Làm rõ truyền thống anh hùng, bản chất tốt đẹp của Quân đội nhân dân, vị trí, ý nghĩa của nền quốc phòng toàn dân(*)

Đây là một trong những hoạt động quan trọng kỷ niệm 30 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (QPTD) và 75 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam.

Thay mặt Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, tôi trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Bộ Quốc phòng, các quý vị đại biểu, khách quý đã đến tham dự hội thảo. Kính chúc các đồng chí sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Đại tướng Ngô Xuân Lịch phát biểu tại hội thảo.

QĐND Việt Nam-đội quân từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu; sinh ra và lớn lên trong quá trình đấu tranh cách mạng của quần chúng nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Lý tưởng và mục đích chiến đấu của đội quân cách mạng được xác định ngay từ buổi ban đầu khi mới thành lập, thể hiện trong 10 lời thề danh dự mà 34 chiến sĩ Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân nghiêm trang tuyên thệ trước Cờ đỏ Sao vàng năm cánh dưới tán rừng Việt Bắc: “Hy sinh tất cả vì Tổ quốc Việt Nam, chiến đấu đến giọt máu cuối cùng để tiêu diệt bọn phát xít Nhật, Pháp và bọn Việt gian phản quốc, làm cho nước Việt Nam trở nên một nước độc lập và dân chủ, ngang hàng với các nước dân chủ trên thế giới”.

Chưa đầy một năm sau ngày thành lập, Quân đội ta đã cùng toàn dân tiến hành Tổng khởi nghĩa, làm nên Cách mạng Tháng Tám năm 1945, giành chính quyền về tay nhân dân, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa-Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Quân đội ta đã trưởng thành nhanh chóng về mọi mặt; nêu cao ý chí quyết chiến, quyết thắng, làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, giáng đòn quyết định, đập tan dã tâm xâm lược của các thế lực đế quốc, thực dân hiếu chiến, mở ra trang mới cho cách mạng Việt Nam.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, QĐND Việt Nam có bước phát triển lớn mạnh vượt bậc, cả về tổ chức lực lượng, trình độ chỉ huy tác chiến và nghệ thuật quân sự; từng bước hình thành các quân chủng, binh chủng, quân đoàn, làm nòng cốt bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa (XHCN) và tiến hành chiến tranh cách mạng ở miền Nam. Mặc dù phải đương đầu với một đế quốc sừng sỏ, có tiềm lực kinh tế, quân sự mạnh vào loại bậc nhất thế giới, nhưng dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân đội ta đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, phát huy bản chất cách mạng, truyền thống anh hùng, tinh thần dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, ý chí quyết chiến, quyết thắng, “dám đánh, quyết đánh, biết đánh và biết thắng”; cùng toàn dân lần lượt đánh thắng các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ trên chiến trường miền Nam; đập tan cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân của đế quốc Mỹ, làm nên trận “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” tháng 12-1972, bảo vệ vững chắc Thủ đô Hà Nội và hậu phương lớn miền Bắc; buộc đế quốc Mỹ phải ký kết Hiệp định Paris, mở ra thời cơ chiến lược tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng miền Nam, kết thúc thắng lợi sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Sau ngày đất nước thống nhất, Quân đội ta đã thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh làm thất bại kế hoạch hậu chiến của các thế lực thù địch; xung kích khắc phục hậu quả chiến tranh và một lần nữa lại cùng toàn dân tộc anh dũng chiến đấu hy sinh, tiến hành thắng lợi cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, giữ vững thành quả của cuộc chiến tranh cách mạng 30 năm (1945-1975), đồng thời làm tròn nhiệm vụ quốc tế cao cả, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng.

Trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, QĐND Việt Nam luôn giữ vững và phát huy bản chất cách mạng, truyền thống Bộ đội Cụ Hồ, thực hiện tốt chức năng “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”; chủ động làm tốt công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược, tham mưu với Đảng, Nhà nước có quyết sách đúng đắn, xử lý kiên quyết, kịp thời, hiệu quả các tình huống quốc phòng, an ninh. Đồng thời, thể hiện rõ vai trò là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền QPTD; luôn sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và chiến đấu thắng lợi bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; chủ động đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN.

Cùng với nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ, Quân đội ta luôn đi đầu trong tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước; tham gia tích cực, có hiệu quả vào phát triển kinh tế-xã hội, giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, xây dựng cơ sở chính trị, đời sống văn hóa mới... nhất là trên các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; luôn xung kích, nòng cốt trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn... Hình ảnh cán bộ, chiến sĩ quân đội luôn có mặt ở những nơi xung yếu, khó khăn, nguy hiểm, xả thân để bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân và làm công tác dân vận đã tô thắm thêm phẩm chất, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”; thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, gắn bó máu thịt quân-dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế diễn ra mạnh mẽ, quân đội đã tích cực, chủ động hội nhập, thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng theo đúng chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của đất nước, ngày 17-10-1989, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa VI) ra Chỉ thị số 381-CT/TW lấy ngày 22-12, Ngày thành lập QĐND Việt Nam là Ngày hội QPTD. Sau 30 năm thực hiện, Ngày hội QPTD đã thực sự trở thành ngày hội bảo vệ Tổ quốc, tôn vinh và nhân lên hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ, là dịp phát huy truyền thống yêu nước, biểu dương sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và quyết tâm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong thời kỳ mới.

