Lời cảnh báo khí hậu toàn cầu của Greta Thunberg

Greta Thunberg có tiếng nói đáng kể trong phong trào chống biến đổi khí hậu. Ảnh: Shutterstock.

Theo lịch trình hiện tại Liên Hợp Quốc đưa ra, thế giới được cho là sẽ giải quyết được vấn đề khí hậu trong vòng 30 năm. Các chính phủ toàn cầu đang hướng đến nỗ lực chung nhằm giữ nhiệt độ Trái Đất tăng lên không quá 1,5 độ C và giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Theo kịch bản này, vào năm 2050, năng lượng tái tạo sẽ trở thành nguồn cung cấp chủ yếu cho nhu cầu của con người, đặc biệt là toàn bộ nước giàu. Toàn cầu cũng sẽ chuyển sang lái ôtô điện, tiêu thụ các loại thực phẩm bền vững, chủ yếu là thực vật, và sống trong những ngôi nhà cách nhiệt tốt được xây dựng từ vật liệu carbon thấp.

Nếu đúng theo dự tính này, nhiều cuốn sách viết về cách tránh khủng hoảng khí hậu sẽ trở nên lỗi thời. Vậy cuốn sách nào về chủ đề này vẫn có thể tồn tại được sau khi kỷ nguyên năng lượng hóa thạch trôi qua?

Trả lời câu hỏi này, trang The Guardian cho rằng sức ảnh hưởng của Greta Thunberg trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu sẽ giúp các tác phẩm của cô duy trì được giá trị lâu dài.

Sức nặng của Greta Thunberg và 'The Climate Book'

Hiện tại, Greta Thunberg đã giành được một vị trí trong lịch sử của thời đại hiện nay - tương tự Jeanne d’Arc, nữ anh hùng Pháp là biểu tượng của sự tự do và mạnh mẽ trong thế kỷ trước.

Ngay từ khi còn là một học sinh 15 tuổi, Greta đã dũng cảm lên tiếng về biến đổi khí hậu. Hành động đấu tranh quyết liệt vì khí hậu của Greta, tương phản với hội chứng rối loạn phổ tự kỷ Asperger cô bé mắc phải, đã khiến toàn thế giới chấn động. Vì vậy, bất cứ tác phẩm nào cô viết ra, trong đó có cuốn The Climate Book, đều sẽ có một vị trí vững chãi trong lòng độc giả.

Thunberg đã viết cuốn sách này với niềm tin mãnh liệt của tuổi trẻ và tính bộc trực của một nhà hoạt động, điều giúp cuốn sách trở nên tươi mới. Thông qua đó, Greta đã chia sẻ nhiều câu chuyện riêng về việc cô nhìn thấy thế giới đã bị xói mòn như thế nào, màu xanh cỏ cây dần bị mai một ra sao và đã bao lâu con người không nhận thức được điều đó.

Trong khi chưa có nhiều kinh nghiệm viết, Greta cũng đã biết cách trao quyền cho các nhà văn và chuyên gia biết dệt nên những thông điệp bằng kỹ năng và vẻ đẹp ngôn từ. Ví dụ, cây viết khoa học Peter Brannen đã chia sẻ khéo léo các giá trị hóa học của chu trình carbon và từ đó cho thấy một sức sống kỳ diệu của đời sống.

Cảnh báo thế giới về hệ lụy khí hậu trong tương lai, Peter đã dẫn lại một câu chuyện lịch sử đáng chú ý về một giai đoạn Trái Đất nóng lên: “Con người đi khắp thế giới nhưng không thể tìm thấy một cái cây, các rạn san hô trên thế giới đã bị thay thế… và hành tinh này phải mất gần 10 triệu năm để tự kéo mình rời khỏi sự lãng quên”.

Cuốn sách dự kiến được Penguin Random House cho ra mắt vào tháng 2 năm tới. Ảnh: Amazon.

Hay nữ giáo sư khoa học Mỹ Naomi Oreskes dùng ngôn từ rất cứng rắn về “sự khó khăn mà ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch mang lại cho lịch sử”, cũng như những đóng góp đáng kinh ngạc từ nhà khoa học khí hậu Kate Marvel và tiểu thuyết gia Amitav Ghosh.

Có tới hơn một trăm chuyên gia, gồm nhiều nhà địa vật lý, nhà hải dương học, nhà khí tượng học, kỹ sư, nhà kinh tế, nhà toán học, nhà sử học, triết gia và các nhà lãnh đạo đã cùng góp tiếng nói trong The Climate Book để trang bị cho độc giả những kiến thức cần thiết chống lại thảm họa khí hậu.

Thông qua cuốn sách này, độc giả nhận được một lời giải thích rõ ràng về cách các hoạt động của con người đang đẩy Trái Đất đến gần các điểm giới hạn nguy hiểm và những thiệt hại kinh tế - xã hội của cuộc khủng hoảng này.

Từ đó, Greta và các học giả muốn nhấn mạnh rằng biến đổi khí hậu là một trong những thách thức lớn nhất của xã hội và hành động chống lại nó cũng là hy vọng lớn nhất của loài người.

Thiếu sức nặng về giải pháp

Cuốn sách cảnh báo nếu thế giới không đạt được mục tiêu giữ nhiệt độ Trái Đất tăng lên không quá 1,5 độ C thì đó sẽ là một thảm họa. Tuy nhiên, câu trả lời cho vấn đề này không hề dễ dàng.

Trong một cuốn sách hơn 400 trang, chỉ có một trang rưỡi đề cập đến các công nghệ nhằm giảm sự nóng lên toàn cầu bằng cách phản xạ ánh sáng Mặt Trời trở lại không gian. Trên thực tế, ý tưởng đưa khí thải carbon ra ngoài bầu khí quyển đang nhận được thêm sự quan tâm, dù đó là cách miễn cưỡng vì “thế hệ của Greta không còn nhiều lựa chọn nữa”.

Một hạn chế nữa đó là năng lượng hạt nhân gần như không được đề cập trong The Climate Book mặc dù các hệ thống năng lượng khử cacbon có liên quan chặt chẽ đến năng lượng hạt nhân.

Dựa trên những yếu tố này, The Guardian đánh giá: "Trong khi cuốn sách này rất xuất sắc trong việc giải thích tính cấp thiết và tầm quan trọng của việc ngăn chặn biến đổi khí hậu thì tác động của The Climate Book dường như cũng chỉ dừng lại ở đó".

Minh Hoa