IPO Aramco có như kỳ vọng của thế giới
Trong bối cảnh thế giới chao đảo vì các vụ nổ nhà máy lọc dầu, bắt giữ tài dầu, đàm phán Mỹ - Trung chưa đi hồi kết, khả năng giá dầu bấp bênh vì rủi ro khủng bố, cấm vận, căng thẳng chính trị, quân sự, tuyên bố IPO được chờ đợi lâu nay của Saudi Aramco như làn gió mát thổi dịu không khí ảm đạm của nền kinh tế thế giới.
IPO được tuyên bố chính thức tuần trước sau nhiều lần bị hủy bỏ trước đó. Tuy Aramco không đề cập trị giá tài sản sẽ bán là bao nhiêu, nhưng các chuyên gia đánh giá khoảng từ 1,2 tới 2,3 nghìn tỷ.
Trong cáo bạch dày 600 trang, Aramco khuyến khích các nhà đầu tư Saudi ở nước ngoài đầu tư vào IPO lần này để tránh nguồn ngoại tệ chảy ra nước ngoài. Một số nguồn tin cho rằng Aramco sẽ bán 0,5% tài sản cho các nhà đầu tư tư nhân. Theo Reutors thì Saudi cho phép bán nhiều cổ phần hơn cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ, có thể lên tới 10% như các lần IPO gần đây. Thậm chí nguồn tin khác còn nói các công ty có thể mua tới 75% số cổ phần bán ra đợt này. Nếu tính trị giá IPO là 2 nghìn tỷ USD thì khối đầu tư lẻ có thể mua tới 10 tỷ USD.
Saudi chưa tiết lộ trị giá IPO cũng không cho biết tỷ lệ cổ phần Aramco sẽ được bán ra mặc dù có nguồn tin cho biết có thể 1-2% trị giá công ty sẽ được đưa lên sàn.
Nhưng vấn đề là IPO ở đâu?
Nhiều năm nay Saudi coi thị trưởng London - trung tâm tài chính toàn cầu – là nơi lý tưởng cho IPO. Nhưng tuần trước Saudi Aramco tuyên bố địa điểm IPO không ở đâu khác ngoài quê nhà Saudi Arabia.
Phản ứng của giới tài chính Anh ra sao?
Aramco hiện sở hữu trữ lượng dầu mỏ khổng lồ, theo số liệu của OPEC 2018 là 267,026 tỷ thùng trữ lượng xác minh, đứng thứ hai trên thế giới, chiếm 18% tổng trữ lượng hydrocarbon. Sản lượng dầu thô sản xuất được trên 10 triệu thùng/ngày.
Aramco hoàn toàn có thể là một blue-chip trên sàn chứng khoán London, cùng với các oilers khủng như BP của Anh, Royal Dutch Shell Hà Lan. Hiện BP và Shell đang chiếm 17% điểm của Footsie và đương nhiên mọi động thái của hai công ty sẽ ảnh hưởng đến biên độ của lên hay xuống của cả sàn. Tác động tương tự đối với FTSE 100 index.
Nếu so sánh giá trị thị trường của Shell ở mức 257 tỷ đô-la Mỹ – lớn nhất trên thị trường chứng khoán London thì trị giá của Aramco gấp 5 lần, ở khoảng 1,2 nghìn tỷ đô-la Mỹ.
Nếu Aramco niêm yết ở London, chắc chắn công ty dầu lửa Saudi này sẽ chiếm vị trí từ thứ năm trở lên và khiến cho FTSE 100 lên xuống theo giá dầu thế giới và chịu ảnh hưởng về chính trị của Saudi.
Với con số 1,2 tới 2,3 nghìn tỷ USD cho thị trường, các nhà đầu tư chứng khoán London, các ông chủ ngân hàng chỉ có thể phát khóc khi thấy nguồn lợi sẽ không chảy về London.
Trong khi khảo sát của Goldman Sachs ước tính từ 1,6 tới 2,3 nghìn tỷ thì Merrill Lynch tính trị giá chừng 1,2 đến 2,3 nghìn tỷ USD.
Các nhà phân tích tài chính còn nhiều khó khăn trong việc định giá, và tính con số lợi nhuận 111 tỷ USD năm 2018 của Aramco, gấp năm lần Exxon và Shell, cùng với trữ lượng khổng lồ và giá dầu Saudi khai thác rẻ nhất thế giới.
Con số hàng nghìn tỷ cho IPO Aramco.
Tất nhiên là một tài sản lớn. Nhưng đâu dễ dàng gì và chắc nhiều ông lớn ở London có thể thở phào với quyết định của Aramco.
Bên cạnh khối tài sản nghìn tỷ, người ta còn thấy những vụ cháy đã từng xảy ra gần đây khiến 50% sản lượng dầu Saudi bị ảnh hưởng, vụ giết nhà báo Jamal Khashoggi mà Thái tử Mohammed Bin Salman được cho là có liên quan. Ảnh hưởng chính trị: Chính quyền Saudi có thể can thiệp bất kỳ lúc nào đến Aramco, kể cả khi lên sàn London và được liệt vào danh sách Premium thì liệu Aramco có chiếm được lòng tin của các doanh nghiệp Anh Quốc.
