Khơi dậy 'mạch nguồn' cho hoạt động dân cử

Bằng tinh thần trách nhiệm, trí tuệ của đại biểu, “mạch nguồn” đó đã đượckhơi dậy mạnh mẽ thông qua nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả của HĐND các địa phương, góp phần tăng cường gắn kết mối liên hệ “máu thịt” giữa đại biểu với cử tri.

Nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả thiết thực

Để gắn kết “nhịp cầu” trách nhiệm giữa đại biểu và cử tri, hoạt động TXCT, giám sát giải quyết kiến nghị cử tri từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã được Thường trực HĐND thành phố Hải Phòng chú trọng với những cách làm sáng tạo, mang lại hiệu quả thiết thực. Hoạt động TXCT được thực hiện sáng tạo, linh hoạt, luân phiên theo từng nhóm vấn đề, chuyên đề; mở rộng phạm vi, đối tượng TXCT đa dạng, có sự tham gia của các cử tri nguyên là lãnh đạo thành phố, đại diện các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố, các chuyên gia, nhà khoa học đang công tác trên địa bàn thành phố… Qua đó, tiếp thu được nhiều ý kiến tham gia tâm huyết, trí tuệ, trách nhiệm, gợi mở nhiều giải pháp thiết thực giúp HĐND thành phố có những quyết sách đúng, trúng, thiết thực, hợp lòng dân.

Với phương châm “lấy dân làm gốc”, mở rộng dân chủ, Thường trực HĐND tỉnh Long An lần đầu chủ trì tổ chức Cuộc vận động “Cử tri hiến kế xây dựng quê hương Long An”. Ảnh: C. Thành

Năm 2023, HĐND tỉnh Hà Nam đã thực hiện thí điểm việc đổi địa bàn TXCT ngoài địa bàn ứng cử đối với đại biểu HĐND tỉnh trong Thường trực Tỉnh ủy, đồng thời gắn công tác TXCT với đối thoại của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền. Qua đó, các đại biểu có điều kiện nắm bắt được nhiều thông tin, tình hình của cử tri và nhân dân tại các địa phương; nhiều nội dung được các đại biểu trong Thường trực Tỉnh ủy tiếp thu, đưa ra bàn luận và có chỉ đạo xử lý kịp thời ngay sau các hội nghị Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Hay tại Đồng Tháp, trong lần TXCT sau Kỳ họp thứ 7 (Kỳ họp thường lệ cuối năm 2023), Thường trực HĐND tỉnh đã đổi mới nội dung, phương thức TXCT. Theo đó, ngoài kết quả Kỳ họp thứ 7, đại biểu tổ chức thông tin trao đổi chuyên đề về các chính sách liên quan đến công tác đưa người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài; chính sách liên quan đến người hoạt động không chuyên trách ở khóm, ấp. Ngoài thành phần như thường lệ, bổ sung thành phần khách mời cần thiết như: cử tri là cán bộ phụ trách công tác lao động, việc làm cấp huyện, xã và người lao động, thân nhân, gia đình có con em tham gia đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài; cử tri là người hoạt động không chuyên trách và người giữ các chức danh khác công tác ở cấp xã, khóm, ấp. Sau hoạt động này, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức rút kinh nghiệm và phối hợp định hướng tiếp tục đổi mới công tác TXCT ở các Tổ đại biểu HĐND tỉnh theo hướng đa dạng hóa phương thức tiếp xúc để đại biểu có điều kiện lắng nghe, gắn bó với cử tri chặt chẽ hơn.

Tăng cường kênh tiếp nhận ý kiến, hiến kế của cử tri

Nâng cao chất lượng và mở rộng kênh tương tác với cử tri, HĐND thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức Chương trình “Dân hỏi - Chính quyền trả lời” và chương trình “Đối thoại cùng Chính quyền thành phố”, từng bước trở thành chương trình chính luận, đối thoại quen thuộc được người dân thành phố đón xem, đánh giá cao. Năm 2023 là năm đầu tiên Thường trực HĐND thành phố phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam thực hiện chương trình “HĐND thành phố Hồ Chí Minh đồng hành cùng cử tri”. Các chương trình tiếp tục là một trong những kênh quan trọng để Thường trực HĐND thành phố tiếp nhận, lắng nghe ý kiến cử tri và thông tin đến UBND thành phố những kiến nghị cần quan tâm tập trung và đề nghị đôn đốc các cơ quan chức năng giải quyết…

