Mối đe dọa 'chưa từng có'
Dịch Covid-19 khiến nhiều hãng hàng không trên toàn thế giới đối mặt mối đe dọa lớn 'chưa từng có' vì các lệnh hạn chế đi lại trên toàn cầu. Nguy cơ phá sản đối với nhiều hãng hàng không đẩy các chính phủ đứng trước những quyết định đầy tranh cãi và tốn kém về việc nên cứu trợ hãng nào.
Dịch Covid-19 khiến nhiều hãng hàng không trên toàn thế giới đối mặt mối đe dọa lớn “chưa từng có” vì các lệnh hạn chế đi lại trên toàn cầu. Nguy cơ phá sản đối với nhiều hãng hàng không đẩy các chính phủ đứng trước những quyết định đầy tranh cãi và tốn kém về việc nên cứu trợ hãng nào.
Dịch Covid-19 đã và đang gây ra tác động tiêu cực đối với “sức khỏe” ngành hàng không. Các lệnh hạn chế đi lại và tâm lý lo ngại bao trùm các nhà đầu tư, dẫn tới nhu cầu đi lại giảm và buộc các hãng phải cắt giảm phần lớn tần suất các chuyến bay. Hãng hàng không Flybe của Anh là quân bài đô-mi-nô đầu tiên đổ gục sau “cú đập” của Covid-19 và dự đoán sẽ còn những hãng hàng không khác tiếp tục đứng trước bờ vực phá sản nếu tình hình không sớm được cải thiện.
Công ty khảo sát thị trường CAPA dự báo, tới cuối năm 2020, hầu hết các hãng hàng không trên thế giới sẽ phá sản. Ngay từ trước khi Tổng thống Mỹ D.Trump tuyên bố lệnh cấm đi lại xuyên Đại Tây Dương, Hiệp hội Hàng không quốc tế (IATA) đã ước tính cuộc khủng hoảng có thể khiến ngành này thiệt hại 113 tỷ USD, tương đương gần 20% doanh thu của năm. Nhưng con số thiệt hại ước tính tại thời điểm này được cho là sẽ cao hơn rất nhiều. Chuyên gia phân tích thị trường hàng không B.Sobie tại Singapore cho rằng tác động của đại dịch Covid-19 đối với ngành hàng không sẽ nghiêm trọng hơn cả dịch SARS hay cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, không ai chắc chắn dịch sẽ kéo dài bao lâu và sẽ tác động tới mức nào.
Việc các hãng hàng không có thể triển khai hiện nay là tìm cách giảm chi phí và củng cố khả năng chống đỡ khủng hoảng nhiều nhất có thể như cắt giảm nhân viên, cắt giảm các lộ trình bay, tái đàm phán các hợp đồng với nhà cung cấp và vận hành những loại máy bay nhỏ hơn, tiết kiệm chi phí hơn. Hãng hàng không Qantas của Asutralia đã giảm 90% tần suất các chuyến bay và 60% các lịch trình bay nội địa. Tương tự, Bristish Airways cũng cắt giảm 75% tần suất bay. Trong khi đó, Hãng hàng không quốc gia Hà Lan KLM dự định cắt giảm 2.000 việc làm, Lufthansa hoãn trả cổ tức... Trong một thông báo nội bộ, Malaysia Airlines thừa nhận công ty đang trong giai đoạn “cực kỳ khó khăn” và cũng giống như nhiều hãng hàng không khác, hãng đang đứng trước nguy cơ phá sản đồng thời kêu gọi nhân viên tự nguyện nghỉ không lương. Hãng hàng không dân dụng GOL lớn thứ hai của Brazil đã thông báo quyết định tạm dừng tất cả các chuyến bay quốc tế đến ngày 30-6 tới do tác động của dịch Covid-19. Trong khi đó, hoạt động trong các đường bay nội địa cũng sẽ được xem xét cắt giảm khoảng từ 50 - 60%.
Nhiều hãng hàng không bắt đầu nghĩ đến phương án xin cứu trợ của chính phủ. Các hãng hàng không Anh được cho là đã đề nghị gói cứu trợ chính phủ hơn chín tỷ USD. Hiệp hội thương mại hàng không Mỹ cũng kêu gọi gói cứu trợ chính phủ trị giá 50 tỷ USD. Airlines for America - cơ quan đại diện của các hãng hàng không American Airlines, United Airlines, Delta Airlines và Southwest Airlines và nhiều hãng bay khác cho biết, ngành hàng không Mỹ cần hỗ trợ tài chính 25 tỷ USD, kèm theo gói cho vay và giảm thuế 25 tỷ USD từ chính phủ để “sống sót”. Cơ quan trên cũng khẳng định, ngành hàng không cần gói giảm thuế lên đến hàng chục tỷ USD cho tới hết năm 2021. Trong khi đó, các hãng vận tải hàng hóa đường không ở Mỹ muốn được chính phủ nước này hỗ trợ tám tỷ USD.
Không chỉ có ngành hàng không, ngành du lịch toàn cầu cũng trải qua cảnh “sống lắt lay” tương tự. Công ty tư vấn Tourism Economics, thuộc hãng phân tích Oxford Economics mới đây đưa ra dự báo doanh thu ngành du lịch thế giới năm 2020 sẽ giảm 10,5% so với năm 2019 trong bối cảnh tốc độ lây lan của dịch Covid-19 đang reo rắc bất ổn trong lĩnh vực du lịch và giải trí. Dù đây đã được coi là mức giảm kỷ lục trong lịch sử ngành du lịch nhưng Tourism Economics cũng không ngoại trừ khả năng doanh thu của ngành này thậm chí có thể sẽ sụt giảm tới 17,9% trong năm 2020 nếu tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Trong bối cảnh toàn bộ ngành hàng không của Mỹ nói riêng và của các nước trên thế giới nói chung đang bị ảnh hưởng nặng nề do sự bùng phát của dịch Covid-19, Tổng thống Mỹ D.Trump khẳng định chính phủ nước này sẽ hỗ trợ tài chính cho Tập đoàn Boeing, nhà chế tạo máy bay lớn nhất thế giới. Tổng thống D.Trump cho biết “Boeing đang bị ảnh hưởng nặng nề theo nhiều cách khác nhau”, đồng thời khẳng định ông đang xem xét hỗ trợ cho các hãng sản xuất máy bay của Mỹ.
