'Lúa mì và chuyện nhập khẩu của doanh nghiệp Việt'

“Lúa mì và chuyện nhập khẩu của doanh nghiệp Việt”

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 7 tháng vừa qua, các DN đã nhập khẩu gần 3,13 triệu tấn bột mì, với kim ngạch khoảng 750 triệu USD. Loại nguyên liệu này đã giúp DN sản xuất, chế biến nhiều mặt hàng thực phẩm, phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, gần đây các DN nhập khẩu lúa mì Việt phản ánh về những khó khăn do có thông tin cho rằng trong loại nguyên liệu này nhập khẩu từ Nga, Mỹ, Canada, Úc… có cỏ cirsium và có thể nhiều lô bột mì sẽ phải tái xuất theo diện kiểm dịch thực vật.

Ông Phan Thanh Hiếu – Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Bột mì Bình An- cho hay, hiện nhu cầu bột mì cũng ngày càng cao. Ngoài việc làm nguyên liệu sản xuất mì ăn liền, bánh mì, bánh ngọt, bột mì còn được sử dụng để chế biến thức ăn cho gia súc, gia cầm. Ngành sữa cũng có nhu cầu sử dụng bột mì đáng kể. Ngành ván ép, làm keo cũng sử dụng bột mì rất nhiều. Tất cả những điều đó cho thấy nguồn tiêu thụ bột mì trên thị trường Việt Nam ngày càng tăng.

Tuy nhiên, ông Hiếu cũng lo lắng, nếu ngay bây giờ chúng ta thực hiện ngay việc cấm nhập lúa mì nhiễm cỏ dại thì các DN sẽ không thể tìm được nguồn nguyên liệu thay thế kịp thời. Vì nhu cầu bột mì đang rất cao, việc thực hiện lệnh cấm ngay chắc chắn sẽ dẫn đến thiếu hụt nguyên liệu.

Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng kiến nghị, Cục Bảo vệ Thực vật có thể giãn quy định để cho DN tìm mới thị trường, giải pháp.

Năm 2017, Việt Nam nhập khẩu 4,7 triệu tấn lúa mì

Trả lời về vấn đề này, Trưởng phòng Kiểm dịch thực vật, Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn ông Lê Sơn Hà nhấn mạnh: Nếu tìm hiểu về loại cỏ này bằng tiếng Việt sẽ rất khó để có thông tin chính xác, nhưng nếu tìm bằng tiếng Anh thì ra hàng nghìn kết quả. Điều đó chứng tỏ các quốc gia trên thế giới đã có rất nhiều kinh nghiệm về loại cỏ này. Và loại cỏ này chưa hề có tại Việt Nam.

Đối tượng của kiểm dịch là những thực vật chưa có tại thị trường Việt Nam và có khả năng gây thiệt hại lớn cho nông nghiệp, môi trường. Khi đã để cỏ mọc rồi thì chúng ta không thể kiểm dịch được nữa. Chính bởi nó chưa có ở Việt Nam nên chúng ta mới cấm và kiểm soát nghiêm ngặt như vậy. “Quan điểm của Cục Bảo vệ Thực vật, lý do để cấm loại cỏ này là vì chúng có nguy cơ gây hại tới môi trường và ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp nên đề xuất cấm để chúng không thể xâm nhập vào Việt Nam”, ông Hà nhấn mạnh.

Trước các kiến nghị của DN và chuyên gia, ông Hà cho hay, DN có nhiều lựa chọn. DN nhập khẩu phải nêu rõ trong hợp đồng ràng buộc, yêu cầu DN nước ngoài phải làm sạch, trước khi xuất khẩu hàng sang Việt Nam. Chúng ta cũng hoàn toàn có nguồn sạch để chúng ta nhận, đương nhiên sẽ nảy sinh những vấn đề về giá cả, nhưng việc này sẽ mang lại lợi ích lâu dài không chỉ cho DN, mà cho cả người tiêu dùng tại Việt Nam.

Chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy nêu quan điểm: Thứ nhất nếu loại cỏ dại này thực sự có tính chất nguy hại thì dứt khoát phải phóng. Ngoài ra, các DN có thể nghiên cứu nhập ngô thay thế bột mì. Thứ hai, nếu loại cỏ này không độc như chúng ta tưởng tượng thì chấp nhận cho DN nhập khẩu để làm thức ăn chăn nuôi.

Theo các chuyên gia, cấm là việc đơn giản, làm sao để giảm thiểu thiệt hại của cộng đồng DN trong nước, của người dân lao động mới là vấn đề quan trọng

Ông Lê Sơn Hà - Trưởng phòng Kiểm dịch thực vật (Cục Bảo vệ thực vật):

Loại cỏ này có thể sinh sôi khi gió thổi bay, hoặc dính vào lông thú mang đi nơi khác. Loại cỏ này nằm trong nước 20 năm vẫn chưa mất sức nảy mầm. Nếu đã xuất hiện thì không thể diệt trừ nổi, và cách duy nhất chúng ta phải làm là ngăn chặn. Đã có các quy chuẩn và luật cũng ghi rõ rằng, hàng nhập khẩu không được nhiễm cỏ, vì nếu hàng nhâp khẩu bị nhiễm cỏ sẽ có nguy cơ phát tán rất đáng ngại.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phải áp dụng các biện pháp để ngăn chặn nguy cơ trên nhằm phục vụ lơi ích cho người tiêu dùng, cho nông dân, cũng như cho DN. Chúng ta ủng hộ DN, tạo điều kiện cho DN nhưng cũng phải làm theo pháp luật, không thể làm trái pháp luật hoặc làm trái với quy chuẩn. Như vậy, đã có luật như thế rồi, thì bây giờ DN phải làm thế nào để phù hợp với luật.

Nguyễn Hạnh