Israel nói gì về 1 năm Thỏa thuận hòa bình Abraham với UAE và tác động lên khu vực?

Cách đây tròn một năm, Hiệp định Abraham giữa Israel với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Bahrain đã được ký kết tại Nhà Trắng. Ngay sau đó, Bahrain, Sudan và Marốc lần lượt đặt bút ký vào các thỏa thuận bình thường hóa quan hệ với Israel. Thỏa thuận này được cho là đã mở ra một giai đoạn mới cho khu vực, khi lần đầu tiên Israel bình thường hóa quan hệ với một loạt quốc gia Arab Hồi giáo.

Theo giới phân tích, các bên tham gia trực tiếp và gián tiếp vào tiến trình này, đặc biệt là Israel đều mong Thỏa thuận Hòa bình Abraham sẽ mở ra một chương mới hợp tác phát triển cho khu vực Trung Đông.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Israel Hyat (trái) trả lời phỏng vấn trực tuyến của phóng viên VOV Hồ Điệp (phải).

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Israel Lion Hyat đã trở lời phỏng vấn của VOV theo hình thức trực tuyến, cung cấp thêm một góc nhìn từ Israel về Thỏa thuận hòa bình Abraham.

PV: Vì sao cái tên Abraham lại được chọn để đặt cho một Thỏa thuận Hòa bình và thông điệp của nó là gì?

Phát ngôn viên Lion Hyat: Mỹ, Israel và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) chọn cái tên này vì chúng tôi, tôn giáo của chúng tôi đều có cùng chung 1 nguồn gốc, và có chung một vị Tổ phụ là vị Thánh Abraham. Ý tưởng của chúng tôi là chúng tôi sẽ không chú trọng vào điểm khác biệt giữa các quốc gia mà thay vào đó, chúng tôi sẽ bắt đầu chú trọng tới những điều có thể kết nối tất cả mọi người. Và một trong những điều đó chính là, chúng tôi đều có chung một nguồn gốc lịch sử. Và không những vậy, chúng tôi đều đang hướng tới tương lai với một thỏa thuận đem lại hòa bình và lợi ích cho các thế hệ tương lai. Và như vậy, với cả nguồn gốc lịch sử, và cả tương lai chúng tôi đang hướng tới, hy vọng thỏa thuận Abraham sẽ thay đổi tốt đẹp hơn con đường mà tất cả chúng ta cùng đi.

PV: Tác động của Thỏa thuận Abraham với sự ổn định ở khu vực sau khi được ký kết cách đây một năm?

Phát ngôn viên Lion Hyat: Tôi nghĩ một trong những tác động lớn nhất của thỏa thuận này đó là nó đã giúp thay đổi toàn bộ cục diện khu vực. Hiện đang có 2 thái cực mới rõ ràng. Một bên là nhóm các nước chọn hòa bình, chọn một tương lai tốt đẹp hơn cho trẻ em và cho cả khu vực, và một nhóm khác là các nước chọn chiến tranh, chọn xung đột, khủng bố. Và sự thay đổi này ở Trung Đông nêu lên một câu hỏi cho các nhà lãnh đạo rằng: Các vị muốn chọn theo nhóm nào? Các vị muốn chọn hòa bình hay chọn chiến tranh và xung đột. Còn rất nhiều điều có thể ảnh hưởng tới sự ổn định ở Trung Đông nhưng tôi tin rằng hiện chúng tôi đang đi theo đúng hướng.

PV: Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đặt nền móng cho Thỏa thuận Hòa bình Abraham, nhưng dường như chính phủ của Tổng thống Joe Biden không quan tâm nhiều đến Thỏa thuận Abraham. Ông bình luận như thế nào về điều này? Liệu nó có đặt ra một số khó khăn nào không?

Phát ngôn viên Lion Hyat: Những tín hiệu mà chúng tôi được thấy từ chính quyền của Tổng thống Biden đó là, nước Mỹ hoàn toàn ủng hộ và luôn cam kết chặt chẽ với sự ổn định và hòa bình của khu vực Trung Đông. Và họ luôn ủng hộ Thỏa thuận ký kết giữa UAE và Israel, Bahrain, Marốc và Sudan. Và chắc chắn họ sẽ giúp Israel đạt được nhiều thỏa thuận hòa bình hơn nữa với các quốc gia Arab và Hồi giáo. Sự hỗ trợ của chính phủ Mỹ trong suốt nhiều thập kỷ qua có vai trò rất quan trọng trong việc xây dựng nền hòa bình trong khu vực. Chúng tôi không thể làm được điều này nếu không có sự giúp đỡ của Mỹ và các nước bạn. Và tôi chắc chắn rằng chính quyền Mỹ hiện tại và trong tương lai sẽ luôn luôn hỗ trợ Israel ổn định hòa bình bởi điều này không chỉ mang lại lợi ích cho Israel mà còn cho cả Mỹ và cả sự ổn định trên thế giới, và hòa bình của khu vực.

PV: Ông đánh giá như thế nào về vai trò của các nước Arab với thỏa thuận này? Israel trông đợi gì từ các nước Arab?

Phát ngôn viên Lion Hyat: Chúng tôi thực sự vô cùng ngạc nhiên trước sự cam kết của các nước, của các nhà lãnh đạo những quốc gia đã ký thỏa thuận với chúng tôi. Chúng tôi đã cùng nhau đạt được nhiều tiến triển tích cực. Ví dụ như chúng tôi đã ký kết tới hơn 40 hiệp định với UAE, Bahrain và Marốc trong năm đầu tiên. Chúng tôi đã thấy các nhà lãnh đạo Arab đã rất nỗ lực đẩy mạnh tiến trình xây dựng và ổn định hòa bình với Israel. Có thể nhắc đến chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại giao Yair Lapid tới UAE và Marốc để thiết lập các cơ quan ngoại giao tại hai quốc gia này, thành lập đại sứ quán ở Abu Dhabi và tổng lãnh sự quán ở Dubai, và một văn phòng nữa cũng sẽ sớm trở thành đại sứ quán tại thủ đô Rabat của Marốc. Ngoài ra, sắp tới chúng tôi cũng sẽ có một chuyến thăm tới Bahrain. Điều này cho thấy rõ quan hệ hòa bình với các quốc gia này sẽ tiếp tục được duy trì trong tương lai.

PV: Nhìn lại Một năm Thỏa thuận Hòa bình Abraham, vẫn có một số ý kiến khác biệt về Thỏa thuận này. Vậy Israel sẽ phải thuyết phục họ như như thế nào về tương lai của Thỏa thuận Abraham?

Phát ngôn viên Lion Hyat: Tôi nghĩ điều quan trọng nhất mà tất cả chúng tôi đều kỳ vọng trong tương lai với thỏa thuận này, đó là Thỏa thuận Abraham sẽ tạo niềm tin cho những người dân Israel, UAE, Barain, Morocco rằng đây là nền tảng cho hòa bình. Đây không chỉ là hòa bình cho các cấp lãnh đạo, mà còn là hòa bình cho tất cả mọi người dân. Và với tư cách là Bộ Ngoại giao của Israel, chúng tôi luôn hỗ trợ giao lưu nhân dân giữa cả 3 quốc gia, để có thể tạo ra một nền tảng vững chắc cho hòa bình trong tương lai.

PV: Xin cám ơn ông!./.

Hồ Điệp/VOV1 (thực hiện)