Khẩu súng tiểu liên MAT-49 huyền thoại của Pháp

Ra đời từ năm 1949, khẩu tiểu liên MAT-49 do Pháp sản xuất được sử dụng suốt từ đó cho đến hiện nay ở Bắc Mali.

Trong Chiến tranh Đông Dương, MAT-49 là thứ vũ khí được sử dụng phổ biến bởi cả Pháp và Quân đội Nhân dân Việt Nam.

MAT-49 là loại súng tiểu liên do nhà máy quân sự Manufacture Nationale d'Armes de Tulle (MAT) của Pháp phát triển và chế tạo cho quân đội Pháp để thay thế cho MAS-38.

Súng được sản xuất và trang bị từ năm 1949 cho tới mãi 1979. Sau đó chúng mới được thay thế bằng súng trường tấn công cực nhanh Famas.

MAT-49 được sản xuất theo kiểu dập khuôn, thuận lợi cho việc chế tạo hàng loạt để trang bị với số lượng lớn cho quân đội Pháp.

Sau đó là quân dội viễn chinh Pháp cũng như lực lượng lính dù và quân đóng tại các thuộc địa.

Tiểu liên MAT-49 tham chiến lần đầu trong chiến tranh Đông Dương, chiến tranh Algerian và khủng khoảng kênh đào Suez năm 1959.

Súng được ưa chuộng trong lực lượng lính dù và công binh vì tính cơ động và hỏa lực mạnh mẽ.

Ở thời điểm tiểu liên MAT-49 ra đời, đây được xem là thứ vũ khí hiện đại dù khá nặng do có cấu tạo bằng kim loại hoàn toàn.

Khẩu súng này có trọng lượng rỗng lên tới 3,5 kg, trọng lượng tăng lên tới 4,2 kg khi sử dụng hộp tiếp đạn 32 viên.

Chiều dài của súng khi gập báng là 460mm và khi mở báng hết cỡ là 720mm - đây là khẩu súng cực kỳ gọn gàng, thích hợp cho việc tác chiến trong môi trường rừng rậm.

Chiều dài nòng súng lên tới 230mm, kèm theo đó là cỡ đạn 9x19mm đạt tầm bắn hiệu quả 200 mét.

Sau cuộc kháng chiến chống Pháp, quân đội Việt Nam thu giữ được số lượng khá lớn dòng súng này.

MAT49 cũng là khẩu súng tiểu liên tiên chuẩn đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Tuy vậy sau thời gian ngắn sử dụng súng này, quân đội ta bị rơi vào thế bị động do lượng đạn dữ trữ đã hết.

Không có nguồn cung đạn mới, bắt buộc Việt Nam phải tìm ra phương án mới để tái sử dụng loại súng này.

Việc cải tiến bao gồm việc thay thế nòng súng nguyên bản bằng nòng súng tiểu liên K50, thay đầu ngắm và cải tiến băng đạn để lắp đặt băng đạn của K50.

Trong 2 năm từ 1962 tới 1963, trên 2.000 khẩu MAT-49 được cải tiến và đưa vào chi viện cho quân dân miền Nam.

Phiên bản súng được Việt Nam cải tiến có thể sử dụng 7,62x25mm Tokarev chuẩn Liên Xô.

Khi sử dụng loại đạn 9x19mm Parabellum, súng có tốc độ bắn 600 viên/phút, còn nếu dùng đạn 7,62x25mm Tokarev thì đạt tốc độ bắn lên tới 900 viên/phút. Đây là tốc độ bắn khá cao đối với súng tiểu liên.

Tiểu liên MAT-49 sử dụng cơ chế nạp đạn blowback. Phiên bản dành cho lực lượng cảnh sát là MAT 49/54 với hai cò súng một cò để bắn từng viên và cò còn lại để bắn tự động, nhưng hầu hết phiên bản này chỉ sản xuất với một cò dùng để bắn tự động.

MAT-49 được coi là một trong những khẩu súng tiểu liên thành công nhất khi đó.