gắn bó lâu đời, cùng chiến đấu chống ngoại xâm giành độc lập dân tộc. Hai nước có vị trí và tầm quan trọng chiến lược đối với an ninh và sự phát triển của nhau với đường biên giới chung dài gần 2.340 km, đi qua 10 tỉnh của Việt Nam và 10 tỉnh của Lào, điểm khởi đầu của đường biên giới là ngã ba biên giới Việt Nam - Lào - Trung Quốc, điểm kết thúc là ngã ba biên giới Việt Nam - Lào - Campuchia.

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà phát biểu khai mạc hội nghị

Năm 1977, hai nước ký kết Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác và Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia giữa hai nước. Trong giai đoạn 1978 - 1987, hai nước đã cơ bản hoàn thành công tác phân giới cắm mốc trên thực địa với 214 cột mốc/199 vị trí mốc. Từ năm 1995 - 2003, hai bên đã hoàn thành việc lập bộ bản đồ đường biên giới quốc gia Việt Nam - Lào tỷ lệ 1/50.000 và giải quyết toàn bộ các khu vực tồn đọng sau phân giới cắm mốc.

Sau khi hoàn thành công tác hoạch định và phân giới cắm mốc trên thực địa, hai bên đã tổ chức quản lý chặt chẽ theo kết quả phân giới cắm mốc trên thực địa, đảm bảo ổn định đường biên giới hai nước. Năm 2008, Chính phủ hai nước phê duyệt Dự án Tăng dày và tôn tạo hệ thống mốc quốc giới Việt Nam - Lào. Năm 2016, Chính phủ hai nước đã ký kết hai văn kiện pháp lý quan trọng là: Nghị định thư về đường biên giới và mốc quốc giới giữa nước CHXHCN Việt Nam và nước CHDCND Lào và Hiệp định về Quy chế quản lý biên giới và của khẩu biên giới trên đất liền giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào.

Toàn cảnh hội nghị

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại khẳng định, các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam và Lào đã đáp ứng được các nhu cầu thực tiễn quan hệ về biên giới giữa hai nước, phát huy được hiệu quả cao trong công tác quản lý đường biên, mốc giới trong tình hình mới. Tuy nhiên, quá trình triển khai các văn kiện pháp lý trên không tránh khỏi những bất cập, chưa giải quyết được triệt để các vấn đề phát sinh mới.

Trong bối cảnh và tình hình thực tiễn của công tác biên giới thời gian qua, với nỗ lực chung nhằm góp phần bảo vệ thành quả phân giới cắm mốc, Ủy ban Đối ngoại tổ chức Hội nghị giám sát "Việc thực hiện các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam và Lào" nhằm đánh giá những kết quả đạt được và những tồn tại, hạn chế trong việc tổ chức thực hiện các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam và Lào, qua đó, đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý đường biên, mốc giới, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển lâu dài giữa hai nước.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Đôn Tuấn Phong phát biểu kết luận

Tại hội nghị, các đại biểu đã nghe các đại diện của Ủy ban Biên giới Quốc gia, Bộ Tham mưu Bộ đội biên phòng Việt Nam, đại diện lãnh đạo các địa phương có chung đường biên giới với Lào báo cáo về việc thực hiện các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ trên đất liền giữa Việt Nam và Lào.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Mạnh Tiến phát biểu

Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh Trần Đình Gia phát biểu

Các đại biểu thống nhất cho rằng, từ khi hai văn kiện pháp lý về biên giới chính thức có hiệu lực, hai bên đã tổ chức quản lý và bảo vệ biên giới theo kết quả công tác tăng dày tôn tạo mốc quốc giới Việt Nam - Lào. Tình hình biên giới cơ bản được duy trì, bảo đảm ổn định. Lực lượng chức năng của hai nước thường xuyên trao đổi, nắm bắt thông tin, phối hợp giải quyết các vấn đề biên giới một cách nhanh chóng, kịp thời và chính xác. Cơ chế Đoàn đại biểu biên giới giữa hai nước được phát huy hiệu quả.

Phó Tham mưu trưởng Bộ đội biên phòng Việt Nam Vũ Văn Hưng trình bày báo cáo

Bên cạnh những kết quả tích cực, việc thực hiện các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam - Lào cũng còn những khó khăn, hạn chế như: một số quy định chưa được cơ quan chức năng hai bên trao đổi và phối hợp triển khai như việc thống nhất thỏa thuận loại giấy tờ mà cư dân biên giới hai bên được phép sử dụng để xuất nhập cảnh sang khu vực biên giới đối diện; việc sửa chữa, kè gia cố bảo vệ cột mốc, sống núi biên giới còn gặp khó khăn về kinh phí; việc quản lý và phát triển cửa khẩu còn hạn chế do một số cặp cửa khẩu thiếu tương thích về loại hình và sự đồng bộ, tính kết nối về cơ sở hạ tầng…

Phó Vụ trưởng Vụ biên giới phía Tây - Ủy ban Biên giới quốc gia, Bộ Ngoại giao Phó Hoàng Hân trình bày báo cáo

Các đại biểu kiến nghị Quốc hội có cơ chế, chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng biên giới; quan tâm ưu tiên bố trí nguồn lực hỗ trợ kinh phí cho các địa phương xây dựng các công trình phục vụ việc bảo đảm sự rõ ràng, ổn định hướng đi của đường biên giới. Một số ý kiến đề nghị, cần quan tâm khắc phục các mốc quốc giới bị hư hỏng, sạt lở nghiêm trọng và có nguy cơ sạt lở cao; triển khai có hiệu quả công tác quy hoạch, phát triển hệ thống cửa khẩu biên giới cũng như công tác kiểm tra, kiểm soát tại cửa khẩu nhằm đáp ứng yêu cầu về quản lý, bảo đảm tính tương xứng, đồng bộ và kết nối giữa hai bên…

Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Quảng Trị Nguyễn Văn Biên phát biểu

Kết luận hội nghị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Đôn Tuấn Phong nhấn mạnh, những kết quả tích cực trong thực hiện các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam và Lào là chủ đạo, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển. Ghi nhận các kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương nêu ra tại hội nghị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại cũng nêu rõ, sau hội nghị, Ủy ban Đối ngoại sẽ xây dựng báo cáo giám sát về nội dung này báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội và gửi Chính phủ.