Hưởng BHXH một lần - lợi trước mắt, thiệt thòi lâu dài

NLĐ nên tham gia BHXH để được hưởng lương hưu khi về già

Người lao động sẽ chịu nhiều thiệt thòi

BHXH Việt Nam cho biết, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc NLĐ lựa chọn BHXH một lần là do NLĐ gặp khó khăn khi tìm lại việc làm trong thời điểm dịch Covid-19, trong khi đó họ lại cần có một khoản chi tiêu trước mắt để trang trải cuộc sống.

Bên cạnh đó, cũng có một bộ phận NLĐ vẫn còn quan niệm “trẻ cậy cha, già cậy con”, chưa hình thành thói quen tự đảm bảo an sinh khi về già, đóng BHXH để khi hết tuổi lao động có lương hưu, chủ động với cuộc sống của mình, không phụ thuộc vào con cái.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, việc NLĐ nhận BHXH một lần chỉ có thể giải quyết nhu cầu kinh tế trước mắt, nhưng về lâu dài, sẽ rất thiệt thòi cho NLĐ khi hết tuổi lao động.

Cụ thể, nếu nhận BHXH một lần, sau này tham gia lại BHXH sẽ không được cộng nối thời gian đóng BHXH, mà tính thành thời gian đóng BHXH mới. Như vậy, NLĐ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có thu nhập để đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động hoặc nếu khi nghỉ hưu vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu thì do thời gian đóng BHXH ít nên số tiền lương hưu sẽ thấp, mất nguồn tài chính hỗ trợ và ổn định cuộc sống lâu dài khi bị suy giảm khả năng lao động, hết tuổi lao động.

Bên cạnh đó, nếu nhận BHXH một lần là NLĐ phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn khi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương. Trong khi mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.

Trong khi đó, nếu bảo lưu và sau này có công việc, tiếp tục tham gia BHXH thì sau này, trong toàn bộ thời gian hưởng lương hưu - độ tuổi dễ gặp bất trắc về sức khỏe nhất của mỗi người thì NLĐ sẽ được quỹ BHXH trả kinh phí để cấp thẻ BHYT miễn phí (người nghỉ hưu có lương hưu không phải tự mua thẻ BHYT) và được hưởng các quyền lợi về khám, chữa bệnh BHYT. Khi người hưởng lương hưu không may qua đời thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng người hưởng lương hưu chết và thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất hàng tháng hoặc một lần.

Đáng chú ý, khoản tiền đóng vào quỹ BHXH là một của để dành quý giá của chính mình, nó không mất đi mà ngược lại vẫn được cơ quan BHXH quản lý và đầu tư tăng trưởng.

Do đó, nếu nghỉ việc do dịch Covid-19, người tham gia có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện với sự hỗ trợ đóng của Nhà nước. Trong thời gian bảo lưu, nếu chẳng may bị chết thì gia đình được hưởng trợ cấp mai táng phí, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất theo quy định.

Vì những lý do trên, việc cân nhắc, lựa chọn nhận BHXH một lần là điều hết sức quan trọng với mỗi NLĐ. Vì vậy, NLĐ nên suy nghĩ, không vì cái lợi trước mắt mà bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già.

BH thất nghiệp - “Phao cứu sinh” cho NLĐ trong dịch Covid-19

Theo đó, để đảm bảo cuộc sống cho NLĐ trong đợt dịch Covid-19 này, các chuyên gia cho rằng, nếu không may bị thất nghiệp do dịch bệnh, NLĐ nên đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp (TCTN), trợ cấp học nghề; đăng ký nhận chế độ hỗ trợ từ Gói an sinh của Chính phủ thay vì đăng ký hưởng BHXH một lần. Sau đó, NLĐ có thể đợi qua đợt khó khăn do dịch bệnh Covid-19 gây ra, nền kinh tế tiếp tục được vận hành, NLĐ có cơ hội trở lại thị trường lao động, tiếp tục được đóng BHXH để cộng nối thời gian tính hưởng lương hưu sau này.

Bởi hiện nay, khi đăng ký hưởng TCTN, NLĐ sẽ được hưởng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BH thất nghiệp của 06 tháng liền kề trước khi thất nghiệp, tối đa không quá 05 lần mức lương cơ sở hoặc 05 lần mức lương tối thiểu vùng; Được hưởng chế độ BHYT theo quy định để khám, chữa bệnh BHYT khi không may ốm đau; Được hỗ trợ học nghề (tối đa 1 triệu đồng/người/tháng); Được hỗ trợ, tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí; Được đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.

Vì vậy, trong lúc này, chính sách BH thất nghiệp được đánh giá là “Phao cứu sinh” của NLĐ trước những ảnh hưởng tiêu cực của Covid-19, giúp đảm bảo phần nào đời sống của bản thân một bộ phận NLĐ thất nghiệp và gia đình, góp phần ổn định kinh tế, xã hội của đất nước.

“BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là các chính sách an sinh xã hội rất ưu việt, nhân văn của Đảng và Nhà nước để chăm lo cuộc sống trước mắt (BHYT, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp…) và lâu dài cho người dân (hưu trí, tử tuất). Do vậy, NLĐ hãy nghĩ đến cả lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài, không nên lựa chọn BHXH một lần để cùng Nhà nước tự đảm bảo an sinh xã hội cho bản thân, nhất là khi hết tuổi lao động” – các chuyên gia về an sinh xã hội khuyến cáo.

Bùi Anh