Máu đỏ, tay 'vàng'

Ông Harrison cho biết năm 1951, khi mới 14 tuổi, ông phải trải qua một ca phẫu thuật lồng ngực, cắt bỏ một phần lá phổi. Ông không thể hình dung được liệu mình có vượt được qua ca phẫu thuật và còn sống hay cuộc sống của mình sẽ như thế nào nếu không nhận được một lượng máu lớn từ những người tốt bụng hiến tặng.

Ông chia sẻ: "Cha tôi kể lại tôi được truyền 13 đơn vị máu và tính mạng tôi được cứu là nhờ những người không quen biết".

Kể từ đó, cậu thanh niên Harrison tự hứa với lòng mình là lớn lên nhất định sẽ hiến máu để giúp đỡ những người khác. Và phải 4 năm sau cậu mới có thể làm công việc ý nghĩa này, bởi thời gian đó, pháp luật của Úc quy định người muốn hiến máu phải đủ 18 tuổi trở lên.

Ông James Harrison trong lần hiến máu cuối cùng.

Bước sang tuổi 18, Harrison thường xuyên ghé thăm Tổ chức Chữ thập đỏ Úc để hiến máu, chia sẻ những giọt máu hồng của mình để góp phần vào việc duy trì sự sống cho những người cần máu. Mặc dù rất sợ kim tiêm, nhưng Harrison đã cố gắng vượt qua nỗi sợ này bằng cách quay mặt đi chỗ khác và cố gắng phớt lờ cơn đau mỗi khi các bác sĩ rút máu từ cánh tay. Kể từ đó đến nay đã 60 năm ông Harrison đã hiến máu cho Hội Chữ thập đỏ Úc và giúp cứu sống bao mạng người.

Máu được xem là một phần không thể thiếu của cơ thể con người, giúp con người duy trì sự sống. Máu trong cơ thể người có chức năng cung cấp các chất nuôi dưỡng và cấu tạo các tổ chức cũng như loại bỏ các chất thải trong quá trình chuyển hóa của cơ thể.

Mặc dù ngày nay khoa học, y học đã có sự phát triển vượt bậc nhưng vẫn chưa có một loại thuốc hay một loại dịch thể nào có thể thay thế được máu. Bởi vậy, muốn cứu sống được người bệnh có nguy cơ mất máu cao cũng như trong điều trị các bệnh hiểm nghèo cần truyền máu, không có cách nào khác.

Hiểu được tầm quan trọng của máu đối với con người, nhiều tổ chức nhân đạo đã đứng ra kêu gọi mỗi cá nhân, tập thể trong xã hội cùng đồng cảm và chia sẻ đối với những người bị bệnh hiểm nghèo, những người đang cần máu để duy trì sự sống với thông điệp “Giọt máu cho đi - Cuộc đời ở lại”.

Bà Jemma Falkenmire thuộc Tổ chức Chữ thập đỏ Úc kể: "Cho đến năm 1967, tại Úc có hàng ngàn em bé chết mỗi năm mà các bác sĩ không biết tại sao. Nó rất kinh khủng. Phụ nữ liên tục bị sẩy thai, nhiều em bé sinh ra mắc dị tật não". Cuối cùng, người ta mới xác định được đó là căn bệnh huyết tán ở trẻ sơ sinh (HDN). Điều kiện gây bệnh là khi một phụ nữ có nhóm máu Rh(-) mang thai một em bé có nhóm máu Rh(+), sự không tương thích khiến cơ thể người mẹ từ chối tiếp nhận hồng cầu trong máu của bào thai.

Người ta nhẩm tính ông Harrison đã cứu được 2,4 triệu em bé!

Cũng giống hệ nhóm máu ABO, hệ nhóm máu Rh có 2 nhóm máu là Rh+ và Rh-. Tại Việt Nam, nhóm Rh+ chiếm tỉ lệ cao khoảng 99,96%, nhóm máu Rh- chỉ khoảng 0,04% (rất hiếm). Nhưng ở các nước phương Tây tỉ lệ này gần như cân bằng, nhóm máu Rh+ chiếm khoảng 60% còn Rh- khoảng 40%.

