Lào Cai lần đầu tiên tổ chức lễ hội Đền Cô

Lễ hội Đền Cô, xã Tân An, huyện Văn Bàn diễn ra từ ngày 2 đến 4-3-2018 (tức 15 đến 17 tháng Giêng năm Mậu Tuất). Đây là lần đầu tiên Lễ hội đền Cô, xã Tân An được tổ chức với quy mô cấp tỉnh.

Từ ngày 2 đến 4-3-2018, tại xã Tân An, huyện Văn Bàn, thành phố Lào Cai diễn ra lễ hội đền Cô. Lễ hội được tổ chức với mong muốn góp phần quảng bá du lịch tâm linh trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ và bảo tồn văn hóa truyền thống đặc sắc của địa phương.

Ông Phan Trung Bá, Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn, Lào Cai, Phó Trưởng ban Tổ chức lễ hội này cho biết, trong khuôn khổ lễ hội sẽ diễn ra lễ tế theo nghi thức truyền thống (từ 23h00 đến 0h00, ngày hôm nay 3-3-2018); lễ cầu siêu cho Quốc thái dân an, cho linh hồn của các anh hùng tử trận vì sự yên bình của đất nước; thả đèn hoa đăng trên dòng sông Hồng khu vực hai ngôi đền Bảo Hà và đền Cô, xã Tân An (từ 0h00 đến 01h00, ngày 4-3-2018). Cùng với đó là chương trình rước kiệu và lễ hội đường phố (từ đền Cô - xã Tân An, huyện Văn Bàn sang đền Bảo Hà - xã Bảo Hà, huyện Bảo Yên) được tổ chức vào sáng 4-3-2018.

Đoàn rước kiệu từ đền Cô sang dự lễ hội đền Bảo Hà

Đặc biệt, trong chương trình khai mạc lễ hội đền Cô năm nay sẽ có nghi thức thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ với các giá hầu được lựa chọn phù hợp với không gian linh thiêng của lễ hội, các bản hội thuộc ba miền Bắc, Trung, Nam. Nghi thức này sẽ diễn ra vào sáng ngày 4-3-2018 tại sân khấu lễ hội trong khuôn viên đền Cô, xã Tân An.

Cũng trong khuôn khổ lễ hội độc đáo này còn diễn ra nhiều hoạt động đặc sắc và ý nghĩa như: trưng bày tranh và trang phục thờ Mẫu do Trung tâm Nghiên cứu và Bảo tồn văn hóa tín ngưỡng Việt Nam phối hợp với Viện nghiên cứu Văn hóa dân gian ứng dụng thuộc Hội Văn nghệ dân gian tổ chức; chương trình hội ẩm thực, lễ vật dâng cúng, đặc sản các dân tộc tỉnh Lào Cai.

Lễ rước kiệu đền Cô ở Tân An

Đền Cô ở Tân An là một di sản văn hóa được triều chính Nhà Nguyễn ban sắc phong công nhận. Năm 1971 trong trận lũ lớn, Đền Cô đã bị nước cuốn trôi. Từ ý nghĩa, giá trị lịch sử, văn hóa của Đền Cô Tân An, chiểu theo nguyện vọng của nhân dân và phát huy truyền thống uống nước nhớ nguồn, UBND tỉnh Lào Cai đã Quyết định số 655/QĐ-UBND ngày 19 tháng 3 năm 2010 công nhận Đền Cô Tân An là di tích lịch sử, văn hóa cấp tỉnh. Nay đang hoàn thiện hỗ sơ đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp Bằng công nhận di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia.

Hàng năm, cứ đến ngày 17 tháng Giêng lễ hội Đền Cô lại được nhân dân các dân tộc trong xã tổ chức và khách hành hương thập phương đến dự lễ.

Người dân và khách thập phương về dự lễ đền Cô

Trong buổi lễ có một nghi thức không thể thiếu được, đã trở thành truyền thống bao đời nay đó là kiệu rước Cô sang đón Ông Hoàng Bảy từ Đền Bảo Hà sang Đền Cô. Sau khi hành lễ xong, nhân dân lại kiệu rước Cô đưa Ông trở về Đền Bảo Hà. Ngày lễ chính Đền Bảo Hà 17-7 (Âm lịch) là ngày giỗ Ông Hoàng Bảy, vì là mối quan hệ cha con, nhân dân đã kiệu rước Cô sang Đền Ông Bảy từ chiều hôm trước và sau khi hành lễ giỗ Ông xong nhân dân rước Cô trở lại Đền.

Theo sử sách ghi lại, thời Hậu Lê, niên hiệu Cảnh Hưng giai đoạn 1740 - 1786 khắp Phủ Quy Hóa gồm châu Thùy Vĩ và châu Văn Bàn luôn bị giặc phương Bắc quấy phá giết hại dân lành, đời sống nhân dân cùng cực.

Trước tình cảnh đó, triều đình đã cử danh tướng có tài là Nguyễn Hoàng Bảy lên trấn ải biên cương bảo vệ cuộc sống bình an cho dân chúng. Cùng lúc đó bà Nguyễn Hoàng Bà Xa - con gái của tướng Hoàng Bảy đã cùng cha tập hợp, chiêu dụ các thổ ty, tộc trưởng người Dao, người Thổ, người Nùng, tập hợp dân chúng trong vùng cùng nhau khai quặng, khẩn điển xây dựng vùng quê trù phú, đời sống dân sinh được bình an; tập hợp quân sỹ cùng nhau tập luyện, rèn đúc khí giới, dự trữ lương thực để đánh đuổi giặc ngoại xâm, giữ lại sự thanh bình cho dân chúng trong vùng.

Trong lần đụng độ với giặc phương Bắc, ông Hoàng Bảy đã hy sinh anh dũng. Tưởng nhớ công ơn của ông, nhân dân Châu Văn Bàn đã đựng Đến thờ Ông Hoàng Bảy. Đền hiện nay thuộc huyện Bảo Yên quản lý. Danh tiếng và công lao của tướng Hoàng Bảy, vua Thiệu Trị thuộc triều Nguyễn đã cấp sắc phong cho ông là "Thần vệ quốc".

Khi bà Nguyễn Hoàng Bà Xa mất, nhân dân Văn Bàn nhớ công ơn đã dựng đền thờ bên hữu ngạn sông Hồng, tọa tại thôn Tân An 2 - vị trí đền hiện nay, gọi là đền Cô. Hàng năm, nhân dân chọn ngày 17 tháng Giêng tổ chức lễ hội để nhân dân và khách hành hương thập phương đến dâng hương tưởng nhớ công ơn bà.

Chúc An (Ảnh: Dương Tuấn Nghĩa)

Nguồn ANTĐ: http://anninhthudo.vn/giai-tri/lao-cai-lan-dau-tien-to-chuc-le-hoi-den-co/759308.antd