Thực hiện sự chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng về kỷ niệm 30 năm Ngày hội QPTD, 75 năm thành lập QĐND Việt Nam, hôm nay chúng ta tổ chức Hội thảo khoa học “Phát huy vai trò nòng cốt của quân đội anh hùng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh” nhằm làm rõ truyền thống anh hùng, bản chất tốt đẹp và những nhân tố quan trọng tạo nên sức mạnh quật cường của quân đội trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay; khẳng định rõ vai trò, vị trí, ý nghĩa và giá trị thực tiễn to lớn Ngày hội QPTD; qua đó, tiếp tục giáo dục, bồi đắp truyền thống cách mạng, tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, lòng tự hào về quân đội anh hùng của dân tộc Việt Nam anh hùng; đồng thời, đúc rút những bài học kinh nghiệm để vận dụng thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Với mục đích đó, tôi nêu lên một số vấn đề cần tập trung nghiên cứu, làm rõ trong hội thảo này:

Thứ nhất, cần khẳng định rõ đường lối, tư tưởng lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhân tố quyết định tạo nên sức mạnh của QĐND Việt Nam.

Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh là nguồn gốc mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, trong đó có QĐND Việt Nam. Chúng ta cần thấu suốt rằng, để đi tới và làm nên những chiến công, thành tựu trên hết, trước hết chính là nhờ vào sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Được Đảng và Bác Hồ sáng lập, giáo dục, rèn luyện, Quân đội ta đã trưởng thành, lớn mạnh không ngừng, trở thành lực lượng tin cậy, trung thành tuyệt đối của Đảng, của dân tộc. Do đó, phải luôn giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo “tuyệt đối, trực tiếp, về mọi mặt” đối với quân đội bất luận trong điều kiện, hoàn cảnh nào; tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là yếu tố tiên quyết để Quân đội ta hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN, góp phần xây dựng và phát triển đất nước.

Thứ hai, cần làm sâu sắc hơn những vấn đề có tính nguyên tắc, tính quy luật về quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của QĐND Việt Nam 75 năm qua; đúc rút những bài học kinh nghiệm để vận dụng vào sự nghiệp xây dựng quân đội, xây dựng nền QPTD vững mạnh.

Quân đội ta ra đời đáp ứng nhu cầu của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, phù hợp với lý luận xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng của Chủ nghĩa Mác-Lênin và thực tiễn cách mạng nước ta. 75 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội ta đã làm nên vô vàn chiến công, thành tích oanh liệt, vẻ vang. Những chiến công, thành tích ấy là cơ sở thực tiễn quan trọng để tiếp tục kế thừa, phát huy trong xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đáp ứng yêu cầu cao trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đặc biệt, những kinh nghiệm trên nhiều mặt công tác, chiến đấu của quân đội được rút thành bài học có giá trị cần phải được nghiên cứu vận dụng một cách thiết thực, góp phần tạo ra bước phát triển mới, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu và phát huy tốt vai trò nòng cốt của quân đội trong xây dựng nền QPTD vững mạnh.

Thứ ba, cần khẳng định rõ vai trò, thành tựu và ý nghĩa của Ngày hội QPTD trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Việc Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa VI) lấy ngày 22-12, Ngày thành lập QĐND Việt Nam là Ngày hội QPTD là một quyết định đúng đắn, phản ánh tư duy sáng tạo của Đảng, phù hợp với thực tiễn đất nước; góp phần quan trọng vào việc phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh của thời đại để tăng cường tiềm lực của đất nước nói chung, tiềm lực quốc phòng nói riêng. Đồng thời, phát huy hơn nữa tinh thần yêu nước, truyền thống đánh giặc giữ nước, tôn vinh và nhân lên hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ, biểu dương sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và quyết tâm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Trước yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh hội nhập, toàn cầu hóa đang đặt ra cho quân đội những nhiệm vụ hết sức nặng nề, đòi hỏi chúng ta phải không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu và xây dựng QĐND ngày càng hùng mạnh, lấy xây dựng về chính trị làm cơ sở, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Thực tiễn 75 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội ta cho thấy, đây là vấn đề rất quan trọng, trực tiếp quyết định đến khả năng hoàn thành chức năng, nhiệm vụ được giao.

Thứ tư, cần làm rõ vai trò, trách nhiệm của các thành phần, lực lượng xã hội trong xây dựng nền QPTD vững mạnh.

Lịch sử đã chứng minh, nền QPTD và thế trận chiến tranh nhân dân là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu, có ý nghĩa quyết định tạo nên sức mạnh tổng hợp để giành thắng lợi và trở thành nghệ thuật quân sự đặc sắc của dân tộc Việt Nam. Xây dựng nền QPTD, thế trận chiến tranh nhân dân vững chắc là yêu cầu tất yếu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Xây dựng nền QPTD là vấn đề lớn, hệ trọng, liên quan và tác động tới mọi mặt, mọi lực lượng của đời sống xã hội. Vì vậy, đó phải là trách nhiệm và chung sức của mọi cấp, mọi ngành, mọi lực lượng, của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta và của cả hệ thống chính trị.

Kỷ niệm 30 năm Ngày hội QPTD (22-12-1989 / 22-12-2019) và 75 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam (22-12-1944 / 22-12-2019), là một sự kiện chính trị quan trọng, đồng thời là dịp để toàn dân và toàn quân ta nhìn lại chặng đường đã qua, tự hào về truyền thống vẻ vang của quân đội anh hùng, dân tộc anh hùng; tiếp tục xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại và xây dựng nền QPTD vững mạnh, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

QĐND Việt Nam-Bộ đội Cụ Hồ-danh xưng mà nhân dân dành tặng cho quân đội là biểu hiện cao đẹp của tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh: “Việc binh là việc nhân nghĩa”. Trưởng thành và chiến đấu theo tư tưởng ấy, QĐND Việt Nam đã, đang và nhất định sẽ hoàn thành xuất sắc lời dạy của Bác: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.

Phát biểu của Đại tướng NGÔ XUÂN LỊCH

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng

(*) Đầu đề của Báo Quân đội nhân dân