Kịch bản nào cho sự ra đi của Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe?

Mặc dù Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe cương quyết không từ chức, nhưng sự ủng hộ đối với nhà lãnh đạo 93 tuổi này đang giảm mạnh. Dưới đây là một số nhận định về cách thức ông Mugabe có thể rời bỏ quyền lực:

Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe (phải) trong bài phát biểu được truyền hình trực tiếp

Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe (phải) trong bài phát biểu được truyền hình trực tiếp

Từ chức

Điều 96 của của Hiến pháp Zimbabwe viết rằng, Tổng thống có thể từ chức nếu đảng cầm quyền đệ trình bức thư lên Chủ tịch Quốc hội, và vị này phải thông báo công khai bức thư trong vòng 24 giờ.

Việc từ chức sẽ là cách nhanh nhất, đơn giản nhất và ít rủi ro nhất để Tổng thống Mugabe rời bỏ quyền lực.

Theo Hiến pháp Zimbabwe, trong trường hợp Tổng thống từ chức, Phó tổng thống sẽ lên thay thế. Tuy nhiên, ứng cử viên được quân đội ủng hộ để kế nhiệm Tổng thống Mugabe là ông Emmerson Mnangagwa đã bị cách chức cách đây hai tuần.

Trong khi đó, vị Phó Tổng thống thứ hai - Phelekeza Mphoko - người trung thành với Đệ nhất phu nhân Grace Mugabe, lại không được quân đội hậu thuẫn. Như vậy, quân đội trước hết sẽ phải thuyết phục Tổng thống Mugabe bổ nhiệm lại ông Mnangagwa.

Luận tội

Việc luận tội Tổng thống ở Zimbabwe cần đến sự ủng hộ của 2/3 đại biểu ở cả hai viện của Quốc hội. Khi việc bỏ phiếu được thông qua, cả hai viện phải bổ nhiệm một ủy ban chung để điều tra việc phế truất Tổng thống. Nếu ủy ban này kiến nghị luận tội, Tổng thống có thể bị bãi nhiệm. Tuy nhiên, tiến trình này có thể kéo dài.

Và giống như việc Tổng thống từ chức, Phó Tổng thống sẽ là người lên thay, trong trường hợp này là Phó Tổng thống Phelekeza Mphoko.

Buộc rời bỏ quyền lực

Quân đội đã nắm quyền kiểm soát từ đêm 15-11, nhưng lực lượng này vẫn tìm cách giảm nhẹ sự chỉ trích bằng tuyên bố rằng việc can thiệp của họ không phải là một cuộc đảo chính, mà chỉ nhắm vào “những kẻ tội phạm” xung quanh Tổng thống Mugabe.

Liên minh châu Phi và Cộng đồng Phát triển Nam Phi (SADC) đã cảnh báo quân đội không nên cố gắng loại bỏ ông Mugabe bằng các biện pháp bất hợp pháp.

Và các tướng lĩnh Zimbabwe dường như đã nghe theo lời cảnh báo trên, nên thúc đẩy đối thoại với Tổng thống Mugabe, và xuất hiện bên cạnh khi ông Mugabe phát biểu trên truyền hình ngày 19-11.

Tuấn Anh (Theo Washington Post)

Nguồn ANTĐ: http://anninhthudo.vn/the-gioi/kich-ban-nao-cho-su-ra-di-cua-tong-thong-zimbabwe-robert-mugabe/748719.antd