Hướng đi nào cho đô thị mới Nhơn Trạch?

Kiến trúc, cảnh quan đô thị Nhơn Trạch vẫn chưa có điểm nhấn. Ảnh: P.TÙNG

*Gặp khó vì quá… ít dân

Theo UBND huyện Nhơn Trạch, hiện có 219 dự án thuộc các lĩnh vực khu dân cư, bến bãi, cầu cảng, dịch vụ du lịch, giáo dục… được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, việc triển khai nhiều dự án còn chậm so với tiến độ, nhiều dự án dân cư chậm triển khai, xin gia hạn nhiều lần gây bức xúc trong nhân dân.

Theo quy hoạch tổng thể được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 1996, để đạt được tiêu chí của một đô thị loại II, quy mô dân số vào năm 2020 của huyện Nhơn Trạch phải đạt 1 triệu người. Mặc dù vậy, trong quá trình thực hiện, do gặp khó nên tiêu chí này đã nhiều lần được điều chỉnh giảm. Đến năm 2016, các cơ quan chức năng đã xác định, đến năm 2020, Nhơn Trạch sẽ có khoảng 350 ngàn dân.

Ông Nguyễn Thế Phong, Phó chủ tịch UBND huyện Nhơn Trạch cho biết, theo kết quả điều tra dân số mới nhất, Nhơn Trạch hiện có khoảng 260 ngàn người. Do đó, để đạt được tiêu chí của một đô thị loại II, trong hơn 1 năm còn lại, dân số của huyện phải tăng thêm khoảng 90 ngàn dân. “Đây là việc rất khó khăn và huyện cũng thấy rất khó để đạt được tiêu chí này” - ông Nguyễn Thế Phong cho hay.

Quá ít dân, không chỉ khiến cho Nhơn Trạch khó hoàn thành chỉ tiêu về dân số của một đô thị loại II, mà còn khiến cho việc kêu gọi đầu tư, nhất là các lĩnh vực thương mại, dịch vụ của địa phương này trở nên ế ẩm.

Phó giám đốc phụ trách Sở Xây dựng Lê Mạnh Dũng cho hay, dân số ít khiến Nhơn Trạch rơi vào vòng luẩn quẩn trong kêu gọi đầu tư. “Kêu gọi đầu tư vào thương mại dịch vụ thì nhà đầu tư cho rằng không có dân thì đầu tư cho ai. Kêu gọi đầu tư nhà ở thì nhà đầu tư lại nói không có chợ búa, trung tâm thương mại thì dân nào đến ở” - ông Lê Mạnh Dũng chia sẻ.

Do đó, ông Lê Mạnh Dũng cho rằng việc phát triển hạ tầng thương mại, dịch vụ của Nhơn Trạch trong 10 năm qua rất khó khăn. Đến nay, trên địa bàn huyện vẫn chưa có những trung tâm thương mại lớn mà chỉ có các cửa hàng tiện lợi quy mô nhỏ.

Đồ họa thể hiện kết quả thực hiện các chỉ tiêu Nghị quyết số 13-NQ/TU của Ban TVTU về xây dựng TP.Nhơn Trạch đến năm 2020. (Thông tin: Phạm Tùng - Đồ họa: Hải Quân)

Trên thực tế, dân số hiện nay của Nhơn Trạch dù có đáp ứng đủ số lượng để đạt tiêu chí của một đô thị loại II trong năm tới thì về cơ cấu vẫn chưa phải là cơ cấu dân số của một đô thị. Với 9 khu công nghiệp, huyện Nhơn Trạch thu hút rất lớn số lượng công nhân lao động đến sinh sống và làm việc. Tuy nhiên, đây lại là đối tượng dân số thuộc diện thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội. Trong khi đó, đối với một đô thị, cơ cấu dân số sử dụng nhà ở thương mại. Đây cũng là “điểm vướng” của Nhơn Trạch trong quá trình trở thành đô thị loại II.

* Cảnh quan đô thị nhạt nhòa

Ngoài tiêu chí về dân số, hiện nay tiêu chí về kiến trúc, cảnh quan đô thị của Nhơn Trạch cũng chưa đáp ứng tiêu chuẩn của một đô thị loại II.

