Lưu ý khi thiết kế đề kiểm tra

Theo thầy Kiều Minh Giang - Trường THPT Phù Ninh (Phú Thọ), thiết kế đề kiểm tra phải tuân thủ và thực hiện đúng quy trình thiết kế đề; từ xác định đúng mục đích của đề, lựa chọn nội dung cơ bản, xây dựng ma trận, chọn phương pháp kiểm tra, thử nghiệm đề, đến duyệt lại đề kiểm tra.

Mỗi bước trong quy trình thiết kế đều có vai trò quan trọng làm nên một đề kiểm tra tốt, góp phần năng cao chất lượng của việc kiểm tra, đánh giá.

Sau khi thiết kế đề, phải duyệt lại đề kiểm tra để đảm bảo đề kiểm tra không có những lỗi sai sót đáng tiếc xảy ra về nội dung kiểm tra, cách đặt câu hỏi, câu dẫn, lối hành văn.

Từ thực tiễn triển khai công việc này, thầy Kiều Minh Giang lưu ý, thiết kế đề kiểm tra trước hết phải phù hợp với mục đích dạy học nói chung, với quy định về kiểm tra nói riêng.

Đây là yêu cầu cơ bản nhất, bài kiểm tra cụ thể hóa mục tiêu giáo dục, giáo dưỡng và phát triển bộ môn và nội dung học tập cần kiểm tra đánh giá trong chương trình. Thiết kế bài kiểm tra phải tuân thủ theo đúng quy định của chương trình chứ không phải là việc làm tùy tiện, áp đặt của giáo viên.

Bên cạnh đó, cần lập kế hoạch kiểm tra từng bài, chương, học kì một cách rõ ràng. Kế hoạch này được xây dựng dựa trên kế hoạch chung của tổ chuyên môn xác định từ đầu năm học. Dựa vào kế hoạch giáo viên thiết kế câu hỏi, đề kiểm tra, tiến hành kiểm tra và xử lý kết quả. Ở các bài, chương, mỗi học kì, xác định hình thức, phương pháp kiểm tra để đạt mục đích dạy học;

Thầy Kiều Minh Giang cũng cho rằng, trong các đề kiểm tra, số lượng câu hỏi, mức độ câu hỏi, hình thức, phương pháp hỏi phải tùy thuộc vào điều kiện học tập cụ thể, trình độ học tập của học sinh. Tức là đề kiểm tra phải thể hiện sự phân hóa học sinh.

Ví như, trong một đề kiểm tra, có câu hỏi khó giành cho học sinh giỏi, có câu hỏi dễ, trung bình giành cho học sinh yếu để phát huy năng lực học tập của học sinh;

Cùng với đó, sử dụng phối hợp nhiều phương pháp kiểm tra trong một đề kiểm tra. Là giáo viên giảng dạy bộ môn Giáo dục quốc phòng an ninh, thầy Kiều Minh Giang chia sẻ: Kiến thức môn Giáo dục quốc phòng an ninh rất phong phú, đa dạng, bao gồm các sự kiện, hiện tượng, nhân vật, khái niệm, qui luật, bài học lịch sử...

Để học sinh lĩnh hội kiến thức ấy, phải khơi dậy và phát huy tính tích cực, hứng thú học tập của học sinh. Đề kiểm tra, đánh giá nhằm mục đích củng cố quá trình tiếp nhận và hình thành tri thức cho học sinh, không nên làm cho học sinh "lo sợ", "đối phó". Động viên sự tự tin, tính trung thực của học sinh trong kiểm tra, đánh giá dựa vào sức mình là chủ yếu, dưới sự hướng dẫn của giáo viên.

Hải Bình (ghi)