Với phương châm “lấy dân làm gốc”, mong muốn nhận được sự đồng hành, đóng góp của các tầng lớp nhân dân, Thường trực HĐND tỉnh Long An đã chủ trì, phối hợp với UBND, Mặt trận Tổ quốc tỉnh tổ chức Cuộc vận động “Cử tri hiến kế xây dựng quê hương Long An”. Các hiến kế được phân loại, chuyển đến cơ quan liên quan để nghiên cứu vận dụng vào quản lý, điều hành phù hợp. Thành công của Cuộc vận động chính là cử tri đã có diễn đàn chính thức để đóng góp ý tưởng xây dựng quê hương và sự quan tâm, tích cực tham gia của cử tri ở các lứa tuổi, các ngành nghề, trong tỉnh và ngoài tỉnh. Cuộc vận động này sẽ được duy trì thường xuyên trên các nền tảng môi trường mạng của Thường trực HĐND tỉnh và tổng kết xếp loại hàng năm.

Ở góc độ khác, năm 2023,các phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh Quảng Ninh đều được phát thanh, truyền hình trực tiếp, trực tuyến trên các hạ tầng CNTT, fanpage của trung tâm truyền thông tỉnh, để kết hợp tương tác hiệu quả giữa chất vấn của đại biểu HĐND tỉnh và câu hỏi chất vấn trực tiếp của cử tri, nhân dân. Các phiên chất vấn đã thu hút hơn 11.000 lượt xem; 1.500 lượt like; gần 700 bình luận và 300 lượt chia sẻ. Không né tránh các vấn đề “nóng”, phức tạp, nhạy cảm của đời sống xã hội, cách làm sáng tạo này đã tạo nên không khí phiên chất vấn dân chủ, mang tính xây dựng cao, đề xuất được các giải pháp khắc phục những bất cập đang đặt ra trong công tác quản lý nhà nước và đời sống thực tiễn ở địa phương, cơ sở.

Chuyển hóa thành những chính sách thiết thực

Trên cơ sở lắng nghe, ghi nhận, việc tăng cường đôn đốc, giải quyết những đề xuất, kiến nghị chính đáng của cử tri chính là gốc của việc gắn kết mối liên hệ “máu thịt” với cử tri. Nhất là để “tiếng lòng” của cử tri vang vọng nghị trường và chuyển hóa thành những chính sách thiết thực. Điển hình như tại Hải Phòng, việc ban hành các cơ chế đặc thù có tính vượt trội thực hiện chính sách an sinh xã hội được đánh giá là điểm sáng trong hoạt động của HĐND thành phố năm 2023. Điều này bắt nguồn từ lắng nghe, thấu hiểu và đi đến cùng việc thực hiện các đề xuất, kiến nghị chính đáng của cử tri và nhân dân, gắn kết hơn những “nhịp cầu” trách nhiệm.

Như tại Kỳ họp thường lệ cuối năm 2023, HĐND thành phố đã thống nhất bổ sung nội dung “Tăng cường thực hiện các chính sách xã hội” vào chủ đề của năm 2024 của thành phố theo đúng chủ trương của Thành ủy. Đồng thời, đã thể chế hóa việc thực hiện bằng một số nghị quyết cụ thể như: Nghị quyết về tặng quà các gia đình chính sách, người có công với cách mạng, người cao tuổi, hộ nghèo, hộ cận nghèo nhân các lễ kỷ niệm, ngày Tết nguyên đán với kinh phí cao nhất cả nước là 580 tỷ đồng/năm; Nghị quyết về chính sách đặc thù hỗ trợ đào tạo, đãi ngộ nhân lực ngành y tế thành phố giai đoạn 2024 - 2030 nhằm tháo gỡ một phần khó khăn đối với đội ngũ y, bác sĩ, nhân viên y tế của thành phố, đặc biệt là tuyến cơ sở; Nghị quyết về mức phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố được ban hành kịp thời. Lần đầu tiên, thành phố bổ sung nhóm cán bộ không chuyên trách được hưởng phụ cấp là các Chi hội trưởng của một số Chi hội tại thôn, tổ dân phố, xác định mức hỗ trợ đối với hệ thống các chức danh cán bộ không chuyên trách ở cơ sở không thấp hơn 500.000 đồng/người/tháng…

Những quyết sách thiết thực từ lắng nghe “tiếng lòng” của cử tri đã giúp Hải Phòng tiếp tục giữ vững vị trí tốp đầu cả nước trong thực hiện chính sách an sinh xã hội, đáp ứng được nguyện vọng của đông đảo cử tri, nhân dân thành phố.

PHƯƠNG NGUYÊN