Kiểm tra năng lực sản xuất của doanh nghiệp nhằm ngăn chặn giả mạo xuất xứ hàng hóa

Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc với Cục Hải quan TPHCM. Ảnh T.D

Chủ động kiểm soát, phát hiện gian lận xuất xứ hàng hóa

Ông Âu Anh Tuấn, Quyền Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan, Tổng cục Hải quan, cho biết, Thời gian vừa qua TCHQ cũng nhận được nhiều thông tin từ hải quan quốc tế cung cấp danh sách các mặt hàng có rủi ro cao, thuộc diện cảnh báo về gian lận xuất xứ hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam xuất sang thị trường nước thứ 3, cụ thể là châu Âu và Hoa Kỳ. Qua điều tra, cơ quan hải quan đã xác minh, phát hiện nhiều vụ việc nhập khẩu hàng hóa gian lận, giả mạo xuất xứ Việt Nam.

Cụ thể, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 1662/QĐ-BTC ngày 27/8/2019 nhằm triển khai thực hiện Quyết định số 824/QĐ-TTg ngày 4/7/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường quản lý nhà nước về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ”.

Trên cơ sở đó, năm 2019 trước tình hình gian lận về xuất xứ hàng hóa khá phổ biến, Tổng cục Hải quan ban hành công văn 5189/TCHQ-GSQL chỉ đạo hướng dẫn cơ quan Hải quan các cấp tăng cường kiểm tra, xác định xuất xứ, chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp.

Cùng với đó, các đơn vị tiến hành tổ chức theo dõi chặt chẽ việc NK một số mặt hàng trọng điểm, có kim ngạch XNK thay đổi đột biến, NK từ các thị trường có rủi ro cao về việc lẩn tránh các biện pháp tự vệ hàng hóa NK vào Việt Nam để xuất khẩu sang các thị trường lớn khác làm ảnh hướng tới uy tín của hàng hóa Việt Nam. Từ đó có các biện pháp, kiến nghị chủ động và kịp thời để ngăn chặn, xử lý.

Tổng cục Hải quan đã xác định được các nhóm mặt hàng liên quan đến gỗ dán, gỗ ván ép; xe đạp, xe đạp điện và các linh kiện; da giày và túi xách; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện gia dụng và linh kiện; điện thoại và linh kiện; nhôm và các sản phẩm từ nhôm; sắt thép và các sản phẩm sắt thép… đưa vào diện kiểm soát đặc biệt. Từ đó, Tổng cục Hải quan đề nghị các đơn vị Hải quan địa phương trong quá trình thực hiện cần kiểm soát chặt chẽ từ khâu nhập khẩu đến quy trình sản xuất của DN và đến khâu xuất khẩu.

Ngoài ra, Cục Điều tra chống buôn lậu ngày 18/10/2019 cũng đã ban hành kế hoạch kiểm tra xác minh, đấu tranh hoạt động giả mạo nhãn hiệu, xuất xứ nhằm mục đích buôn lậu, trốn thuế lừa dối người tiêu dùng và chuyển tải bất hợp pháp.

Lô hàng thời trang Trung Quốc giả mạo xuất xứ do Cục Hải quan TPHCM bắt giữ. Ảnh: Thu Hòa

Nâng cao năng lực quản lý doanh nghiệp

Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Đinh Ngọc Thắng cho biết, trong thời gian qua cũng như giai đoạn sắp tới đơn vị luôn xác định việc chống gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp, giả mạo nhãn mác hàng hóa là nhiệm vụ quan trọng. Từ đó, đã chỉ đạo các chi cục hải quan trực thuộc, nâng cao tinh thần trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ bên cạnh việc tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu là nhiệm vụ quản lý, ngăn chặn về gian lận, giả mạo xuất xứ hàng hóa. Mục tiêu lớn nhất là ngăn chặn được hàng giả mạo xuất xứ không về thị trường Việt Nam nữa.

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Cục Hải quan TPHCM, các đơn vị, chi cục hải quan trực thuộc đã triển khai đã xây dựng kế hoạch trọng tâm về công tác kiểm soát hải quan, chống buôn lậu, công tác quản lý rủi ro, sau thông quan. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền hướng dẫn, thay đổi nhận thức của DN về xuất xứ, ngăn chặn hành vi giả mạo nhãn hiệu, xuất xứ hàng hóa ngay từ khi bắt đầu manh nha. Đặc biệt là công tác quản lý, kiểm tra năng lực sản xuất của DN để kịp thời phát hiện vi phạm…

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành biểu dương Cục Hải quan TPHCM thời gian qua đã triển khai các kế hoạch chống gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp một cách cụ thể tới từng đơn vị, nhiều sáng kiến đáng được ghi nhận và kết quả đã phát hiện ra các vụ việc gian lận xuất xứ lớn.

Trong thời gian sắp tới, Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành đề nghị Cục Hải quan TPHCM tiếp tục quán triệt triển khai tới các đơn vị, áp dụng tất cả các biện pháp nghiệp vụ, để tìm ra DN nào, lô hàng nào gian lận xuất xứ. Đồng thời, kiểm tra ở mức cao nhất những lô hàng có nghi vấn.

Bên cạnh đó, Cục Hải quan TPHCM cần kết hợp với Cục quản lý rủi ro, Cục Công nghệ thông tin của Tổng cục Hải quan để phân tích những lô hàng có độ rủi ro cao. Đối với các DN, Cục Hải quan TPHCM cần tăng cường công tác tuyên truyền tới các DN để DN tuân thủ quy định về nhãn hiệu, xuất xứ hàng hóa. Cũng như tuyên truyền cả những xử phạt về hành chính, hình sự như thế nào nhằm tháo ngay "ngòi nổ" trước mắt nếu DN có ý định gian lận.

Ngoài ra, Cục Hải quan TPHCM cần làm việc với các đơn vị cấp C/O trên địa bàn; Kiểm tra năng lực sản xuất của DN, phối hợp với Cục giám sát quản lý về hải quan rà soát cơ sở pháp lý để điều tra DN có hàng xuất đi, kiểm tra trên toàn quốc; Sàng lọc theo rất nhiều hướng để tìm ra được DN nào gian lận…, Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành nhấn mạnh.

Thu Dịu