Không để bệnh nhân bảo hiểm y tế phải tự mua thuốc trong danh mục được hưởng

Không được hưởng đầy đủ quyền lợi

Trung tuần tháng 7/2023, chị T.D.T (ở thành phố Vinh) chuyển từ bệnh viện tuyến huyện lên một bệnh viện ở tuyến tỉnh để được phẫu thuật, điều trị bệnh. Chị T.D.T kể: Để nhập viện, gia đình tôi có đóng ban đầu số tiền 500 ngàn đồng cho bộ phận thu ngân bệnh viện. Sau khi nhập viện và trước khi mổ, gia đình tôi tiếp tục được yêu cầu đóng thêm 3 triệu đồng…

Chị T.D.T bức xúc: Là một cán bộ, công nhân viên chức, đã tham gia bảo hiểm y tế liên tục hơn 20 năm nay, thế nhưng khi phẫu thuật và điều trị bệnh, bất cứ cái gì tôi cũng phải mua. Trước thời điểm phẫu thuật, bác sĩ có đưa cho gia đình một danh sách cần phải mua gồm dịch truyền, cồn rửa, nước muối, băng gạc, thuốc gây mê, chỉ khâu, kháng sinh để tiêm, mũ đội lúc phẫu thuật… Tổng cộng số tiền mà gia đình phải bỏ ra mua vật tư, thuốc men trong danh sách này là 1.470.000 đồng.

Phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh minh họa: Từ Thành

Cũng theo chị T.D.T, trong quá trình nằm viện sau phẫu thuật, bản thân chị T chỉ được bệnh viện phát cho 2 viên thuốc giảm đau. Còn các loại vật tư khác để chăm sóc vết thương như túi dẫn lưu, băng gạc để thay hàng ngày thì gia đình cũng phải tiếp tục bỏ tiền ra mua… Phẫu thuật cùng đợt, cùng loại bệnh và nằm cùng phòng với chị T thời điểm này còn có 5 người khác (trong đó có 3 người là giáo viên, 1 người là cán bộ y tế) cũng phải tự bỏ tiền để mua thuốc men và vật tư y tế tiêu hao.

Khi chị T.D.T và các bệnh nhân bày tỏ sự bất bình vì quyền lợi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế không được hưởng trọn vẹn thì đã được nhân viên bệnh viện tuyến tỉnh này biện giải: “Mong các bệnh nhân thông cảm, chia sẻ vì nhiều loại thuốc men và vật tư y tế bệnh viện không có do không đấu thầu được”…

Từ sự phản ánh của chị T.D.T, phóng viên đã có sự trao đổi cùng một lãnh đạo của bệnh viện nơi chị T.D.T điều trị thì được vị này cho biết: “Việc mua sắm thuốc, vật tư y tế thông qua hình thức đấu thầu tại các đơn vị y tế gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều mặt hàng đấu thầu đã bị trượt; nhiều mặt hàng nhỏ lẻ lại không có nhà thầu tham gia đấu thầu do nhu cầu sử dụng của đơn vị ít, lợi nhuận ít. Từ sự khó khăn đó đã khiến quyền lợi của bệnh nhân bảo hiểm y tế bị ảnh hưởng”.

Việc y tế Nghệ An đẩy mạnh phát triển kỹ thuật cao chuyên sâu đem lại quyền lợi cho người bệnh cũng là một nguyên nhân khách quan khiến chi phí khám chữa bệnh BHYT tăng cao. Ảnh minh họa: Tư liệu

Tìm hiểu rộng hơn thì được biết, không riêng gì trường hợp chị T.D.T mà đã có khá nhiều bệnh nhânkhi khám, điều trị tại các cơ sở khám, chữa bệnh trong tỉnh đã phải bỏ thêm tiền để mua thuốc men, vật tư y tế tiêu hao thuộc danh mục được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế… do bệnh viện không mua sắm được thuốc, vật tư y tế.

Ông Phạm Đình Luyện, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Quỳ Hợp chia sẻ: Các đơn vị y tế miền núi đã không thể mua sắm được một số mặt hàng thuốc, vật tư do không có nhà thầu tham gia đấu thầu. Thành thử đã có những bệnh nhân đến khám, cơ sở y tế chỉ có thể kê đơn cho bệnh nhân ra ngoài mua. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của bệnh nhân mà thương hiệu của cơ sở y tế cũng bị tổn hại…”.

Phải chủ động tháo gỡ khó khăn

Theo thông tin từ ngành y tế Nghệ An, vừa qua, Sở Y tế đã tổ chức đấu thầu tập trung cấp địa phương sử dụng cho năm 2023-2024 với 232 mặt hàng có tổng giá trị gần 522 tỷ đồng. Kết quả lựa chọn được 182 mặt hàng trúng thầu với tổng giá trị trên 429 tỷ đồng (đạt 78% về danh mục, 82% về giá trị). Đối với 22% mặt hàng không trúng thầu, Sở Y tế đã chỉ đạo các đơn vị chủ động tổ chức đấu thầu.

