Làng lịch sử Shirakawa-go và Gokayama

Theo tiếng Nhật “Shirakawa” có nghĩa là làng của con sông trắng, còn “Gokayama” có nghĩa là năm quả núi. Hai ngôi làng này rất nổi tiếng tại Nhật Bản bởi các ngôi nhà ở đây đều được xây dựng theo kiến trúc gassho-zukuni.

Gassho-zukuri có nghĩa là “chắp tay cầu nguyện”, một phong cách kiến trúc độc đáo với phần mái nhà được xây dựng bằng mái tranh giống như bàn tay của nhà sư đang cầu nguyện. Đây cũng là 2 trong những địa điểm tuyết rơi nhiều nhất trên thế giới, vì thế những ngôi nhà này được xây theo kiến trúc Gassho-zukuri nhằm chống lại sự khắc nghiệt của khí hậu nơi đây.

Ngôi nhà thường có từ 3 – 4 tầng được thiết kế cho đại gia đình ở. Tầng đầu tiên được dùng cho sinh hoạt gia đình, các tầng tiếp theo được sử dụng cho việc trồng dâu nuôi tằm. Điều này cho phép những người nông dân có thể trồng dâu nuôi tằm vào mùa đông khắc nghiệt nhất.

Làng Shirakawa-go

Làng có tổng cộng 114 mái nhà cổ, nằm kề nhau ở chân núi Haku-san ở tỉnh Gifu với dòng Shogawa chảy vắt ngang cùng những cánh đồng lúa. Shirakawa-go (có nghĩa Bạch giang quận cổ) mang trong mình một tinh thần Nhật Bản xưa cũ còn lưu lại đến bây giờ. Shirakawa-go xưa kia từng là nơi tu hành của các bậc ẩn tăng trước khi Phật giáo ở Nhật Bản kết hợp với Mật tông...

Những mái nhà làng Shirakawa-go đều được lót cỏ tranh, lớp cỏ dày khoảng 50 cm. Những mái nhà này mô phỏng hình ảnh những bày tay cầu khấn vừa mang tính tôn giáo, vừa để che đỡ những trận cuồng nộ của thiên nhiên, bão tuyết. Các mái nhà ở đây được xây dựng dốc để mưa và tuyết rơi thẳng xuống đất, không đọng lại trên mái nhà. Những ngôi nhà được xây theo hướng Bắc hoặc Nam để tránh gió cấp, mùa Đông thì ấm áp và mùa Hè lại mát mẻ dễ chịu.

Làng Gokayama

So với làng Shirakawa-go, làng Gokayama không đông đúc, phát trển và khó tiếp cận. Nhưng bù lại ở đây lại có quang cảnh cổ kính hơn vì không xen lẫn các công trình kiến trúc hiện đại. Tại Gokayama được phân chia thành nhiều ngôi làng nhỏ, hai ngôi làng lớn nhất và đẹp nhất là Suganuma và Ainokura.

Làng Suganuma gồm: làng Suganuma và Gokayama Gassho no Sato. Nhiều ngôi nhà gassho-zukuri ở Suganuma hiện là các bảo tàng nhỏ trưng bày hình ảnh cuộc sống thường nhật của nông dân, ngành sản xuất giấy washi và ngành sản xuất thuốc súng được duy trì tại nơi này. Ở Gokayama Gassho no Sato, phía bên kia đường hầm vẫn có một số nhà gassho-zukuri truyền thống được quy hoạch lại làm nơi ở cho các nhóm học sinh, sinh viên các trường học đến ăn ở và trải nghiệm. Làng Ainokura: Tận sâu phía trong thung lũng, Ainokura là ngôi làng xa xôi nhất của vùng Gokayama. Nó cũng là làng rộng nhất với gần 20 ngôi nhà gassho-zukuri. Nhiều ngôi nhà vẫn là nơi ở của người dân.

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Làng Lịch sử Shirakawa-go và Gokayama là Di sản văn hóa thế giới năm 1995.

Minh Châu