Không phải Nga hay Mỹ, 'kẻ thắng' thực sự ở Syria chính là Hezbollah?

Hezbollah là nhân tố quan trọng trong cuộc chiến ở Syria.

Theo Middle East Eye, sự tham gia của Hezbollah là một trong những can thiệp quan trọng giúp cho chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad giành được những thắng lợi ở Syria.

Đổi lại, tổ chức này cũng nhận về một số lợi ích khi can dự vào quốc gia Trung Đông, bao gồm: Cải thiện kinh nghiệm quân sự, tăng cường vũ khí quân sự, nhân sự và mở rộng ảnh hưởng khu vực.

Tuy bị các nước phương Tây và Israel cho là tổ chức khủng bố quốc tế, nhưng đối với đông đảo người dân Lebanon, Hezbollah có công đánh đuổi Israel ra khỏi miền nam Lebanon vào năm 2000.

Theo các nguồn tin Ả Rập, ngay từ năm 2012, Hezbollah đã sang Syria giúp đỡ quân Chính phủ của Damascus chống lại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và các nhóm phiến quân đối lập do Mỹ và đồng minh hậu thuẫn.

Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau mà tổ chức này chưa bao giờ chính thức thừa nhận sự góp mặt của mình ở Syria.

Cải thiện kinh nghiệm quân sự

Về kinh nghiệm quân sự, không giống như cuộc xung đột với Israel kể từ những năm 1980, tại Syria, Hezbollah buộc phải thích nghi và học các kỹ năng mới khi tham gia vào tác chiến trong môi trường đô thị.

Và sau khoảng thời gian vài năm, lực lượng của tổ chức chính trị-vũ trang này đã có trong tay kinh nghiệm trong chiến tranh đô thị, chiến đấu bên trong lãnh thổ đối phương, chiến đấu dưới sự hỗ trợ không quân và cộng tác với các nhóm không thuộc về Hezbollah; bao gồm cả quân đội chính của các quốc gia như Nga và các lực lượng dân quân Shia khác.

Về thiết bị quân sự, Iran được cho là quốc gia đang giúp cho Hezbollah tăng cường kho vũ khí của mình, bao gồm tên lửa dẫn đường, máy bay không người lái có vũ trang, tên lửa đạn đạo tầm ngắn và tên lửa chống tăng. Về số lượng, lực lượng này hiện có khoảng 130.000 tên lửa so với con số 15.000 vào thời điểm chiến tranh năm 2006.

Để chiến đấu ở Syria, Hezbollah đã phải tăng cường tuyển dụng thêm chiến binh theo những tiêu chuẩn bớt nghiêm ngặt hơn trước đây. Điều này giúp cho tổ chức có một đội quân chủ chốt với với 20.000 chiến binh, cùng với hàng chục ngàn quân dự bị ở Lebanon.

Sự ảnh hưởng trên tầm khu vực của Hezbollah cũng được tăng cường với việc hiện diện ở Iraq và Yemen, cũng như Syria. 500 chuyên gia Hezbollah được cho là đã được gửi đến Iraq từ năm 2014 để giúp đỡ chống lại IS.

Một số lượng lớn các chiến binh Hezbollah cũng đã được gửi đến Yemen để huấn luyện các chiến binh Houthi. Bên cạnh đó, có thông tin cho rằng Hezbollah có cả quan hệ trực tiếp với Nga, ở cả cấp độ hoạt động và chính trị.

Kết quả này đã minh chứng cho việc Hezbollah giờ đây đã được chuyển hóa sang một cấp độ cao hơn. Lực lượng này hiện tại đã trở thành một thế lực quân sự quan trọng trong khu vực.

Thiệt hại

Vị thế của Hezbollah giờ đây có thể đã vươn tầm khu vực.

Tuy nhiên, thiệt hại về nhân lực của Hezbollah cũng không phải ít. Các nhà phân tích tin rằng Hezbollah đã mất từ 1.000 đến 2.000 chiến binh ở Syria - bao gồm các chỉ huy cấp cao từng góp mặt trong các cuộc chiến với Israel trong những năm 1990 và 2006.

Trong giai đoạn 2013-14, các nhóm thánh chiến ủng hộ phe đối lập ở Syria đã phát động các cuộc tấn công vào Hezbollah, chủ yếu là các khu vực dân cư Shia ở Lebanon. Nhưng ngay sau đó, Hezbollah đã sớm dẹp tan bằng các chiến dịch quân sự trong nước và củng cố mạnh mẽ ảnh hưởng ở Lebanon.

Dẫu vậy, vẫn còn những hậu quả khác của cuộc chiến tranh Syria đối với Hezbollah vẫn chưa được giải quyết. Không chỉ thiệt hại về tài chính, các biện pháp trừng phạt mà nhà tài trợ Iran đang gặp phải cũng khiến cho lực lượng này gặp nhiều khó khăn.

Hezbollah đã phải cắt giảm một số ưu đãi lớn cho binh sĩ, điều khiến cho sự hấp dẫn của tổ chức này có thể sẽ giảm dần theo thời gian.

Hơn nữa, đang có những lo ngại về việc Israel có thể khởi động một cuộc tấn công quy mô lớn để chống lại sự trỗi dậy của Hezbollah. Bất kỳ cuộc chiến tranh nào trong tương lai sẽ gây ra thiệt hại lớn hơn nhiều cho cả Israel và Lebanon so với năm 2006.

Sự trỗi dậy mạnh mẽ

Hiện chưa rõ tương lai của Hezbollah ở Syria sẽ như thế nào sau khi cuộc chiến kết thúc. Các nhà lãnh đạo của phong trào nói rằng họ sẽ rút lui một khi thỏa thuận chính trị được thống nhất và sẽ bắt đầu giảm dần sự hiện diện của mình khi bạo lực không còn.

Do lo ngại mất thêm nhiều chiến binh, Hezbollah đã chuyển từ vai trò chiến đấu sang đào tạo các chiến binh ở Syria. Điều này cũng cho thấy, Hezbollah dường như đang muốn thiết lập một sự hiện diện lâu dài ở những nơi chiến lược quan trọng như Qusayr, Qalamoun và Sayyeda Zeinab.

Ngoài ra, tổ chức này cũng có thể sẵn sàng gửi quân tham chiến nếu chính quyền Assad hoặc Iran yều cầu cho các cuộc tấn công tương lai ở Idlib hoặc Đông Euphrates.

Trong khi Hezbollah đã chứng minh bản thân là một đồng minh trung thành và có giá trị trong cuộc xung đột Syria, lãnh đạo của tổ chức ý thức được rằng họ không thể duy trì tổn những tổn thất trong chiến đấu một cách lâu dài và hy vọng có thể giữ được thương vong ở mức tối thiểu trong thời gian tới.

Về cơ bản, hình ảnh của Hezbollah trong cuộc xung đột Syria đang thể hiện sự tích cực. Tổ chức này bây giờ là một quyền lực khu vực mạnh mẽ hơn và được đào tạo tốt hơn so với thời điểm trước kia.

Tuy nhiên, Hezbollah vẫn còn hạn chế về tài chính và về nhân sự. Bởi lẽ đó, các nhà lãnh đạo của tổ chức có thể đang âm thầm hy vọng rằng cuộc chiến Syria sẽ nhanh chóng kết thúc và họ tránh được một cuộc xung đột mới với Israel để có thể tiếp tục củng cố vị thế của mình.

Mạnh Kiên