Mã phân loại Vũ khí né thuế của thương nhân

“Sao có thể?”, nhà nhập khẩu David Visse thắc mắc. “Các sản phẩm gỗ ép đều mang mã nhận dạng bị Hải quan Hoa Kỳ kiểm tra.

“Không cần lo”, nhà cung cấp đáp. “Ván ép sẽ được bỏ mã Trung Quốc, và chúng tôi sẽ gửi hàng dưới một mã khác".

18.927 cách né thuế

Theo Wall Street Journal, mỗi sản phẩm được nhập khẩu vào Hoa Kỳ đều mang một ký hiệu gồm 10 chữ số được gọi là mã HTS, có tất cả 18.927 mã. Những mã này cung cấp một ngôn ngữ chung để kết nối các thị trường khác nhau và xác định các sản phẩm khác nhau.

Trong một thế giới thuế quan ngày càng tăng, mã HTS có một chức năng khác: trốn tránh các khoản thuế đó. Theo các nhà nhập khẩu, quan chức hải quan, luật sư thương mại và môi giới vận chuyển, việc kinh doanh mã hóa đang mở rộng theo bước tăng thuế, làm suy yếu nỗ lực của Mỹ nhằm bảo vệ doanh nghiệp nước này khỏi cạnh tranh nước ngoài.

Khi xung đột thương mại leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất, các chuyên gia cho rằng việc làm sai lệch mã phân loại đang trở thành một cách để trốn thuế, cạnh tranh với việc định tuyến lại hàng hóa thông qua các nước thứ ba.

Dữ liệu về phân loại sai là khan hiếm, nhưng có những dấu hiệu cho thấy nó đang tăng nhanh. Chẳng hạn, gần đây xuất hiện một lượng lớn các quy định của Hải quan Hoa Kỳ về phân loại xuất khẩu có vấn đề xuất phát từ Trung Quốc. Đã có 146 phán quyết trong tháng 7, gần gấp 3 lần con số trong 6 tháng trước đó. Điều tra của Bộ Thương mại Mỹ về việc bán phá giá cũng đang tăng lên, tăng 60% trong năm ngoái.

Sau khi Tổng thống Trump trong tháng 3 áp thuế 25% lên thép, các tấm thép Trung Quốc đã được nhập khẩu dưới mã là những bộ phận của tuabin, theo Timothy Brightbill, một đối tác thương mại của Hãng luật Wiley Rein LLP, chuyên về phân loại sai và các trường hợp gian lận thương mại. Trong 6 tháng đầu năm 2018, nhập khẩu thép tấm giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi nhập khẩu “bộ phát điện”, được phân loại là tuabin, tăng 121%.

Lưỡi cưa kim cương nhập khẩu từ Trung Quốc phải chịu mức thuế 82% vì một phán quyết bán phá giá trước đây của Bộ Thương mại. Vào tháng 7, theo Hải quan Hoa Kỳ, 2 nhà nhập khẩu California do một nhà sản xuất Trung Quốc kiểm soát đã cố gắng tránh thuế bằng cách mã hóa lưỡi cưa kim cương thành đá mài.

Nhà sản xuất - Công ty Danyang Like Tools Manufacturing Co. - cho biết họ không liên quan với các nhà nhập khẩu California. Tuy nhiên, hải quan cho biết một trong số nhà nhập khẩu nói với họ rằng Công ty Danyang là ông chủ của họ.

Tại các vùng biển phía nam Trung Quốc, một vành đai các quốc gia nhỏ hơn đã trở thành những trung tâm thương mại sôi động ủng hộ việc trốn thuế của Trung Quốc.

Ảnh minh họa.

Các nhà môi giới thương mại ở Malaysia gọi các hoạt động né thuế là "bật tắt BL", nghĩa là thay thế các tài liệu vận chuyển để đánh tráo các cảng xuất xứ, mã số thuế quan hoặc cả hai. "BL" đề cập đến hóa đơn vận chuyển (bill of lading). Malaysia muốn kiểm tra tất cả các chuyến hàng nhưng không thể, ông Paddy Halim, Phó Tổng cục trưởng Cục Hải quan Hoàng gia Malaysia cho biết.

Ở Trung Quốc, các nhà xuất khẩu trao đổi thông tin về mã số thuế trên các trang web như Yishanghuiyou - một nhánh của nền tảng bán buôn 1688.com thuộc sở hữu của Alibaba Group Holding Ltd.

Phân loại sai các mặt hàng thương mại có một lịch sử lâu dài. Năm 1879, các nhà thu thuế của Mỹ cho biết một nhà nhập khẩu đã tô màu đường với mật đường để chuyển nó thành một sản phẩm thuế quan thấp hơn.

