Làm mới vỉa hè

Hơn nửa tháng nay, lớp gạch cũ trên hè các tuyến phố Lê Thánh Tông, Phan Huy Chú (quận Hoàn Kiếm) được lật lên, thay thế bằng đá tự nhiên. Từng đống nguyên, vật liệu xây dựng để ngổn ngang, phần nào ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân và việc kinh doanh, buôn bán của những hộ dân có cửa hàng mặt phố. Mặc dù vậy, việc làm này lại được đông đảo người dân đồng tình, ủng hộ. Chị Loan, một người dân sinh sống tại khu tập thể 27 phố Lê Thánh Tông cho biết, tòa nhà có thiết kế khoảng lùi phía trước, làm chỗ đỗ xe ô-tô cho khách. Tuy nhiên, do lối lên xuống sử dụng các loại gạch bờ-lốc tự chèn bằng xi-măng, ô-tô lên xuống nhiều, cho nên vỉa hè nhanh chóng bị hỏng. Gạch lát thường xuyên bị vỡ, mấp mô và chậm được sửa chữa, gây nguy hiểm cho người đi bộ. Vì thế, lần này người dân rất yên tâm và tin tưởng khi vỉa hè được gia cố chắc chắn bằng một lớp bê-tông dày và lát đá tự nhiên có độ bền cao, sẽ hạn chế được các hư hỏng thường gặp. Việc quét dọn hằng ngày cũng sẽ dễ dàng, thuận lợi hơn.

Cho đến thời điểm này, nhiều đoạn hè tại hai tuyến phố trên đã cơ bản hoàn thành. Vỉa hè lát đá mới trông rất khang trang. Các phiến đá rộng khoảng 40cm được lát bằng phẳng, có các đường gân và lớp sần tạo ma sát, tránh trơn trượt cho người đi bộ. Ðại diện đơn vị thi công cho biết, trước khi lát đá tự nhiên, toàn bộ gạch lát vỉa hè các tuyến phố sẽ được bóc dỡ, sau đó tiến hành bó vỉa hè, các gốc cây, đầm chặt, gia cố cốt nền chắc chắn bằng lớp vữa bê-tông, rồi mới lát đá. Ðể bảo đảm vỉa hè không bị cậy lên, đơn vị tạo điều kiện thuận lợi để các hộ dân có nhu cầu lắp đặt thêm đường ống thoát nước thải, dây cáp viễn thông… Hệ thống hào kỹ thuật hạ ngầm đường dây cáp viễn thông, điện lực, cấp nước cũng được các đơn vị chức năng thi công đồng bộ từ trước. Vật liệu lát vỉa hè, bó vỉa hè, gốc cây đều là đá tự nhiên, được đặt trên lớp vữa bê-tông dày khoảng 10 cm, tạo thành kết cấu vững chắc, bảo đảm không bị rêu mốc, thời gian sử dụng lâu dài, từ 50 đến 70 năm. Vỉa hè có lối đi chung, đường dẫn vào các cơ quan, xí nghiệp được hạ độ cao hợp lý để thuận lợi cho các phương tiện ra, vào.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, từ nhiều năm nay, phần lớn vật liệu lát vỉa hè trên địa bàn thành phố Hà Nội là gạch bờ-lốc tự chèn, gạch bê-tông xi-măng và gạch tê-ra-dô. Tuy nhiên, do vật liệu được cung cấp bởi nhiều đơn vị, sử dụng công nghệ khác nhau dẫn đến chất lượng không đồng đều. Nền vỉa hè lót cát và không được gia cố chắc chắn. Ðáng chú ý, công tác quản lý chất lượng, nghiệm thu vật tư, vật liệu và giám sát thi công thiếu chặt chẽ, cho nên chất lượng vỉa hè kém. Tại nhiều tuyến phố, gạch lát được vài tháng là mất mầu và xuất hiện hiện tượng rỗ mặt. Sau vài cơn mưa lớn, trên mặt gạch xuất hiện rêu mốc, trơn trượt, không an toàn cho người đi bộ và mất mỹ quan đô thị. Gạch lát có độ bền thấp, loại tốt cũng chỉ được từ ba đến bốn năm là phải thay mới. Khả năng chịu tải kém, xe ô-tô đi lên có thể làm vỡ gạch, dẫn đến tình trạng phải đào bới liên tục, gây bức xúc cho người dân.

Để bảo đảm đồng bộ, văn minh và sử dụng lâu dài các công trình hạ tầng, từ năm 2016, UBND thành phố Hà Nội đã yêu cầu các dự án hạ tầng phải thiết kế đồng bộ hào kỹ thuật hạ ngầm đường dây cáp điện lực, viễn thông, cấp nước…, trong đó yêu cầu vật liệu lát vỉa hè, bó vỉa phải là vật liệu tự nhiên, kết cấu bền vững, bảo đảm thời gian sử dụng từ 50 đến 70 năm. Qua quá trình nghiên cứu, thử nghiệm thực tế tại tuyến đường Lê Trọng Tấn, quận Thanh Xuân, Sở Xây dựng Hà Nội đã thống nhất lựa chọn đá tự nhiên làm vật liệu lát vỉa hè. Mặc dù giá thành lát đá vỉa hè khoảng 500 nghìn đồng/m2, cao hơn so với các loại gạch thông thường, nhưng nhờ thời gian sử dụng kéo dài, độ bền vững cao, không phải thi công nhiều lần cho nên hiệu quả kinh tế cao hơn rất nhiều. Doanh nghiệp cung cấp vật liệu phù hợp được Sở Xây dựng công nhận, niêm yết giá công khai để các chủ đầu tư lựa chọn... Ðại diện Sở Xây dựng cho biết, trước mắt, từ nay đến năm 2020, vỉa hè của gần 950 tuyến phố tại 12 quận nội thành sẽ được lát đá tự nhiên. Việc dùng đá tự nhiên thay cho các loại gạch kém chất lượng sẽ chấm dứt tình trạng các chủ đầu tư dự án hạ tầng trên địa bàn Hà Nội mạnh ai nấy làm (mỗi tuyến phố một kiểu gạch lát vỉa hè), tạo nên các tuyến phố khang trang. Ðơn vị sẽ phối hợp chặt chẽ với Sở Thông tin và Truyền thông và UBND các quận xây dựng hệ thống hào kỹ thuật để hạ ngầm các đường dây cáp trước khi lát đá vỉa hè, bảo đảm đồng bộ hạ tầng, gắn với chỉnh trang đô thị.

MINH VÂN