Mở đường cho Thổ Nhĩ Kỳ vào miền Bắc Syria, Mỹ gieo mầm sống cho IS

Nhà Trắng đã bật đèn xanh cho một cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ vào miền bắc , đồng thời rút lực lượng ra khỏi khu vực – đánh dấu một sự thay đổi đột ngột trong chính sách đối ngoại mà nhiều chuyên gia nhận định chẳng khác nào “cuộc ly hôn” với đồng minh lâu năm trong cuộc chiến ở Syria – người Kurd.

Lính Mỹ đi qua một chiếc xe quân sự Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AFP.

Lực lượng

đã đi đầu trong chiến dịch chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trong khu vực, nhưng chính sách của Washington với lực lượng này được cho là đã đảo chiều sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan hôm 6/10.

Trong một tuyên bố ngày 6/10, Thư ký báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham khẳng định quân đội Mỹ đã tiêu diệt được tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trong khu vực. Theo đó, từ thời điểm này, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có trách nhiệm xử lý các tay súng IS bị bắt giữ tại đây và hiện bị lực lượng người Kurd quản lý.

“Lực lượng Mỹ sẽ không hỗ trợ hoặc tham gia vào hoạt động và sẽ không còn trực tiếp hiện diện ở khu vực này. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục tiến bước với các hoạt động đã được lên kế hoạch từ lâu ở phía Bắc Syria”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham nói.

Hiện không rõ liệu tuyên bố của Nhà Trắng có đồng nghĩa với việc Mỹ sẽ rút một phần trong số 1.000 quân đang có mặt ở đây hay rút toàn bộ lực lượng khỏi miền Bắc Syria.

Tuyên bố trên của Washington cũng đặt ra nghi vấn về số phận của các tay súng thuộc lực lượng Các Đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG) tham gia trong chiến dịch quân sự chống IS của Mỹ. YPG được Mỹ hậu thuẫn nhưng lại bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là một nhánh của đảng Công nhân người Kurd (PKK) - tổ chức vốn bị Ankara liệt vào danh sách khủng bố.

Gieo mầm bất ổn mới

Động thái này của Chính quyền Tổng thống Trump ngay lập tức kích hoạt những tranh cãi trong nội bộ Mỹ. Có những ý kiện thậm chí còn cho rằng, Tổng thống vẫn tiếp tục đưa ra những quyết định thất thường và dường như không được tham khảo qua ý kiến của các nhà ngoại giao có kiến thức và hiểu biết về tình hình Syria.

“Cho phép Thổ Nhĩ Kỳ di chuyển vào miền Bắc Syria là một trong những động thái gây bất ổn nhất mà chúng ta có thể tạo ra ở Trung Đông. Người Kurd sẽ không bao giờ tin tưởng nước Mỹ nữa. Họ sẽ tìm kiếm những liên minh hoặc tự củng cố sức mạnh để bảo vệ chính mình”, Ruben Gallego – một cựu chiến binh từng tham chiến ở Iraq viết trên Twitter.

Các chuyên gia Syria thì cảnh báo việc Mỹ từ bỏ Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) sẽ tạo ra một mặt trận mới trong cuộc xung đột kéo dài 8 năm qua ở Syria và có thể đẩy người Kurd tìm cách dàn xếp với lực lượng của Tổng thống Bashar Al-Assad.

Trong khi đó, người Kurd ở Syria ngày 7/10 đã lên tiếng cảnh báo cuộc xâm lược của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ sẽ gieo mầm cho sự hồi sinh của tổ chức khủng bố IS.

Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) trong một tuyên bố nhấn mạnh: “Một chiến dịch như vậy sẽ đảo ngược thành quả nhiều năm chiến đấu của người Kurd để đánh bại các nhóm vũ trang. Các lực lượng Mỹ đã không thực hiện cam kết của họ khi rút quân khỏi khu vực biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ và Ankara hiện đang chuẩn bị cho một chiến dịch xâm lược miền Bắc và miền Đông Syria”.

“Các mối đe dọa mà Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tạo ra nhằm mục đích biến cơ chế an ninh thành một cơ chế chết chóc, khiến mọi người phải rời bỏ nhà cửa và biến một khu vực ổn định, an toàn thành khu vực xung đột và chiến tranh vĩnh viễn”, tuyên bố nói thêm.

Yusuf Erim, nhà phân tích chính trị và chiến lược tại đài truyền hình TRT, cảnh báo vẫn còn quá sớm để có thể nắm bắt được toàn bộ ý đồ của Mỹ trong quyết định này: “Đó là một chiến dịch đơn phương đi kèm với một thỏa thuận song phương. Mỹ sẽ nói rằng, tôi không giúp các anh nhưng cũng sẽ không cản đường. Ankara coi quan điểm của Mỹ là hết sức tích cực. Mối quan tâm chính của Ankara chính là khả năng đối đầu với binh sĩ Mỹ. Chúng ta có thể thấy rằng, Mỹ sẽ rút quân khỏi khu vực để làm giảm thiểu nguy cơ trên bàn đàm phán”./.

Hùng Cường/VOV.VN
Tổng hợp