Làng nghề lâu đời xứ Thanh tất bật vào vụ đèn Trung thu

Nghề làm hoa giấy xuất hiện trên đất Mật Sơn (phường Đông Vệ, TP Thanh Hóa) từ những năm 60 của thế kỷ trước. Năm 2016, nơi đây đã được công nhận làng nghề với hơn 50 hộ sản xuất ra các sản phẩm từ chất liệu giấy cho ngày lễ tết, ngày xá tội vong nhân... Hơn 10 năm nay, người dân 3 khu phố Mật Sơn 1, Mật Sơn 2 và Mật Sơn 3 còn làm đèn ông sao, đèn kéo quân phục vụ Tết Trung thu.

Từ đầu tháng 8 âm lịch, xưởng làm đèn của gia đình ông Nguyễn Đức Hùng (55 tuổi, phố Mật Sơn 2) chạy đua với thời gian để sản xuất đèn lồng. Ông cho biết để làm một chiếc đèn thì ít ai có thể hiểu hết sự kỳ công, cầu kỳ trong quá trình chuẩn bị nguyên liệu và sản xuất.

"Tre làm đèn lồng phải là loại tre già còn tươi. Để đảm bảo độ bền và tránh mối mọt, người thợ phải nấu tre rồi ngâm 10 ngày trong nước muối. Tiếp đến, phải phơi khô, vót thành từng thanh nan mỏng tùy theo mỗi loại đèn", ông Hùng nói.

Từ loại nhỏ 15 cm đến loại lớn 5 m, họ đều vót thủ công. Việc tạo khung rất quan trọng, nếu không cẩn thận, tỉ mỉ thì khung đèn ông sao sẽ méo và không đẹp.

Sau khi tạo khung, người thợ sẽ bắn đinh cố định vải và bạt in quanh khung tre.

Bà Châu Thị Thanh (phố Mật Sơn 2) cho biết những năm trước, việc bọc đèn được làm bằng giấy hoặc bóng kính. Gần đây thị trường thay đổi, họ chuyển phải sang đèn bạt. "Đèn bạt vừa đẹp hơn, phong phú hơn và để ngoài mưa không hỏng", bà Thanh nói.

Những bức tranh trang trí trên đèn ông sao và đèn kéo quân mỗi năm một khác nhau do thị trường và sự yêu thích của khách hàng. Người thợ làng Mật Sơn vẫn ưu tiên hình Bác Hồ với các cháu thiếu nhi hoặc những hình ảnh cây đa, chú Cuội, chị Hằng vào tâm đèn ông sao. Đó là cách nhắc nhở khéo léo về lịch sử, truyền thống, văn hóa dân tộc của người Việt do người thợ tạo ra từ những chiếc đèn trung thu.

Những ngày này, đường phố, ngõ ngách khu phố Mật Sơn nhộn nhịp xe cộ, thương lái ra vào mua bán đèn lồng.

Những chiếc đèn lồng làng Mật Sơn không chỉ được tiêu thụ ở địa phương mà còn được bán cho các tỉnh lân cận. Đèn lồng loại nhỏ được bán với giá 100.000 đồng, loại to có giá 200.000 - 300.000 đồng.

Nguyễn Dương