Mã nào để áp dụng cho lô hàng thường là vấn đề thảo luận giữa người gửi hàng và nhà môi giới nhập khẩu của Hoa Kỳ. Trung Quốc và các nhà trung gian châu Á khác cho biết họ phát triển cách giải quyết mã với các công ty môi giới nhập khẩu của Hoa Kỳ.

Những tháng gần đây, tư vấn với các chủ hàng về cách mã hóa sản phẩm đã tăng gấp 3 lần tại Quicksilver Customs Brokers LLC ở San Diego, chủ sở hữu của nhà môi giới nhập khẩu, Alcides Silva cho biết. “Chắc chắn chúng tôi đã nhận được nhiều yêu cầu phân loại sai hơn”, ông Silva nói và cho biết thêm rằng ông không hợp tác với họ. "Tôi có một gia đình để nuôi nấng, vì vậy tôi sẽ không mạo hiểm nếu một số người gửi hàng Trung Quốc muốn bỏ qua các quy tắc”.

Thiệt hại nửa tỷ đô mỗi năm

Hải quan Mỹ ước tính nước này mất ít nhất 550 triệu USD doanh thu hải quan mỗi năm vì trốn thuế, và cho biết chưa tới 5% hàng nhập khẩu vào Mỹ được mở để kiểm tra trong thực tế. Hệ thống mã hóa của Hoa Kỳ được gọi là HTS, chứa 88 mã gỗ dán riêng biệt, phân biệt bằng các loại biến thể gỗ và độ dày xuống đến milimet.

Hiệp hội Gỗ cứng trang trí của Mỹ cho biết ván ép Trung Quốc nhập khẩu đã khiến hàng ngàn công ăn việc làm của Mỹ thất nghiệp và đẩy các doanh nghiệp trong nước đến chỗ phá sản. Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã mở một cuộc điều tra bán phá giá vào tháng 11-2016 liên quan đến loại gỗ dán phổ biến nhất, được gọi là gỗ cứng bề mặt.

Ngay lập tức, các nhà sản xuất Trung Quốc bắt đầu xuất xưởng ván ép dưới 4 mã khác, từ 4412.39.10.00 đến 4412.39.50.00. Các mã này áp dụng cho ván ép gỗ mềm, hơi khác một chút và có mức thuế suất thấp từ 0-8%. Năm 2017, mã ván ép gỗ cứng Trung Quốc nhập vào Mỹ giảm 20%, trong khi mã ván ép gỗ mềm tăng 549%.

Nửa đầu năm 2018, 4 mã ván ép gỗ mềm Trung Quốc vào Mỹ đã tăng tới 983% so với cả năm trước đó.

Về vấn đề này, Chính phủ Trung Quốc nói họ cấm việc khai báo hải quan sai. "Trung Quốc đang giám sát chặt chẽ cuộc điều tra của Mỹ về ván ép Trung Quốc, và hy vọng phía Mỹ có thể tiến hành điều tra một cách công bằng", Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một email. Trung Quốc đã phản ứng với những lời chỉ trích thương mại của Hoa Kỳ bằng cách buộc tội Mỹ về chủ nghĩa bảo hộ.

Cơ quan Hải quan Mỹ cho biết họ thường không nhận được sự hợp tác đầy đủ từ Trung Quốc. "Hệ thống pháp luật của Trung Quốc và khả năng giám sát các thực thể kinh doanh cụ thể ở Trung Quốc là một thách thức đối với chúng tôi", bà Smith, quan chức tại cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Hoa Kỳ, cho biết.

Theo luật sư Brightbill, người đại diện cho các nhà sản xuất ván ép Mỹ, thì một số nhà xuất khẩu Trung Quốc đã thực hiện mã hóa các tấm ván gỗ bề mặt cứng như một phần của tủ bếp sẵn sàng lắp ráp. Nhập khẩu các bộ phận như vậy tăng 18% trong 6 tháng đầu năm 2018. Vào tháng 9, Bộ Thương mại Mỹ đã tiến hành điều tra gỗ dán bề mặt mềm của Trung Quốc.

Ông Visse, nhà nhập khẩu Oregon, cho biết ông đã nhận được cuộc gọi chào giá ván ép Trung Quốc vì Mỹ đang tăng cường các mối đe dọa thuế quan, và các nhà sản xuất Mỹ đang yêu cầu gia tăng các loại ván ép Trung Quốc chịu thuế chống bán phá giá.

Vào tháng 9, ván ép nằm trong các sản phẩm Trung Quốc bị chính quyền Donald Trump tăng thêm 10% thuế quan.

Vinh Trang