London ngăn ông Putin hồi hương hàng trăm tỷ USD của Nga?

Chính quyền Anh có kế hoạch xử lý những tài sản của người Nga tại Anh

Independent ngày 30/10 đưa tin, theo đánh giá của Viện nghiên cứu Quốc tế Hoàng gia Anh, những khối tài sản và lượng tiền khổng lồ của Nga trong hệ thống tài chính Anh là rào cản với London trong phản ứng với chính sách đối ngoại của Moscow.

"Phản ứng yếu ớt của chính quyền Anh trong vụ đầu độc Alexander Litvinenko đã khuyến khích Nga thực hiện cuộc tấn công ở Salisbury, đầu độc hai cha con cựu điệp viên người Nga Sergei Skripal", Independent tường thuật.

Viện nghiên cứu Quốc tế Hoàng gia Anh - Chatham House - cho rằng, thay vì chỉ trích Moscow, chính phủ Anh thực hiện chính sách "trừng phạt để ngăn chặn" sau khi Litvinenko bị giết hại năm 2006 thì sẽ không xảy ra "sự kiện Salisbury".

Chính giới Anh xem vụ Litvinenko là động lực cho Kremlin thực hiện vụ Skripal

Theo Chatham House, phản ứng của London giống một sự khích lệ Moscow, giúp cho Kremlin đủ tự tin thực hiện các vụ ám sát và đó chính là sự thất bại của chính quyền London trước tình báo Nga ngay tại lãnh thổ nước Anh.

Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Anh cũng đưa ra một báo cáo, trong đó nhận định dòng tiền lớn của người Nga tại hệ thống tài chính London đã khiến Số 10 phố Downing không thể chỉ trích quyết liệt hành động nguy hiểm của Điện Kremlin.

Tuy nhiên “cần phải nói rõ rằng, thiệt hại mà những khoản tiền bẩn của Nga gây ra với chính sách đối ngoại của Anh lớn hơn rất nhiều lợi ích mà đem lại cho London”, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện Anh Tom Tugendhat gay gắt.

Ông Tugendhat đề nghị chính quyền Anh hợp tác cùng các đồng minh kiểm soát hoạt động tài chính của công dân Nga, bao gồm mua bán trái phiếu chính phủ và các giao dịch ngân hàng chưa bị cấm khác.

Báo cáo của Cơ quan Phòng chống Tội phạm Quốc gia Anh tháng 10/2018 đã nhận định rằng hoạt động rửa tiền lên tới hàng trăm tỉ bảng mỗi năm của giới siêu giàu Nga đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới an ninh và đối ngoại của Anh.

“Các nhân vật có liên quan tới Điện Kremlin sử dụng London như một kho chứa tài sản tham nhũng cho thấy chiến lược sâu rộng của Nga, và là mối đe dọa tiềm tàng cho an ninh quốc gia Anh”, Reuters trích dẫn.

Theo nhận định của giới chính trị, an ninh và tình báo Anh, sau khi Liên Xô sụp đổ, Vương quốc Anh đã trở thành trung tâm thu hút hoạt động tài chính và nguồn tiền khổng lồ của các nhà tài phiệt và quan chức Nga.

Giới tài phiệt và quan chức Nga kiểm soát những khối tài sản và lượng tiền khổng lổ trong hệ thống tài chính London không chỉ là những nhân vật siêu giàu mà còn có khả năng chi phối tình hình an ninh, chính trị quốc gia.

Tại Anh, có sự phối kết hợp nhằm ngăn chặn ông Putin hồi hương tài cản và tiền bạc của nước Nga?

Với nguy hại từ "tiền bẩn" của Nga như vậy, các báo cáo của Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện Anh, Cơ quan Phòng chống Tội phạm Quốc gia Anh và Viện nghiên cứu Quốc tế Hoàng gia Anh đều cho rằng London phải hành động dứt khoát.

Chính phủ của nữ Thủ tướng Theresa May được cho là đã bắt đầu "thực hiện một số biện pháp liên quan đến kiểm soát hoạt động tài chính" của các cá nhân và tổ chức nước ngoài diễn ra trên lãnh thổ Anh.

"Chính phủ Anh sẽ thực hiện việc đăng ký công khai với những người hưởng lợi từ các cá nhân và tổ chức nước ngoài sở hữu tài sản ở Anh. Dự kiến sẽ bắt đầu vào năm 2021", Independent tường thuật.

Chính phủ cũng áp dụng Luật trừng phạt và chống rửa tiền năm 2018 để chống lại Nga, tập trung điều tra - có thể phong tỏa - những khối tài sản và dòng tiền bị nghi ngờ giúp Putin rửa tiền và phục vụ kế hoạch ám sát hay thủ tiêu chính trị của Kremlin.

London ngăn chặn Tổng thống Putin hồi hương tài sản của nước Nga?

Thoạt nhìn, có vẻ hành động của chính phủ Anh trong việc kiểm soát - và có thể thực hiện phong tỏa - những khối tài sản và những dòng tiền của người Nga tại Anh là do áp lực của giới chính trị, an ninh và tình báo Anh.

Bên cạnh đó là thể hiện quyết tâm của chính phủ Anh trong ngăn chặn Tổng thống Putin rửa tiền và sử dụng tiền bẩn cho mục đích tài trợ ám sát và thủ tiêu chính trị, đảm bảo an ninh cho nước Anh và các nước đồng minh.

Tuy nhiên theo giới phân tích, thực chất không hẳn như vậy, mà nó xuất phát từ chiến lược của Tổng thống Putin hồi hương những khối tài sản và những lượng tiền bị đưa ra khỏi biên giới nước Nga trong những năm tháng hỗn loạn thời hậu Xô Viết.

Còn nhớ năm 2017, công trình nghiên cứu của các nhà kinh tế Pháp Filip Novokmet, Thomas Piketty và Gabriel Zucman, cho thấy tài sản của nước Nga đang nằm ngoài biên giới lên tới khoảng 1.000 tỷ USD, hầu hết do người Nga ở nước ngoài nắm giữ.

Tổng thống Putin và tác giả "Danh sách London" Boris Titov

Và Tổng thống Putin được cho là đã xây dựng một "chiến lược bí ẩn" mà mục đích là tìm cách hồi hương những khối tài sản và những lượng tiền đang nằm ngoài biên giới nước Nga.

Chiến lược bắt đầu từ năm 2002, khi ông Putin kêu gọi các doanh nhân - tài phiệt Nga hồi hương các khoản đầu tư ở nước ngoài, để bảo vệ họ khỏi các chính phủ phương Tây.

"Nếu không, bạn sẽ phải lấy tài sản thông qua tòa án", ông Putin nói.

Nhận định của ông Putin đã được chứng minh là chuẩn xác, khi Roman Abramovich không được Anh cấp tiếp visa, Suleiman Kerimov bỗng dưng phải đối mặt với cáo buộc rửa tiền ở Pháp, Viktor Vekselberg và Oleg Deripaska bị Mỹ trừng phạt...

Trong giai đoạn 2015-2016, Nga thực hiện chính sách "ân xá tài chính" cho những người Nga hồi hương tài sản và tiền bạc của họ, cho phép họ chuyển tiền mặt về Nga và được miễn thuế. Đã có 7.200 tờ khai được nộp.