Hy vọng và trở ngại
Hai bên phe phái đối đầu ở Yemen cuối cùng đã đồng ý tham gia vào một cuộc đàm phán hòa bình mới do LHQ bảo trợ, diễn ra ở Thụy Điển trong ngày 3-12, nhằm nỗ lực chấm dứt cuộc xung đột kéo dài nhiều năm qua ở đất nước Arab nghèo khổ này.
Trong đó, chính phủ Yemen, được Saudi Arabia hậu thuẫn đã gửi một lá thư cho Đặc phái viên LHQ về Yemen Martin Griffiths, tuyên bố cam kết đầy đủ khi tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình với một nhóm đàm phán hoàn chỉnh. Các nhà lãnh đạo cấp cao của nhóm Houthi, được Iran ủng hộ và đặt trụ sở tại thủ đô Sanaa cũng cam kết sẽ cử các đại biểu đến các cuộc đàm phán hòa bình ở Thụy Điển. “Đoàn của chúng tôi sẽ ở Thụy Điển vào ngày 3-12 nếu đảm bảo họ có thể khởi hành và trở về Yemen”, Mohammed Ali al-Houthi, người đứng đầu Ủy ban cách mạng cao cấp Houthi, nhấn mạnh, như một điều kiện tiên quyết gửi đến phe liên quân do Saudi Arabia đứng đầu.
Các điều kiện tiên quyết tương tự như thế này từng là nguyên nhân khiến việc triệu tập các cuộc đàm phán vào tháng 9 thất bại khi phe Houthi yêu cầu đảm bảo máy bay của họ sẽ không bị kiểm tra và một số người bị thương được sơ tán để được điều trị ở nước ngoài. Tất nhiên, con đường dẫn đến cuộc đàm phán hòa bình mới lần này không hề được trải bằng hoa hồng và thực tế là một số chướng ngại vật đang hiện ra lờ mờ trước mắt.
Có lẽ, hầu hết người dân Yemen không mong đợi gì nhiều từ các cuộc đàm phán hòa bình lần này vì họ đều từng chứng kiến kết quả thất bại trong tất cả các cuộc đàm phán trước đây của LHQ. Một trong những trở ngại chính để đi đến thành công trong các cuộc đàm phán sắp tới là việc Houthi khăng khăng với các điều kiện tiên quyết cho việc tham dự bàn đàm phán. Hơn nữa, sự can thiệp của các cường quốc trong khu vực cũng có thể cản trở quá trình ra quyết định cho các phe phái Yemen, vốn sẵn sàng chấm dứt cuộc chiến thông qua chính trị. Và quan trọng nhất, thực tế nhất hiện nay chính là rào cản từ việc phe Houthi bác bỏ việc bàn giao lại thành phố cảng biển Đỏ chiến lược Hodeidah cho chính phủ được quốc tế công nhận.
Rõ ràng, phe Houthi đang trải qua những thời điểm khó khăn và sẽ vội vã để có được một giải pháp chính trị để đảm bảo quyền lực cũng như sự tồn tại ở các tỉnh phía bắc trong tương lai. Nhưng điều đó không có nghĩa là họ sẵn sàng đánh đổi tất cả.