Tuy nhiên, các bác sĩ phát hiện ra có thể ngăn chặn HDN bằng cách tiêm cho phụ nữ mang thai một loại thuốc chế biến từ huyết tương mang kháng thể hiếm. Và cái tên James Harrison, bang New South Wales đã được tìm thấy từ ngân hàng máu. Ngay khi được các nhà khoa học liên lạc và hỏi liệu có muốn tham gia vào một chương trình gọi là Anti-D hay không, ông Harrison không chút do dự nhận lời ngay lập tức. Thời điểm đó ông đã hiến máu thường xuyên được hơn 10 năm.

Không lâu sau, các nhà khoa học phát triển thành công một loại thuốc tiêm với cùng tên gọi Anti-D, dùng chính huyết tương trong máu do ông Harrison hiến tặng. Liều đầu tiên được tiêm cho một phụ nữ mang thai tại Bệnh viện Royal Prince Alfred năm 1967. Tính đến nay, ông Harrison đã liên tục hiến máu được hơn 60 năm, giúp tạo ra hàng triệu liều Anti-D, để tiêm cho các phụ nữ mang thai. Có đến 17% phụ nữ mang thai ở Úc cần Anti-D.

Các nhà khoa học cũng không biết lý do tại sao cơ thể ông Harrison sản xuất một cách tự nhiên loại kháng thể hiếm đó, trong khi ông Harrison nói vui rằng “Có lẽ tài năng duy nhất của tôi là làm người hiến máu". Bà Robyn Barlow, điều phối viên chương trình Anti-D cho biết: "Cứ mỗi liều Anti-D được sản xuất ở Úc đều có James trong đó. Ông ấy đã cứu hàng triệu đứa trẻ. Cứ nghĩ đến đó là tôi không cầm được nước mắt”.

Hiện tại ông Harrison đã vượt quá ngưỡng tuổi cho phép hiến máu. Ông đã 81 tuổi và các bác sĩ quyết định ông nên dừng lại để bảo vệ sức khỏe. Hôm 11-5 vừa qua là ngày ông Harrison thực hiện chuyến đi cuối cùng đến trung tâm hiến máu. Bà Robyn Barlow, nhận xét: "Chúng tôi sẽ không còn được gặp ông ấy nữa. Việc sức khỏe và mạch máu của ông ấy đủ tốt để hiến máu trong một thời gian dài như vậy là rất, rất hiếm".

Các bác sĩ hy vọng trong tương lai sẽ có thêm nhiều người hiến máu nữa, và có thể trong số họ sẽ có một James Harrison thứ hai, bởi hiện ở Úc chỉ có khoảng 200 người hiến đủ tiêu chuẩn cho chương trình Anti-D. 1.173 là số lần ông Harrison hiến máu trong cả cuộc đời, 1.163 lần từ cánh tay phải, 10 lần từ cánh tay trái. Người ta nhẩm tính ông Harrison đã cứu được 2,4 triệu em bé!

Hiến máu nhân đạo - không chỉ mang đến sự sống của con người mà còn là một hành động cao cả, một nghĩa cử cao đẹp thể hiện sự hiểu biết, lòng nhân ái và trách nhiệm của mỗi cá nhân với cộng đồng. Mỗi giọt máu là biểu hiện của sự sống và tiếp sức cho sự sống.

Khi bạn cho đi những giọt máu của mình, bạn không chỉ mang đến cho người được truyền máu một liều thuốc quý, mang lại một cuộc đời mới cho người bệnh mà cũng chính là đã chia sẻ tình yêu thương của mình đến với họ. Và ông Harrison chính là thông điệp mạnh mẽ lan tỏa tinh thần nhân đạo cao cả, tình yêu thương con người đến với mọi người, nhất là các bạn thanh niên.

Ánh Dương