Iran đã âm thầm trả thù xong vụ Soleimani

Mới đây đã xuất hiện các thông tin bình luận quanh vụ lực lượng Taliban tại Afghanishtan đã bắn hạ máy bay trình sát E-11A của Mỹ khi những lãnh đạo của lực lượng CIA đang thực hiện chuyến do thám ở quận Sado-Khelu thuộc tỉnh Ghazni hôm 27/1.

Chiếc máy bay E-11A của Mỹ tại Afghanishtan. Ảnh: The Times

Theo đó, Taliban có thể đã nhận được sự hỗ trợ từ Iran để thực hiện vụ bắn hạ máy bay Mỹ.

Có 2 vấn đề được nêu ra: Taliban đã thực sự bắn hạ máy bay Mỹ và Iran có hỗ trợ Taliban hay không.

Thứ nhất, sau ngày 27/1, lực lượng Taliban tại Afghanistan đã liên tục đăng tải các hình ảnh và video cho thấy họ là người đã thực hiện vụ bắn hạ.

Trong các bức ảnh thể hiện đống đổ nát của máy bay, một phần thân máy bay còn nguyên vẹn, mặc dù nó đã bị cháy. Điều này chứng tỏ các phi công đã cố gắng hạ cánh máy bay xuống sườn núi.

Về mặt lý thuyết, có khả năng sẽ còn thành viên phi hành đoàn sống sót. Nhưng Chính phủ Afghanistan tuyên bố rằng, phi hành đoàn không ai còn sống sót.

Giám đốc Cơ quan Quản lý không lưu Afghanistan Gulam Masum Massumi lên tiếng về một số thông tin. Ông nói rằng, chiếc máy bay bị rơi là loại máy bay quân sự, tuy nhiên không phải là loại máy bay ném bom mà là loại máy bay trinh sát.

Chiếc máy bay bị rơi là loại E-11A, sản xuất năm 2009, được thiết kế để thu thập thông tin tình báo và chỉ huy trên không, bao gồm cả việc điều khiển UAV tấn công mục tiêu. Đây là loại máy bay được mệnh danh là "nút kết nối thông tin chiến trường" (BACN).

Thiết bị tương tự cũng được lắp đặt trên máy bay không người lái RQ-4B Block 20, phạm vi liên lạc truyền phát tối đa với tốc độ đường truyền là 274 Mb/s, cự ly liên lạc tối đa 280 km.

Ngoài ra E-11A có thể cung cấp thông tin tình báo trên không và điều khiển chính xác cho tên lửa tiến công mục tiêu đang di động, như trường hợp trong cuộc tấn công vào Tướng Soleimani, chỉ huy cơ quan tình báo của Iran hồi đầu tháng 1.

Hiện tại chưa thể kết luận chiếc E-11A có phải bị các chiến binh Taliban bắn hạ, hoặc rơi vì lý do kỹ thuật và liệu chiếc máy bay xấu số này.

Phần đầu máy bay trinh sát Mỹ bị bốc cháy.

Theo nguồn tin từ các sĩ quan tình báo Quân đội Nga (GRU), trên chuyến bay xấu số có mặt sĩ quan CIA cao cấp Michael D'Andrea. Thông tấn Mehr News của Iran cho biết, chính Michael là người đã ra lệnh trực tiếp vụ sát hại tướng Soleimani.

Sĩ quan CIA cao cấp Michael D'Andrea là người có lập trường cứng rắn, năm 2017 ông được CIA bổ nhiệm làm người đứng đầu các hoạt động đặc biệt của cơ quan này về Iran, để cảnh báo cho Tehran về lập trường cứng rắn hơn của chính quyền Trump.

Sự kiện này đã xảy ra vào đêm trước khi Mỹ rút khỏi Kế hoạch thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA). Thông tin như vậy được tờ New York Times loan tin, sau đó tờ báo này bị chỉ trích vì tiết lộ thông tin về một điệp viên bí mật.

Sĩ quan D'Andrea là người được giao nhiệm vụ ám sát Imad Mugnia, Cựu Chánh văn phòng của Hezbollah (tổ chức bị Mỹ liệt vào danh sách khủng bố). Năm 2008, D'Andrea cũng tham gia "săn lùng" ông trùm khủng bố quốc tế Osama bin Laden.

Sĩ quan cao cấp D'Andrea được cho là nhân vật am hiểu và nổi bật nhất của CIA ở khu vực Trung Đông, từng được gọi với biệt danh "Hoàng tử bóng đêm" hoặc "Ayatollah Michael", có danh tiếng không kém so với tướng Qasem Soleimani. Tại các diễn đàn của các cựu binh tình báo ở nước ngoài, họ viết rằng D'Andrea đã giành được danh tiếng của một "Sát thủ tài năng".

Việc thiệt mạng của sĩ quan CIA cao cấp Michael D'Andrea và chiếc máy bay trinh sát xấu số là chưa rõ ràng.

Theo phân tích, lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) có mạng lưới chân rết nắm tin tức lớn nhất ở Afghanistan và nếu sĩ quan Mỹ này thực sự đã thiệt mạng thì có thể thông tin này đã được đăng tải rầm rộ. Nhưng cho đến nay, tất cả vẫn chỉ là các thông tin chưa được kiểm chứng.

Trong video của phiến quân Taliban về chiếc máy bay bị rơi, họ đã nói thu được nhiều tài liệu, tuy nhiên những thông tin trên đều chưa được kiểm chứng.

Ảnh chụp về tài liệu từ chiếc máy bay E-11A gặp nạn do Taliban tung lên mạng Internet.

Thứ hai, liệu có khả năng Iran hỗ trợ Taliban về phương tiện quân sự để tấn công máy bay trinh sát Mỹ nhằm trả đũa vụ tướng Soleimani bị sát hại tại Iraq?

Theo các phân tích, nếu lực lượng Taliban thực sự đã bắn hạ máy bay trinh sát Mỹ thì rất khó để tin. Phiến quân này chỉ sở hữu các loại tên lửa phòng không vác vai tầm nhiệt, có độ cao phòng không chưa đến 4 km, trong khi đó chiếc máy bay E-11A hoạt động ở độ cao trên 10 km?

Nhiều suy đoán cho rằng Iran có thể đã hợp tác với Taliban và cung cấp cho phiến quân vũ khí phòng không tầm cao.

Lúc đầu, Lầu Năm Góc phủ nhận tin tức máy bay rơi từ Afghanistan, nhưng sau đó Tướng David Goldfein, Tham mưu trưởng Không quân Mỹ đã thừa nhận: Có vẻ như chúng tôi đã mất máy bay, nhưng hiện tại chúng tôi chưa biết tình trạng của phi hành đoàn.

Trong các tuyên bố sau đó, Đại tá Sonny Legget, phát ngôn viên của lực lượng Mỹ ở Afghanistan xác nhận rằng chiếc máy bay bị rơi thuộc Quân đội Mỹ. Nguyên nhân của vụ tai nạn vẫn chưa được xác định nhưng không loại trừ dấu hiệu cho thấy, máy bay rơi là do bị tấn công bằng tên lửa của Taliban.

Chính quyền Mỹ không tiếp tục thông tin về vụ việc, đặt câu hỏi về khả năng sĩ quan D'Andrea liệu có mặt trên chuyến bay, lực lượng Taliban quả thật đã tấn công tên lửa và "đòn trả thù" của Iran sau vụ sát hại tướng Soleimani đã thành công?

Hải Lâm