Israel qua mặt Trump vẽ lại bản đồ 'kế hoạch Thế kỷ'?

Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố kế hoạch hòa bình Trung Đông trong cuộc họp với sự có mặt của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Tel Aviv đã có phản ứng đầy bất ngờ.

Hai đồng minh đang bất hòa?

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm 9/2 cho hay nước này đã bắt đầu lên kế hoạch vẽ lại bản đồ các vùng đất ở khu vực Bờ Tây sẽ sáp nhập vào lãnh thổ Israel theo kế hoạch hòa bình Trung Đông của Mỹ. Tuy nhiên, đối với việc vẽ lại bản đồ này, Israel không tham vấn ý kiến của Mỹ.

Khu vực được sáp nhập sẽ bao gồm tất cả khu định cư Israel và thung lũng Jordan, vùng đất mà Israel duy trì hiện diện quân sự kể từ cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967. Đây cũng là vùng đất mà người Palestine muốn xây dựng nhà nước trong tương lai.

"Israel hưởng ứng sự ủng hộ của Mỹ trong việc áp dụng luật của Israel ở thung lũng Jordan và phía bắc biển Chết cùng với toàn bộ cộng đồng Do Thái ở Judea và Samaria, không trừ một nơi nào. Chúng tôi đang trong quá trình lập bản đồ các khu vực đó, phù hợp với kế hoạch của Tổng thống Donald Trump và đó sẽ là một phần của nhà nước Israel” - Thủ tướng Netanyahu khẳng định.

Động thái của Israel đã khiến cả Mỹ cũng phải lên tiếng phản đối.

Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman cho rằng, quy trình vẽ bản đồ phải được một ủy ban chung hai nước chỉ đạo, tiến hành và việc nhà cầm quyền Israel tự quyết định như trên sẽ gây tổn hại đến kế hoạch và hình ảnh của Mỹ ở khu vực.

Ông Friedman cho rằng, hành động đơn phương của Israel nhằm sáp nhập đất ở Bờ Tây sẽ gây nguy hiểm cho sự hỗ trợ của Mỹ đối với kế hoạch chi tiết được đề xuất cho khu vực.

"Bất kỳ hành động đơn phương nào được tiến hành (trước khi quá trình này hoàn thành) sẽ gây nguy hiểm cho kế hoạch và sự công nhận của Mỹ” - bài đăng trên Twitter của Đại sứ Mỹ nêu rõ.

Washington đã tỏ rõ thái độ bất mãn với đồng minh Trung Đông sau khi phác thảo kế hoạch hòa bình đầy thuận lợi cho Israel. Theo cách này, có lẽ Mỹ sẽ không hỗ trợ kế hoạch đã tuyên bố nếu Israel không dừng các hành động đơn phương.

Động thái của Israel có thể cho thấy họ có thể sẵn sàng hành động "trở mặt" ngay khi được Washington ủng hộ và muốn làm "Israel vĩ đại hơn" cả "nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, cũng không loại trừ đây là một chiêu trò mang sự mâu thuẫn của đồng minh để làm dịu những quốc gia đang lên án kế hoạch hòa bình Trung Đông của Tổng thống Mỹ.

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas với bản đồ cho thấy diện tích lãnh thổ Palestine qua từng thời kỳ. Ảnh: Getty

Ông Donald Trump trước đó đã công bố bản Kế hoạch dài 80 trang, được xem như "Thỏa thuận thế kỷ" nhằm đưa ra giải pháp cho hòa bình Trung Đông. Tổng thống Mỹ đề xuất giải pháp “hai nhà nước một cách thực tế” cho Israel và Palestine, theo đó thành lập Nhà nước Palestine với thủ đô là một số khu vực ở Đông Jerusalem, tùy thuộc vào những bước đi mà người Palestine sẽ thực hiện để trở thành một chính quyền tự quản. Đồng thời, Jerusalem sẽ tiếp tục là thủ đô không chia cắt và vô cùng quan trọng của Israel.

Người phát ngôn Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, Nabil Abu Rudeinah lên án việc kẻ lại bản đồ Bờ Tây và lên án thỏa thuận thế kỷ mà Tổng thống Mỹ mang tới.

“Bản đồ duy nhất được chấp nhận là bản đồ của quốc gia Palestine về biên giới năm 1967 với Jerusalem là thủ đô” - ông Abbas nhấn mạnh.

Trước đó, vào ngày 8/2, Liên minh Nghị viện Ả Rập (APU) cũng đã lên tiếng bác bỏ kế hoạch hòa bình Trung Đông của Mỹ.

APU khẳng định rằng “thỏa thuận thế kỷ” của Mỹ là một thỏa thuận đơn phương, không thể tiến tới một nền hòa bình công bằng và nhấn mạnh sẽ từ chối bất kỳ thỏa thuận nào đối với cuộc xung đột vốn không được người Palestine chấp nhận.

Hải Lâm