Theo UBND huyện Nhơn Trạch, trong 10 năm qua, hệ thống cơ sở hạ tầng như: giao thông, thoát nước, cấp nước… trên địa bàn đã được đầu tư khá đồng bộ. Hệ thống giao thông với các tuyến đường huyết mạch như: 25B (đoạn từ quốc lộ 51 đến trung tâm huyện); đường 769... đã giúp việc kết nối giao thông thuận lợi hơn. Ngoài ra, đường 319 nối dài kết nối với cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây; cao tốc Bến Lức - Long Thành cũng đang được triển khai xây dựng hứa hẹn sẽ tạo ra động lực thúc đẩy phát triển cho địa phương.

Mặc dù vậy, xét về tiêu chí kiến trúc, cảnh quan đô thị của Nhơn Trạch hiện lại quá nhạt nhòa. Dù hiện nay Nhơn Trạch đã có được “cú hích” khi hạ tầng đi trước nhưng kiến trúc cảnh quan đô thị lại chưa phát triển tương ứng.

Theo Sở Xây dựng, tình trạng kiến trúc cảnh quan của đô thị Nhơn Trạch còn nhạt nhòa cũng xuất phát từ việc địa phương này có ít dân và cơ cấu dân số không đáp ứng với quá trình phát triển đô thị.

Dân số ít khiến các nhà đầu tư không mặn mà đầu tư vào đô thị Nhơn Trạch, nhất là các công trình có thể tạo ra điểm nhấn đô thị. Trong khi đó, cơ cấu dân số với số lượng công nhân đông, khi chia theo đầu người, suất đầu tư các dự án nhà ở cũng cao vượt qua tầm chi trả của đối tượng này. Điều này khiến hàng loạt dự án nhà ở đã triển khai trên địa bàn huyện rơi vào cảnh “bỏ hoang” nhiều năm nay.

Đặc biệt, theo Phó giám đốc phụ trách Sở Xây dựng Lê Mạnh Dũng, ngoài những yếu tố trên, việc xây dựng kiến trúc cảnh quan cho đô thị Nhơn Trạch còn gặp khó vì đến nay, các cơ quan chức năng vẫn chưa xác định được… trung tâm đô thị này nằm ở đâu. “Trung tâm thành phố mới Nhơn Trạch mới chỉ bàn thôi chứ đến giờ cũng chưa xác định cụ thể” - ông Lê Mạnh Dũng nói.

* Lỡ hẹn lên thành phố

Thời điểm để Nhơn Trạch trở thành đô thị loại II theo quy hoạch của Chính phủ và Nghị quyết số 13 của Ban TVTU chỉ còn… hơn 1 năm. Thế nhưng, với hàng loạt tiêu chí còn nợ, Nhơn Trạch sẽ lỡ hẹn lên phố trong năm tới.

Theo Sở Xây dựng, đến thời điểm này, huyện Nhơn Trạch mới đạt được gần 67/100 điểm theo tiêu chí của đô thị loại II. Với thực tế đó, đến năm 2020, Nhơn Trạch chỉ có thể cơ bản hoàn thành tiêu chí của một đô thị loại II về mặt cơ sở hạ tầng. Trong khi đó, các tiêu chí về dân số và kiến trúc cảnh quan đô thị sẽ rất khó để hoàn thành. Bởi, để tạo được kiến trúc cảnh quan đô thị cần nguồn lực đầu tư rất lớn và cần cả thời gian. Cảnh quan của một đô thị khó có thể tạo dựng trong “ngày một, ngày hai”.Trong khi đó, đối với tiêu chí về dân số, xét về tiêu chuẩn mật độ dân số toàn đô thị và mật độ khu vực nội thị, Nhơn Trạch cần lần lượt tăng 3 và 7 lần so với thực tế cũng… bất khả thi.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Vĩnh cho rằng, việc đưa Nhơn Trạch trở thành đô thị loại II vào năm 2020 sẽ không thể thực hiện được. Do đó, vấn đề hiện tại là cần xem xét rà soát, hoạch định để phát triển Nhơn Trạch trong thời gian tới.

Phạm Tùng