Người khám chữa bệnh bảo hiểm y tế phải tự bỏ thêm tiền mua những thuốc, vật tư y tế thuộc danh mục họ được hưởng. Ảnh: Thành Chung

Các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã tổ chức lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu với 186 gói thầu gồm 24.522 mặt hàng, tổng giá trị trên 2.490 tỷ đồng; đã tiến hành mời thầu 115 gói thầu gồm 11.931 mặt hàng (48,7%), tổng giá trị trên 1.492 tỷ đồng (59,9%). Kết quả lựa chọn được 7.020 mặt hàng trúng thầu (đạt 58,8% so với mời thầu), tổng giá trị gần 1.044 tỷ đồng (đạt 70,0% so với giá trị mời thầu).

Tỷ lệ trượt thầu ở các cơ sở y tế là 41,2%, trong đó 32% trượt thầu do không có nhà thầu dự thầu, 5% trượt thầu do vượt giá kế hoạch… Có 20 cơ sở y tế báo cáo thiếu thuốc với tổng số mặt hàng thiếu 3.030 mặt hàng, tổng giá trị trên 291 tỷ đồng (chiếm 12% so với tổng nhu cầu của các cơ sở y tế toàn tỉnh); có 8 cơ sở thiếu trên 20%; 8 cơ sở thiếu trên 10%; 4 cơ sở thiếu ít hơn 10%...

Đăng ký khám bệnh cho bệnh nhân BHYT tại Bệnh viện Đa khoa Tây Bắc Nghệ An. Ảnh: Mai Hoa

Sở Y tế Nghệ An đã yêu cầu các đơn vị y tế chủ động tổ chức đấu thầu lại đối với những mặt hàng không trúng thầu và không có mặt hàng thay thế khác; chủ động triển khai tổ chức lựa chọn nhà thầu đối với 51% mặt hàng chưa tổ chức lựa chọn nhà thầu. Về phía Sở Y tế tiếp tục nâng cao năng lực tổ chức đấu thầu của các cơ sở y tế; chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị chủ động lập kế hoạch, tổ chức đấu thầu mua sắm các mặt hàng không thuộc danh mục mua sắm tập trung; mặt hàng thuộc danh mục mua sắm tập trung nhưng chưa có kết quả hoặc đã sử dụng hết số lượng trúng thầu.

Ngày 17/7/2023, Sở Y tế Nghệ An có Công văn số 2211/SYT-NVD về việc tăng cường quản lý hoạt động kê đơn và bán thuốc theo đơn tại các cơ sở sở y tế. Nội dung công văn có nêu: Trong thời gian qua Sở Y tế nhận được thông tin phản ánh của bệnh nhân, người nhà bệnh nhân về việc kê đơn cho bệnh nhân mua ngoài các thuốc thuộc phạm vi thanh toán của bảo hiểm y tế, các sản phẩm hỗ trợ điều trị tại một số cơ sở khám chữa bệnh…

Để đảm bảo quyền lợi cho bệnh nhân tham gia bảo hiểm y tế, Sở Y tế đề nghị các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn tỉnh Nghệ An chủ động triển khai lập kế hoạch, tổ chức đấu thầu mua sắm, đảm bảo cung ứng đầy đủ, kịp thời thuốc, hóa chất, vật tư để điều trị cho người bệnh; không để bệnh nhân tham gia bảo hiểm y tế phải tự mua thuốc, vật tư y tế thuộc danh mục được hưởng thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế.

Sở Y tế cũng đã yêu cầu rõ các cơ sở y tế cần triển khai các biện pháp cần thiết để tránh xảy ra những bất cập, hạn chế trong kê đơn, bán thuốc theo đơn, cụ thể như kê đơn mua ngoài cho bệnh nhân bảo hiểm y tế các thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế trong khi có thể thay thế thuốc đó bằng các thuốc tương đương đang được cung ứng tại đơn vị theo kết quả trúng thầu.

Ông Trần Minh Tuệ - Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An

Các chỉ đạo của Sở Y tế là rất rõ. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi cho bệnh nhân nói chung và bệnh nhân bảo hiểm y tế nói chung, ngành y tế và ngành bảo hiểm xã hội tỉnh cần có sự kiểm tra, đánh giá cụ thể về tình trạng để bệnh nhân phải tự mua các thuốc, vật tư y tế thuộc danh mục được hưởng thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế, đặc biệt là kiểm tra việc cơ sở y tế có thanh toán bảo hiểm y tế đối với thuốc, vật tư mà người bệnh đã tự mua hay không. Ngành y tế và ngành bảo hiểm cần có thêm sự hỗ trợ để các cơ sở y tế thực hiện tốt công tác đấu thầu, mua sắm thuốc, sinh phẩm, vật tư y tế cũng như khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế./.

Sơn Thanh