Lời giải từ tuyến metro số 1

Do đây là những tuyến metro đầu tiên nên gặp vô vàn cản ngại, từ quy hoạch tuyến, nguồn vốn, đội ngũ thi công… Nhưng chúng ta đã bước qua những cản ngại này để chính thức đưa tuyến vào phục vụ nhân dân.

Sự hoàn thiện tuyến metro số 1 đã mở ra một chương mới cho toàn bộ sự phát triển giao thông công cộng TP HCM. Từ đây, những bài học kinh nghiệm đắt giá được chọn lọc, những thói quen về giao thông hiện đại dần được phổ biến và hơn hết, nó sẽ khởi đầu cho hệ thống giao thông hiện đại phục vụ mục tiêu phát triển của TP HCM trong những năm tới.

Từ thực tế phát triển của nhiều quốc gia trên thế giới, sự bùng nổ dân số đô thị trong nước đã cho thấy đây là phương tiện giao thông đô thị tốt nhất hiện nay. Cách tiếp cận này đã được hiện thực hóa thành các quy hoạch metro và TP HCM có đến 8 tuyến. Từ trung tâm quận 1, các tuyến sẽ tỏa ra Bình Chánh, Củ Chi, TP Thủ Đức… Với tốc độ thiết kế khoảng 110 km/giờ, sẽ không có phương tiện giao thông nào có ưu thế so với metro. Hệ thống này cũng đón đầu cho việc quy hoạch các thành phố vệ tinh của TP HCM trong tương lai và nó cũng sẽ là đầu mối kết nối với các tỉnh, thành phố lân cận qua hệ thống đường sắt cao tốc.

Dự án metro này đã đưa ra lời giải cho giao thông công cộng hiện tại, cụ thể nhất là sắp xếp lại hệ thống xe buýt chưa cáng đáng nổi vai trò được giao. Xe buýt rồi sẽ chỉ giữ vai trò chính là kết nối các nhà ga và khoảng cách gần. Metro phát huy lợi thế về tốc độ sẽ cáng đáng nhiệm vụ chuyên chở hành khách kết nối từ các đô thị đến các trung tâm sản xuất.

Trong thời điểm hiện tại, chúng ta đã dự trù nhiều giải pháp giảm áp lực giao thông nội đô, trong tình thế khó phát triển được nhiều quỹ đất dành cho giao thông, như hạn chế xe cá nhân, quy định giờ lưu thông, tăng cường bãi xe công cộng… Trước áp lực quá lớn về dân số, giải pháp nào cũng có mặt cực đoan, tác động không nhỏ đến đời sống và việc làm của cư dân. Metro là giải pháp hài hòa nhất, bởi tiết kiệm được quỹ đất, không mâu thuẫn với các phương tiện giao thông hiện tại, tầm hoạt động rộng, dễ điều chỉnh tuyến, hướng theo quy hoạch dân cư…

Nhưng xây dựng metro thì phải tạo được thói quen tương thích: Lịch sự, nhã nhặn, tuân thủ quy định nghiêm túc trên tuyến; chấp nhận những tuyến lưu thông ngắn bằng việc đi bộ hoặc xe đạp… Quan trọng hơn, metro khi trở thành phương tiện giao thông công cộng chính sẽ đẩy nhanh được tốc độ hoạt động kinh tế - xã hội nên các cơ quan quản lý cũng phải vận hành bộ máy phục vụ người dân tốt hơn.

Những bài học đắt giá nhất của tuyến metro số 1 đã được rút ra. Những tuyến metro được khởi động trong thời gian tới hy vọng sẽ "thuận buồm xuôi gió" vượt qua những khó khăn như vốn đầu tư, tìm nhà thầu năng lực cao, tổ chức vận hành tốt. Nhanh chóng hoàn thiện các tuyến metro cũng đồng nghĩa nhanh chóng bước sang giai đoạn phát triển mới của thành phố năng động này.

DUY PHƯƠNG