Israel kết thúc đàm phán FTA với Hàn Quốc

Israel và Hàn Quốc đã tiến hành đàm phán FTA trong 3 năm qua. Trong số các nội dung đàm phán về xuất xứ hàng hóa có liên quan đến áp dụng phạm vi lãnh thổ còn vướng mắc trước đây, Hàn Quốc đã từng đề xuất, trong hiệp định, loại bỏ áp dụng các ưu đãi về thuế nhập khẩu đối hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu của các doanh nghiệp Israel đóng ở các khu vực như Judea, Samaria, cao nguyên Golan, vùng phía Đông Jerusalem.

Theo thông báo của Bộ Kinh tế Israel, hiệp định sẽ mang lại cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Israel lợi thế cạnh tranh ở thị trường Hàn Quốc và tạo thuận lợi cho các hoạt động của doanh nghiệp Israel, qua đó hỗ trợ cho việc gia tăng xuất khẩu hàng hóa của Israel.

Ngay sau khi hiệp định có hiệu lực (dự kiến, sau khi được hai Chính phủ ký kết, sẽ mất một năm để Quốc hội hai nước phê chuẩn), hai bên sẽ thực hiện việc giảm thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu sang thị trường của nhau, cùng với đó sẽ cải thiện và khơi thông hiệu quả luồng giao thương trong một loạt các lĩnh vực bổ trợ khác như dịch vụ, đầu tư, tiêu chuẩn. Đồng thời, hàng hóa và dịch vụ của các công ty thuộc khu vực cao nguyên Golan, Judea, Samaria và vùng phía đông của Jerusalem sẽ không thuộc đối tượng điều chỉnh và không thuộc phạm vi áp dụng của hiệp định này (đây là các khu vực nằm trong đường giới hạn xanh và trong các FTA Israel đã ký với với các đối tác khác trước đây, ví dụ như EU và Hoa Kỳ, cũng đều có áp dụng tương tự).

Nhằm cho phép cạnh tranh công bằng, Chính phủ Israel sẽ có cơ chế hỗ trợ, bồi hoàn đối với những thiệt hại của các doanh nghiệp ở các khu vực này từ nguồn ngân sách nhà nước, nếu mức thuế nhập khẩu được áp dụng đối với các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ của các doanh nghiệp Israel ở các khu vực này.

Theo các cam kết trong hiệp định, mức thuế nhập khẩu sẽ được giảm từ 6,5% xuống còn 0% đối với mặt hàng phân bón, từ 15% xuống còn 0% đối với mặt hàng rượu vang, từ 6,5% xuống còn 0% đối với một số nhất định các sản phẩm hóa mỹ phẩm và chăm sóc sức khỏe cá nhân, từ 8% xuống còn 0% đối với các hệ thống chiếu xạ và giám sát hình ảnh trong lĩnh vực y học được xuất khẩu từ Israel....

Trong khi đó, mức thuế nhập khẩu cũng sẽ được giảm từ 7% xuống còn 0% đối với các loại ôtô, phụ tùng ôtô và phương tiện vận tải, từ 12% xuống còn 0% đối với các mặt hàng tủ lạnh và tủ đông đá, từ 12% xuống còn 0% đối với các loại máy móc công nghiệp, đồ chơi, trò chơi điện tử, bàn phím điều khiển, bồn tắm, chậu rửa, từ 4% xuống còn 0% đối với nước tương được xuất khẩu từ Hàn Quốc...; do đó, giá cả các mặt hàng này cũng như các sản phẩm thiết bị điện tử, hóa chất, chất dẻo, thiết bị y tế của Hàn Quốc sẽ giảm đáng kể và người tiêu dùng tại thị trường Israel có cơ hội tiếp cận dễ dàng hơn.

Bộ trưởng Kinh tế Israel Eli Cohen cho biết, FTA với Hàn Quốc là một hiệp định có tính lịch sử, đây là lần đầu tiên Israel ký FTA với một quốc gia ở Đông Á và là một trong những cường quốc kinh tế hàng đầu trên thế giới. Hiệp định nhằm hỗ trợ công tác đa dạng hóa hoạt động xuất khẩu và mở cửa các thị trường mới đối với ngành công nghiệp Israel. Hàn Quốc là một đối tác thương mại quan trọng của Israel.

Trao đổi thương mại giữa Israel và Hàn Quốc đạt trị giá 2,5 tỷ USD trong năm 2018, tăng hơn 15% so với năm 2017. Tại buổi tiếp Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc đang ở thăm Israel, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu kỳ vọng, sau khi hai bên chính thức ký kết hiệp định, kim ngạch trao đổi thương mại giữa Israel và Hàn Quốc sẽ nhanh chóng tăng gấp đôi trong thời gian tới.

Trong bối cảnh Israel đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử lại Quốc hội sẽ diễn ra vào ngày 17/9/2019 và sau đó sẽ tiến hành thành lập Chính phủ liên minh mới, việc xuất hiện ý kiến băn khoăn của một vài chính trị gia thuộc đảng phái đối lập ở Israel trước thông tin về lễ công bố nói trên cũng là điều dễ hiểu. Tổng chưởng lý Israel Avichai Mandelbit đã cho biết, đây là việc kết thúc đàm phán và chưa có hiệp định bắt buộc đối với Chính phủ sắp tới; Chính phủ sắp tới có thể thay đổi hiệp định và lễ công bố kết thúc đàm phán không nhằm trói tay Chính phủ sắp tới nếu Chính phủ quyết định sửa đổi hiệp định.

Thông điệp của Tổng chưởng lý Avichai Mandelbit được đưa ra nhằm hồi âm đối với một đại biểu Quốc hội thuộc liên minh Xanh - Trắng đã phàn nàn về việc FTA với Hàn Quốc đã có sự phân biệt đối xử đối với các công ty Israel hoạt động ở trong các khu vực Judea, Samaria, cao nguyên Golan, vùng phía đông Jerusalem và vi phạm Luật Phòng chống các thiệt hại đối với Nhà nước Israel thông qua các hoạt động tẩy chay.

Trước đó, sau chuyến thăm chính thức Hàn Quốc của Tổng thống Israel Reuven Rivlin, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng đã từng lên kế hoạch đi thăm chính thức Hàn Quốc, trong tháng 7 vừa qua, để hai bên ký kết FTA song phương, nhưng kế hoạch này đã bị hoãn lại vì hai bên chưa kịp hoàn tất các thủ tục kỹ thuật.

Hiện tại, hai bên vẫn chưa chính thức công bố nội dung chi biết bản dự thảo hiệp định đã được hoàn tất. Dự kiến, hai nước sẽ chính thức ký kết FTA song phương vào thời gian ngắn sắp tới, nhân dịp Tổng thống Hàn Quốc thăm chính thức Israel.

Như vậy, trong số các quốc gia ở châu Á hiện đang đàm phán FTA với Israel, chỉ còn Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam vẫn đang tiếp tục các vòng đàm phán với quốc gia.

Lê Thái Hòa - Thương vụ tại Israel