Lộ diện đối tượng thay thế Patriot PAC 3 sau màn thể hiện tồi tệ tại Trung Đông

Patriot PAC 3 là hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo chuyên dụng, điểm yếu của nó chính là đánh chặn các vật thể bay thấp với quỹ đạo khó lường như tên lửa hành trình hay máy bay không người lái

Có vẻ như đối phương đã rất biết cách khai thác điểm yếu của Patriot khi thực hiện đòn tấn công bằng hai loại vũ khí trên, điều này dẫn tới nguy cơ PAC 3 sẽ sớm phải "nhận sổ hưu"

Lý do là bởi ngoài nhiệm vụ đánh chặn tên lửa đạn đạo thì nguy cơ từ tên lửa hành trình cũng cực kỳ lớn, không quốc gia nào có thể xem nhẹ mối nguy cơ đó

Để Patriot PAC 3 đáp ứng tốt yêu cầu của một hệ thống phòng không đa năng thì cần phải tiến hành nâng cấp sâu cho hệ thống, điều này đã được châu Âu nhìn thấy và thực hiện thông qua tổ hợp MEADS

Với mục đích tối ưu hóa năng lực tác chiến của Patriot PAC 3, hai đầu tàu về quốc phòng của châu Âu là Đức và Ý đã quyết định cho ra đời một bản nâng cấp vượt trội có tên gọi là MEADS - Medium Extended Air Defense System

Hệ thống MEADS được tích hợp tên lửa đánh chặn MIM-104F sử dụng trên tổ hợp Patriot PAC 3, loại đạn này có khả năng phá hủy mục tiêu bằng phương thức va chạm động năng nổi tiếng

Ngoài ra tổ hợp MEADS còn được bổ sung tên lửa tầm ngắn IRIS-T SLS, đây chính là biến thể sửa đổi từ tên lửa không đối không trang bị cho máy bay chiến đấu

IRIS-T SLS chính là sự thay đổi mang tính cách mạng giữa PAC 3 và MEADS, khi tên lửa này được thiết kế đặc trị phương tiện bay thấp, làm tăng khả năng tiêu diệt đa dạng các loại mục tiêu cũng như cung cấp thời gian phản ứng rất nhanh

Đối với chức năng phòng thủ tên lửa đạn đạo, vẫn là loại đạn đánh chặn của PAC 3 nhưng điều cốt yếu khiến độ chính xác của MEADS tăng vọt nằm ở các loại radar trang bị cho nó

Đầu tiên là radar điều khiển hỏa lực đa năng - MFCR của tổ hợp MEADS có góc phương vị 360 độ, trong khi radar tích hợp cho Patriot bị giới hạn ở góc 120 độ

Radar MFCR của MEADS là loại quét mảng pha điện tử chủ động (AESA) băng sóng X, cung cấp khả năng theo dõi, phân biệt, phân loại chính xác mục tiêu để điều khiển tên lửa đến tiêu diệt

Tiếp theo, radar giám sát - SR là loại AESA hoạt động trên băng sóng UHF, cho phép phát hiện từ xa các vật thể có tiết diện phản xạ thấp, độ cơ động cao. Radar này làm việc dưới tần số phát hiện của tên lửa chống bức xạ hiện đại

Hệ thống quản lý chiến đấu - BMC4I là bộ não của MEADS, nó tính toán tất cả thông số và gửi lệnh bắn vào bệ phóng. Ít nhất 2 tên lửa có thể khai hỏa cùng lúc để bảo đảm chống lại nhiều mối đe dọa hoặc các cuộc tấn công cường độ cao

Mỗi xe mang phóng tự hành của MEADS mang tới 8 đạn tên lửa MIM-104F sẵn sàng phóng, bệ phóng có kết cấu module giúp thời gian thay đạn cực nhanh

Ưu điểm nữa của MEADS đó là nó có kiến trúc mở, cho phép kết hợp radar cùng các bệ phóng bất kỳ thành một mạng lưới không gian và phòng thủ tên lửa duy nhất

Ngoài ra MEADS còn tương tác được với nhiều hệ thống phòng thủ tên lửa và không gian khác nhau, thậm chí có thể được điều phối bởi cơ cấu chỉ huy và điều khiển "khác hệ"

Điều này cho phép kết hợp các khí tài phòng không và chống tên lửa đạn đạo có nguồn gốc từ nhiều quốc gia khác nhau vào một mạng lưới duy nhất

Với những ưu điểm vượt trội, dự kiến trong tương lai không xa, hệ thống MEADS sẽ thay thế vai trò của Patriot PAC 3 trong lưới lửa phòng không trên khắp thế giới

Việt Dũng