Lời giải cho bài toán huy động vốn

Theo báo cáo đầu tháng 6-2019, Ngân hàng Thế giới (WB) đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2019 còn 2,6%, giảm 0,3 điểm phần trăm so với lần dự báo đầu quý II/2019. Tuy nhiên, kinh tế thế giới năm 2020 được dự báo sẽ hồi phục trở lại mức 2,7% do sự phục hồi mạnh mẽ của các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển. WB không thay đổi dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ và Trung Quốc. Kinh tế Mỹ được dự báo tăng trưởng 2,5% trong 2019, giảm còn 1,7% trong 2020 và 1,6% trong 2021. Kinh tế Trung Quốc được dự báo tăng 6,2% trong năm 2019, năm 2020 tăng 6,1%, giảm 0,1 điểm phần trăm so với dự báo mà WB đưa ra hồi đầu năm.

Kinh tế Việt Nam - Vài nét chấm phá

Kinh tế Việt Nam sau năm 2018 tăng mạnh đã có dấu hiệu chững lại. GDP quý II/2019 dự báo chỉ đạt 6,7% trong bối cảnh nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản khó khăn do dịch bệnh, khí hậu. Sản xuất công nghiệp và dịch vụ tăng trưởng thấp. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6 giảm nhẹ nhờ giá xăng giảm song giá thịt lợn và giá điện tăng sẽ tiếp tục tạo áp lực lên lạm phát. Ngoài ra, cán cân thương mại hàng hóa đã thay đổi, 5 tháng đầu năm 2019 đã nhập siêu hơn 400 triệu USD. Nhập khẩu từ Trung Quốc tăng mạnh, xuất khẩu sang Mỹ khả quan, xuất khẩu sang thị trường châu Âu còn nhiều cản ngại... Điểm đáng chú ý là giải ngân vốn FDI tăng mạnh. Riêng trong tháng 5, giải ngân vốn FDI đạt 2,1 tỉ USD - mức giải ngân theo tháng cao nhất kể từ đầu năm. Lũy kế 5 tháng, vốn FDI giải ngân đạt 7,8 tỉ USD, tăng 1,05 tỉ USD so với 5 tháng đầu năm 2018.

Ảnh hưởng tiêu cực từ kinh tế thế giới cũng như cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc đã khiến TTCK Việt Nam gặp khó trong giai đoạn gần đây khi chỉ số VN-Index điều chỉnh về mốc 940 điểm trong tháng 6-2019.

Trái phiếu doanh nghiệp phát triển mạnh trở thành kênh huy động vốn quan trọng của doanh nghiệp

Tuy nhiên, trái ngược với xu thế giảm điểm của TTCK, giảm nhiệt của thị trường trái phiếu Chính phủ, thị trường trái phiếu doanh nghiệp dường như đang bùng nổ, được đánh giá là một trong những kênh huy động vốn quan trọng của các doanh nghiệp niêm yết không chỉ trong năm 2019 và cả những năm tiếp theo tại Việt Nam.

Tỷ giá giảm nhiệt, lãi suất đi ngang

Sau giai đoạn tăng mạnh 2018 cũng như diễn biến trầm lắng các tháng đầu năm 2019, tỷ giá đang trong xu hướng giảm do nguồn cung dồi dào. Tỷ giá từ nay đến cuối năm nhìn chung ổn định và trong tầm kiểm soát. Bên cạnh đó, lãi suất liên ngân hàng toàn hệ thống giao dịch khá ổn định trong biên độ 3-4%. Xu hướng hạ lãi suất của Cục Dữ trữ Liên bang Mỹ (FED) và các ngân hàng trung ương trên thế giới có thể tác động khiến mặt bằng lãi suất giảm nhẹ so với hiện tại. FED nhiều khả năng sẽ công bố giảm lãi suất vào trung tuần tháng 7-2019 cũng sẽ khiến thị trường tiền tệ ổn định hơn.

Thị trường trái phiếu Chính phủ kém sôi động khi lợi suất không biến động nhiều cùng với khả năng lãi suất có xu hướng giảm. Lợi suất trái phiếu Chính phủ được hỗ trợ do nhu cầu của Kho bạc Nhà nước thấp trong bối cảnh tỷ giá và lãi suất vẫn khá ổn định. Dự báo xu hướng lãi suất đi ngang hoặc giảm nhẹ là kịch bản cơ sở trong các tháng cuối năm 2019.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp bùng nổ

Theo số liệu công bố của các doanh nghiệp niêm yết, có 9.103 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành trong quý I/2019, cao hơn nhiều so với cùng kỳ 2018 (2.816 tỉ đồng). Trong đó, đáng chú ý là 2.318 tỉ đồng trái phiếu của REE, kỳ hạn 10 năm với lãi suất cố định 7%/năm được bảo lãnh bởi CGIF (thuộc Ngân hàng Phát triển châu Á) và 1.150 tỉ đồng trái phiếu của CII, kỳ hạn 10 năm với lãi suất cố định 7,2%/năm được bảo lãnh bởi GuarantCo - một công ty dịch vụ bảo lãnh đa quốc gia thuộc PIDG.

Quy mô và chất lượng hoạt động của nhiều doanh nghiệp đang được cải thiện, các tổ chức bảo lãnh quốc tế cũng quan tâm hơn đến thị trường Việt Nam nên chất lượng trái phiếu doanh nghiệp đang tốt dần lên. Thêm vào đó là sự tham gia tích cực của các ngân hàng thương mại với vai trò trung gian thu xếp nên thị trường trái phiếu doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ phát triển nhanh hơn trong thời gian tới.

Cùng với diễn biến phát hành thành công kèm theo xu thế các công ty bất động sản, ngân hàng, chứng khoán… đang ưa chuộng hình thức phát hành trái phiếu trơn kể cả hình thức trái phiếu chuyển đổi đầu năm 2019, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã và đang ghi nhận những bước tiến mạnh mẽ và hướng tới trở thành kênh đầu tư, kênh huy động vốn quan trọng của các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết trong các năm tiếp theo. Nghị định 163/2018/NĐ-CP về phát hành trái phiếu doanh nghiệp sẽ là đòn bẩy khi tạo ra khung pháp lý cho sự phát triển của thị trường này.

Kể từ năm 2018 đến nay đã có rất nhiều các doanh nghiệp niêm yết áp dụng hình thức phát hành trái phiếu và đạt được kết quả tốt như: Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP Hồ Chí Minh (HSX - CII), Công ty CP Tập đoàn Đất Xanh (HSX - DXG), Công ty CP Phát triển bất động sản Phát Đạt (HSX - PDR)…

Cùng với sự phát triển của TTCK cũng như định hướng phát triển mạnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp kèm theo thành lập tổ chức xếp hạng tín nhiệm của Chính phủ, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, thị trường trái phiếu doanh nghiệp hứa hẹn sẽ là kênh huy động hữu hiệu và phổ biến, giúp giải quyết bài toán nguồn vốn đầu tư cho các doanh nghiệp, bổ sung cho kênh huy động truyền thống trước kia chỉ tập trung chủ yếu từ việc tài trợ tín dụng của ngân hàng thương mại.

Đã có rất nhiều các doanh nghiệp niêm yết áp dụng hình thức phát hành trái phiếu và đạt được kết quả tốt như: Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP Hồ Chí Minh (HSX - CII), Công ty CP Tập đoàn Đất Xanh (HSX - DXG), Công ty CP Phát triển bất động sản Phát Đạt (HSX - PDR)…

Minh Châu