Israel chưa thành lập được chính phủ mới
Giành chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử, được giao nhiệm vụ thành lập chính phủ, song mọi thứ 'không hề dễ dàng' để ông Netanyahu trở lại chiếc ghế Thủ tướng quyền lực tại Israel. Kế hoạch thành lập chính phủ nhanh chóng vẫn chưa thể thành công sau một tuần.
Một tuần thương lượng với các đảng phái cực hữu, ông Netanyahu đã đạt được một số tiến triển trong việc thành lập một chính phủ liên minh cực hữu, với 64 ghế trong Quốc hội khóa mới gồm 120 thành viên. Cụ thể, ông Netanyahu đã hứa hợp thức hóa các khu định cư bất hợp pháp ở Bờ Tây trong 60 ngày sau khi chính phủ thành lập với ông Ben Gvir – lãnh đạo Đảng Quyền lực Do Thái – Đảng về thứ 3 trong cuộc bầu cử vừa qua. Tuy nhiên, ông Ben Gvir cũng đề xuất thêm chức vụ Bộ trưởng An ninh và đang mong muốn xử tử những đối tượng mà Israel xác định là “khủng bố”.
Ông Netanyahu. Ảnh: CNN
Trong khi đó, lãnh đạo Đảng Chủ nghĩa Phục quốc Tôn giáo – ông Betzalel Smotrich – người cũng ủng hộ việc sáp nhập lãnh thổ Bờ Tây, phản đối tư cách của một nhà nước Palestine, cũng đang mong muốn chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng trong chính phủ mới.
Tuy nhiên, giới phân tích nhận định, ông Netanyahu khó có thể đồng ý với tất cả yêu cầu của 2 nhân vật cực hữu, có xu hướng cực đoan này. Dư luận quốc tế sẽ cực lực phản đối nhiều chính sách của 2 nhân vật, bao gồm cả Mỹ - đồng minh lớn nhất của Israel, hay các nước châu Âu và thế giới Arập.
Việc đưa ông Ben Gvir lên nắm An ninh và Smotrich nắm Bộ Quốc phòng, sẽ ảnh hưởng lớn đến chính sách lâu nay của Israel với người Palestine, theo hướng cứng rắn hơn. Nó có thể kích động một làn sóng chống Israel quy mô chưa từng có từ Palestine, hay các nước Arab – vừa thiết lập quan hệ với nước này. Và khi thiếu sự ủng hộ của đồng minh Mỹ, chính phủ Israel chắc chắn sẽ lâm vào thế bị cô lập.
Tuy nhiên, ông Netanyahu vẫn giải thích rằng, Israel có tầm quan trọng đối với các nước Arập khi kiềm chế Iran, có vai trò an ninh giúp Mỹ và các nước phương Tây trong việc chống lại Hồi giáo cực đoan.
“Tôi sẽ làm bất cứ điều gì trong khả năng của mình để ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân. Người dân ở Mỹ và phương Tây cũng đang bắt đầu nhận ra giá trị to lớn của Israel, đó là một tài sản lớn đối với an ninh của phương Tây trước vô số phần tử Hồi giáo cực đoan và đặc biệt là chống lại chế độ tại Iran. Một sự thay đổi cho sự tồn tại của Israel và Mỹ”, ông Netanyahu nhấn mạnh.
Nhiều nghị sĩ, quan chức Mỹ đã lên tiếng quan ngại về các yêu sách của các chính trị gia cực hữu Israel liên quan đến vấn đề Palestine. Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất cũng “không ngần ngại” tuyên bố sẽ xem xét lại mối quan hệ vừa “chớm nở” với Israel nếu một chính phủ Israel cực hữu có các nhân vật mang tư tưởng cực đoan. Một số chính trị gia cánh tả Israel cho rằng, chính phủ cực hữu mà ông Netanyahu hướng tới đang khiến cả thế giới lo lắng…
Hiện ông Netanyahu vẫn còn 3 tuần nữa, thậm chí sẽ được Tổng thống nước này gia hạn thêm 2 tuần, để đàm phán với lãnh đạo các đảng cực hữu để thành lập chính phủ. Ông cần thống nhất được các vị trí Bộ trưởng chủ chốt, cũng như chính sách cơ bản để chính phủ liên minh được thành lập, với chiếc ghế Thủ tướng thuộc về ông./.
