Hy Lạp đòi Đức bồi thường tổn thất thời chiến

Lễ kỷ niệm 74 năm ngày Hy Lạp giành độc lập từ Đức quốc xã tổ chức hồi đầu tháng 10/2018. Nguồn: EPA.

Khởi động lại chiến dịch

Chỉ chưa đầy 2 tuần kể từ sau khi Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier có chuyến thăm đến Hy Lạp để đưa ra lời xin lỗi chính thức về các hành động diệt chủng mà Đức quốc xã từng gây ra đối với nước này, chính quyền Athens đã tuyên bố sẽ khởi động lại chiến dịch đòi bồi thường, cùng lúc vẫn theo đuổi một kỷ nguyên mới trong quan hệ song phương với Đức.

“Đây là một vấn đề mà đến nay vẫn gây tổn thương về mặt tâm lý, và Chính phủ của chúng tôi rất quyết tâm về việc này”- Costas Douzinas, người đứng đầu Ủy ban Ngoại giao và Quốc phòng của Quốc hội Hy Lạp, cho hay - “Rõ ràng là Hy Lạp không thể làm được điều đó trong lúc mà họ còn đang nhận khoản tiền viện trợ từ Liên minh châu Âu (EU) và Berlin”.

Chính phủ Hy Lạp dự kiến sẽ thúc đẩy tuyên bố của họ sau một cuộc tranh luận tại Quốc hội về vấn đề này. Đây được cho là phiên họp đầu tiên mà Quốc hội nước này tổ chức nhằm thảo luận về mức độ thiệt hại của Hy Lạp trong thời kỳ bị Đức quốc xã chiếm đóng và về vấn đề bồi thường.

Theo một bản báo cáo mà nhiều Ủy ban của Quốc hội Hy Lạp thực hiện trong nhiều năm qua, mức độ thiệt hại mà Hy Lạp phải gánh chịu trong khoảng thời gian chiến tranh từ năm 1941 đến năm 1944 - khoảng thời gian bị Đức quốc xã chiếm đóng - là khoảng 288 tỷ Euro.

Bản báo cáo này cũng ước tính rằng Hy Lạp cần được bồi thường thêm khoản tiền 11 tỷ Euro, do các lực lượng của trùm phát xít Hitler từng thu giữ lượng lớn tiền từ Ngân hàng trung ương Hy Lạp vào năm 1943.

Giới sử gia hiện đang tranh luận rằng, bằng việc đánh sập nền kinh tế và tiền tệ của Hy Lạp trong thời kỳ chiến tranh, khoản tiền vay không lợi tức mà Đức quốc xã ép Hy Lạp phải trao trước kia đã khiến cho nhiều ngành kinh tế lớn của nước này chịu ảnh hưởng ghê gớm, khiến người dân Hy Lạp nghèo đi chỉ sau một đêm.

“Thứ mà chúng tôi có hiện giờ là một bản báo cáo đầy đủ về mức độ thiệt hại mà đất nước chúng tôi, người dân chúng tôi phải gánh chịu trong thời kỳ bị Đức quốc xã chiếm đóng”- ông Douzinas nói - “Trong quá khứ, đã từng xảy ra nhiều điển hình về sự hủy hoại, nhưng chưa nơi nào từng có ở mức độ lớn như ở Hy Lạp”.

Được biết, để hoàn thiện bản báo cáo về mức độ tổn thất, giới chức Hy Lạp đã phải rà soát lại hơn 400.000 trang tài liệu mà họ nhận được từ kho tư liệu quốc gia Mỹ, cùng nhiều tư liệu khác mà Nga cung cấp. Số tư liệu này ghi chép chi tiết về các hành động diệt chủng, thảm sát, phá hủy nhà cửa và bắn giết nạn nhân...dưới thời Đức quốc xã.

Di sản tang thương

Trong quá khứ, Hy Lạp là một quốc gia phản kháng mạnh mẽ trước những kẻ chiếm đóng, nhưng cái giá mà họ phải trả lại quá lớn. Hàng chục nghìn người đã thiệt mạng trong chiến dịch du kích chống lại Đức quốc xã, và ít nhất 300.000 người khác bị chết trong nạn đói.

Ngoài ra, theo báo cáo, có khoảng 40.000 người khác được cho là đã chết đói ngay trong năm đầu tiên Đức quốc xã chiếm đóng Hy Lạp, trong đó cộng đồng người Do Thái ở Hy Lạp gần như bị quét sạch hoàn toàn.

“Nước Đức chưa bao giờ đứng ra nhận trách nhiệm lịch sử của họ vì đã tàn phá đất nước Hy Lạp”- Stelios Koulouglou, người đại diện cho đảng cầm quyền Syriza của Hy Lạp tại Nghị viện châu Âu, nói - “Đó là một tấn thảm kịch gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đà phát triển của Hy Lạp, với tư cách một quốc gia hiện đại ở châu Âu”.

Hiện nay, vấn đề tranh chấp khoản tiền bồi thường cho thời kỳ chiến tranh đang trở nên ngày càng căng thẳng hơn, khi mà Hy Lạp vừa đánh dấu Lễ kỷ niệm 74 năm ngày giành độc lập từ tay Đức quốc xã.

Chính phủ Đức từng nhiều lần bác bỏ các cáo buộc cho rằng họ đang nợ Hy Lạp một khoản tiền bồi thường khổng lồ cũng như nợ Ba Lan - đất nước cũng hứng chịu tổn thất nặng nề dưới thời Đức quốc xã chiếm đóng. Berlin nói rằng chương lịch sử đen tối đã chính thức khép lại vào năm 1960, khi mà họ chi cho Athens khoản tiền 115 triệu đồng Mark, tương đương 205 triệu Euro theo mệnh giá hiện nay.

Khánh Duy