Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Habeco nộp gần 1.900 tỷ vào ngân sách

Sau khi thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính cùng các hoạt động liên quan đến việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2016 tại Tổng Công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) và các đơn vị thành viên, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đã có kiến nghị doanh nghiệp này nộp thêm 1.847 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước.

Kiểm toán Nhà nước đề nghị Habeco nộp gần 1.900 tỷ vào ngân sách. Ảnh minh họa.

Theo KTNN, trong số 1.847 tỷ đồng kiến nghị tăng nộp bao gồm gần 4,5 tỷ đồng tiền tăng nộp thuế giá trị gia tăng; thuế tiêu thụ đặc biệt cũng bị kiến nghị nộp thêm hơn 441 tỷ đồng; thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 9 tỷ đồng và thuế thu nhập cá nhân tăng nộp là 381 triệu đồng.

Ngoài ra, các khoản phải nộp khác là gần 1.392 tỷ đồng và tổng công ty này được kiến nghị giảm các khoản phải thu NSNN gần 5,8 tỷ đồng.

Theo kết quả kiểm toán tại Habeco, năm 2016 doanh thu của tổng công ty mẹ đạt gần 7.676 tỷ đồng, tăng hơn 12% (tương ứng 844 tỷ đồng) so với năm 2015. Trong đó, với việc bán được 529,9 triệu lít bia đã mang về cho Habeco 6.629 tỷ đồng doanh thu cùng với thu từ bán vật tư, nguyên liệu là 1.037 tỷ đồng và doanh thu từ kinh doanh khác là hơn 9,5 tỷ đồng.

Song song với những ghi nhận tích cực, KTNN đã thẳng thắn chỉ ra những bất cập, sai sót trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại Tổng công ty này.

Đơn cử, Habeco đã không thực hiện mua nguyên vật liệu chính thông qua đấu thầu mà thực hiện theo hình thức chào hàng cạnh tranh cho lô hàng trên 5 tỷ đồng. Điều này vi phạm Quyết định số 173/QĐ-HABECO do chính Habeco đặt ra ngày 1/4/2016 là việc mua sắm nguyên vật liệu phải “vận dụng các quy định của pháp luật về đấu thầu trong mua sắm hàng hóa dịch vụ”.

Hơn nữa, Habeco đã không tổ chức đấu thầu mua nguyên liệu Malt, chỉ chào hàng hạn chế, sau đó chọn giá chào thấp nhất để làm giá mua, số lượng mua không dành toàn bộ cho nhà cung cấp có giá thấp nhất mà phân bổ cho nhiều nhà cung cấp theo giá thấp nhất. Điều này là hạn chế tính cạnh tranh và tiềm ẩn nhiều rủi ro thông đồng giữa các nhà cung cấp.

Trong phân bổ sản lượng bia Hà Nội gia công cho các đơn vị thành viên, về nguyên tắc, Habeco thực hiện dựa trên kế hoạch tiêu thụ tại các khu vực, năng lực sản xuất, thực tế tình hình sản xuất kinh doanh của năm trước…

Nhưng trên thực tế, Habeco chưa có tài liệu thuyết minh việc phân bổ này. Đáng chú ý hơn, KTNN phát hiện việc phân bổ chỉ tiêu sản xuất cho các đơn vị thành viên của Habeco có sự khác biệt rất lớn giữa năng lực sản xuất với sản lượng được phân bổ.

Cụ thể, đối với nhóm công ty có hợp đồng chuyển giao bia hơi License (Li-xăng), đơn vị được phân bổ chỉ tiêu cao nhất là Công ty cổ phần Bia Hà Nội - Thái Bình với 47,2% công suất; đơn vị được phân bổ thấp nhất là Công ty cổ phần Bia Hà Nội - Hải Phòng với 12,3% công suất.

Trong khi đó, nhóm công ty không có hợp đồng chuyển giao lại được phân bổ chỉ tiêu sản xuất cao nhất 106,9% công suất tại Công ty cổ phần Habeco - Hải Phòng và thấp nhất là tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa với 18,5% công suất.

Kết quả kiểm tra cho thấy, Công ty TNHH Thương mại Habeco bán bia lon/chai cho hệ thống các đại lý cấp I theo hình thức mua đứt bán đoạn và ràng buộc giá bán ra của đại lý cấp I không cao hơn 7% giá mua của Công ty, nhưng thực tế Công ty chưa kiểm soát được giá bán ra của đại lý.

Với sản phẩm bia hơi, trong mô hình hệ thống phân phối Habeco ban hành không có đối tượng “nhà phân phối”, nhưng trong Hợp đồng ký kết giữa Công ty mẹ với Công ty CP Thương mại Bia Hà Nội và Hợp đồng Công ty CP Thương mại Bia Hà Nội ký với khách hàng lại chấp thuận Công ty được phép bán cho “nhà phân phối”.

Nam Phong