Khắc phục triệt để tình trạng nâng loại đô thị khi chưa đủ tiêu chí

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng chủ trì phiên họp

Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng chủ trì phiên họp.

Tham dự có đại diện Thường trực Ủy ban Kinh tế, Tài chính - Ngân sách, Xã hội; lãnh đạo Bộ Nội vụ…

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng trình bày Tờ trình của Chính phủ

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng cho biết, thực hiện Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030 và Chương trình công tác năm 2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ báo cáo về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030.

Dự thảo Nghị quyết được xây dựng gắn với chủ trương gắn sắp xếp ĐVHC với đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, cải cách chính sách tiền lương, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của hệ thống chính trị. Bên cạnh đó, chú trọng đến các yếu tố đặc thù về lịch sử, truyền thống, văn hóa, phong tục, tập quán, điều kiện địa lý tự nhiên, cộng đồng dân cư và tạo thuận lợi trong quản lý nhà nước, bảo đảm ổn định xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng.

Để nâng cao chất lượng của ĐVHC đô thị, góp phần khắc phục bất cập, hạn chế trong quá trình sắp xếp ĐVHC giai đoạn 2019-2021, dự thảo Nghị quyết quy định một điều riêng về sắp xếp ĐVHC đô thị, trong đó quy định cụ thể các trường hợp sắp xếp ĐVHC đô thị. Trong đó, yêu cầu phải đạt 70% tổng số điểm tối thiểu của tiêu chí trình độ phát triển cơ sở hạ tầng, kiến trúc cảnh quan đô thị (đối với thành phố, thị xã, thị trấn thuộc diện sắp xếp), đạt trên 80% tổng số điểm tối thiểu của tiêu chí vị trí chức năng, vai trò và tiêu chí trình độ phát triển cơ sở hạ tầng, kiến trúc cảnh quan đô thị (đối với thành phố, thị xã, thị trấn thuộc diện khuyến khích) hoặc đạt trên 60% số lượng các tiêu chuẩn (đối với quận, phường). Đối với ĐVHC cấp xã, huyện, dự thảo Nghị quyết quy định về nguyên tắc sau khi sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã thì các ĐVHC phải đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số. Tuy nhiên, cũng sẽ tính đến yếu tố đặc thù của các địa bàn có quy mô dân số lớn trong khi diện tích tự nhiên nhỏ.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Tô Văn Tám trình bày Báo cáo ý kiến nghiên cứu dự thảo Nghị quyết của Thường trực Ủy ban Pháp luật

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết

Dự thảo Nghị quyết quy định, căn cứ vào phương án tổng thể sắp xếp các ĐVHC cấp huyện, cấp xã của địa phương, Bộ Nội vụ sẽ tổng hợp trình Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định đối với 2 trường hợp: các ĐVHC thuộc diện sắp xếp nhưng có yếu tố đặc thù nên không bắt buộc sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2030 (khoản 1 Điều 3); các ĐVHC sau sắp xếp mà vẫn không đạt đủ tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định (khoản 1 và khoản 2 Điều 5).

Các đại biểu tham dự Phiên họp tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo thủ tục rút gọn nhằm kịp thời thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng về tiếp tục thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030. Thực tế cho thấy, việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã không chỉ góp phần tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách như chủ trương của Đảng đã đề ra mà còn mở rộng không gian phát triển, tập trung được nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có của các địa phương để phát triển bền vững.

Về tiêu chí ĐVHC với các đô thị sau sắp xếp, nhiều ý kiến lưu ý, theo đánh giá của Bộ Xây dựng, chất lượng đô thị ở nhiều ĐVHC đô thị thành lập sau sắp xếp mới chỉ đạt khoảng trên 50% các tiêu chí, tiêu chuẩn phân loại đô thị đối với loại đô thị tương ứng, đặc biệt là các ĐVHC ở khu vực miền núi gặp nhiều khó khăn trong thu hút đầu tư, khắc phục các tiêu chuẩn về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc, cảnh quan còn thiếu hoặc chưa đáp ứng để nâng cao chất lượng đô thị. Do vậy, để khắc phục những hạn chế, bất cập này, góp phần cụ thể hóa yêu cầu tại Nghị quyết số 06-NQ/TW của Bộ Chính trị, đặc biệt là yêu cầu khắc phục triệt để tình trạng nâng loại đô thị khi chưa đủ tiêu chí, nhiều ý kiến đề nghị, quy định theo hướng việc sắp xếp các ĐVHC đô thị phải đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng đô thị theo quy định tại Nghị quyết số 1210 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị (trừ trường hợp nhập quận với quận, phường vào phường).

Quang cảnh phiên họp

Phát biểu kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, các đại biểu tham dự Phiên họp đánh giá cao công tác chuẩn bị của Chính phủ, các Bộ, đặc biệt là Bộ Nội vụ đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng, Thường trực Ủy ban Pháp luật trong chuẩn bị hồ sơ dự thảo Nghị quyết, cũng như tán thành việc trình dự thảo Nghị quyết theo trình tự rút gọn.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị, trên cơ sở ý kiến tại Phiên họp, Bộ Nội vụ phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính để làm rõ tiêu chuẩn phải có với ĐVHC đô thị sau sắp xếp; hoàn thiện dự thảo Nghị quyết...

Tin và ảnh: Thanh Hải