Hướng đi mới trong nuôi trồng thủy sản ở thị xã Nghi Sơn

Mô hình nuôi tôm tập trung ứng dụng khoa học - công nghệ tại xã Thanh Thủy.

Những năm gần đây, tại xã Thanh Thủy đã hình thành vùng nuôi trồng thủy sản tập trung. Trong đó, có nhiều mô hình ứng dụng tiến bộ KHCN vào sản xuất đã phát huy hiệu quả, mang lại doanh thu từ vài trăm đến hàng tỷ đồng mỗi năm cho người nuôi. Điển hình như, mô hình nuôi tôm của gia đình ông Trần Văn Đồng, thôn Phượng Cát. Hiện tại gia đình ông có 20 ha nuôi tôm theo hình thức công nghệ cao và 4 ha nuôi theo kiểu truyền thống. Ông Đồng cho biết: Phương pháp nuôi tôm truyền thống trước đây có hạn chế đó là tôm dễ bị dịch bệnh do không kiểm soát được nguồn nước, chất thải từ thức ăn, nhiệt độ, môi trường; thời gian quay vòng ngắn khiến cho năng suất không cao. Từ năm 2010, gia đình tôi chuyển đổi sang mô hình nuôi tôm công nghệ gồm 4 giai đoạn ở bể tròn, đồng thời lắp đặt hệ thống nhà lưới và thiết bị tự động kiểm soát môi trường, không khí, nhiệt độ ở các ao nuôi. Nhờ đó, những vụ tôm gần đây rất hiệu quả, tôm sinh trưởng, phát triển tốt, đồng đều, trọng lượng lớn, sản lượng gấp 3 - 4 lần so với trước.

Theo thống kê, hiện nay toàn xã Thanh Thủy có 98,3 ha diện tích nuôi tôm công nghiệp tập trung. Tại vùng nuôi tập trung, các hộ nuôi tôm đã đầu tư xây dựng các hệ thống đường, điện, kênh mương, ao, đầm nuôi với một số công nghệ nuôi tiên tiến, như: hệ thống bờ, đáy ao lót bạt, ao nuôi tôm vụ đông có mái che, máy bắn thức ăn, nuôi vi sinh, hệ thống quan trắc, cảnh báo môi trường nuôi, nuôi tuần hoàn nước... Từ việc ứng dụng KHCN trong nuôi tôm đã thúc đẩy việc nâng cao chất lượng thủy sản và sức cạnh tranh trên thị trường. Từ đó, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Xác định nuôi trồng thủy sản là một trong những thế mạnh của địa phương, những năm qua thị xã Nghi Sơn đã tăng cường công tác lãnh đạo, quản lý Nhà nước về quy hoạch đối với lĩnh vực thủy sản. Trong đó, tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật các vùng nuôi; đẩy mạnh việc thu hút nguồn lực đầu tư từ các thành phần kinh tế vào nuôi trồng thủy sản. Cùng với đó, để nâng cao năng suất, chất lượng thủy sản, thị xã tích cực vận động, khuyến khích, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, công nghệ cao vào phát triển sản xuất thủy sản theo hướng hiện đại. Theo thống kê, hiện toàn huyện có 869 ha diện tích nuôi trồng thủy sản (diện tích nước ngọt là 220 ha, nước lợ là 552 ha, nước mặn là 97 ha). Đối tượng nuôi chủ yếu là tôm sú theo hình thức quảng canh xen ghép với nuôi cua xanh; tôm thẻ chân trắng nuôi theo hình thức thâm canh; cá nước ngọt truyền thống như trôi, mè, trắm và nuôi ngao ở vùng bãi triều cửa sông. Ngoài ra, trên địa bàn thị xã còn có nhiều mô hình ứng dụng KHCN đã và đang mang lại hiệu quả cao như mô hình nuôi tôm càng xanh, nuôi cá vược tại phường Trúc Lâm với quy mô 1,4 ha với năng suất ước đạt 2,1 tấn/ha. Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng theo hướng công nghệ cao tại xã Thanh Thủy, mô hình nuôi cá, nuôi ngao, nuôi tôm tại phường Hải Châu... Theo tính toán, tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản trên địa bàn huyện đạt 2.837 tấn (năm 2021). Qua đó, có thể khẳng định, nhờ ứng dụng KHCN, những năm qua việc nuôi trồng thủy sản trên địa bàn thị xã đã tăng trưởng nhanh cả ở vùng nước ngọt, nước mặn, nước lợ ven biển. Đồng thời, là mũi nhọn, động lực tăng trưởng của ngành nông nghiệp trên địa bàn.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc tiếp cận, ứng dụng KHCN trong nuôi trồng thủy sản trên địa bàn thị xã cũng gặp nhiều khó khăn do quy mô nuôi của nhiều hộ dân còn manh mún, nhỏ lẻ; hệ thống cấp thoát nước, đường điện, giao thông tại một số vùng nuôi trồng thủy sản tập trung chưa được đầu tư đồng bộ. Nhận thức, trình độ của người dân không đồng đều cũng là một rào cản trong việc tiếp cận với KHCN... Bởi vậy, trong thời gian tới để thu hút người dân phát triển nghề nuôi trồng thủy sản theo hướng quy mô lớn ứng dụng KHCN, thị xã tiếp tục đẩy mạnh việc quy hoạch, chuyển đổi diện tích đất trồng lúa vùng trũng kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản theo hướng kết hợp cá, lúa. Đối với vùng nuôi nước ngọt sẽ tập trung phát triển ổn định các đối tượng nuôi truyền thống, quan tâm phát triển nuôi cá lóc bông, nuôi lươn, cá chép và một số loại thủy sản khác theo hình thức thâm canh, bán thâm canh. Đối với nuôi nước lợ tập trung đầu tư, nâng cấp vùng nuôi, phân loại và xác định đối tượng con nuôi, khuyến khích phát triển nuôi tôm theo hình thức bán thâm canh, tiếp tục phát triển nuôi tôm thẻ chân trắng tại xã Thanh Thủy, các phường Xuân Lâm, Trúc Lâm... Đối với nước mặn, khuyến khích phát triển nuôi cá biển như cá mú, cá vược, cá hồng mỹ trong ao đất với quy mô vừa và nhỏ tại các vùng có độ mặn cao; đối với nuôi ngao tại phường Hải Châu, Hải Ninh chọn giống ngao có giá trị kinh tế cao như ngao Bến Tre, ngao dầu... Đồng thời, chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật các vùng nuôi; tạo điều kiện cho người dân tiếp cận các nguồn vốn vay, đối ứng con giống, áp dụng KHCN trong quá trình chăm sóc. Cùng với đó, tích cực phối hợp với nhà cung cấp sản phẩm giống, thuốc thú y thủy sản tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao tiến bộ khoa học - kỹ thuật cho người nuôi.

Bài và ảnh: Nguyễn Đạt