Một số doanh nghiệp lợi dụng tờ khai luồng xanh để buôn lậu, gian lận thương mại

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn

Một số doanh nghiệp lợi dụng thời gian thông quan nhanh cho tờ khai luồng xanh để buôn lậu, gian lận thương mại

Nêu câu hỏi chất vấn, đại biểu Vương Thị Hương (Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang) cho biết, hiện nay số lượng tờ khai hải quan được hệ thống phân luồng xanh chiếm tỉ trọng lớn, thời gian tiếp nhận và thông quan đối với tờ khai luồng xanh rất nhanh, chỉ từ 1-3 giây, các thủ tục được thực hiện thông qua hệ thống thông quan tự động.

Tuy nhiên, vị đại biểu này nhận thấy, một số doanh nghiệp lợi dụng thời gian thông quan nhanh cho tờ khai luồng xanh để thực hiện hành vi buôn lậu, gian lận thương mại… Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp của Bộ để khắc phục tình trạng này.

ĐBQH Vương Thị Hương đặt câu hỏi chất vấn

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, đối với luồng xanh, chúng ta thực hiện gần như thông quan tự động, các hồ sơ được chuyển theo dạng điện tử, hàng hóa không bị kiểm tra, nên tốc độ thông quan rất nhanh.

Điều này thể hiện chúng ta đang đặc biệt quan tâm, tạo mọi điều kiện thông quan cho các doanh nghiệp. Nhưng cũng không thể loại trừ các trường hợp doanh nghiệp lợi dụng luồng xanh để đưa hàng hóa không đúng quy định vào đất nước.

"Bộ Tài chính đã áp dụng khoa học công nghệ trong xác định luồng hàng, sử dụng hệ thống camera, lực lượng tình báo tài chính, phân tích dữ liệu để hạn chế tối đa tình trạng lợi dụng luồng xanh để đưa hàng không đúng quy định vào nước ta" - ông Hồ Đức Phớc cho hay.

Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp

Đặt câu hỏi chất vấn về lĩnh vực này, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn) cho biết, theo báo cáo của ngành tài chính, toàn ngành hải quan đã bắt giữ và xử lý 15.943 vi phạm pháp luật hải quan so với cùng kỳ năm 2022, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính là 12.476 tỷ đồng, tăng 42,6%...

ĐBQH Hồ Thị Kim Ngân nêu câu hỏi chất vấn.

"Nhìn chung, tình trạng vi phạm pháp luật diễn biến phức tạp" - nhấn mạnh điều đó, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân và giải pháp để giảm thiểu tình trạng này?

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thời gian qua ngành Hải quan đã nỗ lực thực hiện chống buôn lậu và gian lận thương mại.

Năm qua đã bắt được trên 15.000 vụ và xử lý với giá trị khoảng 12.000 tỉ, trực tiếp khởi tố 48 vụ và chuyển cơ quan điều tra gần 200 vụ.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã triển khai nhiều giải pháp kiểm tra giám sát, thông tin tình báo từ sớm, từ xa.

Cụ thể như sử dụng hệ thống máy soi, phân tích dữ liệu… phát hiện từ sớm và xử lý; đồng thời tăng cường phối hợp với cơ quan biên phòng, cơ quan công an để trao đổi thông tin và phối hợp xử lý, bắt giữ và lập các chuyên án để xử lý nghiêm minh vi phạm.

Cũng tại phiên họp, đại biểu Triệu Quang Huy (Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn) nêu rõ, theo báo cáo của Bộ Tài chính, một số tồn tại, hạn chế trong kiểm tra, giám sát hải quan là hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan chưa đáp ứng, phù hợp với yêu cầu xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, trao đổi thông tin giữa các cơ quan Nhà nước. Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp khắc phục hạn chế nêu trên.

Về thủ tục hải quan và hệ thống xử lý dữ liệu, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ, các cơ quan của Bộ Tài chính như kho bạc, thuế, hải quan có hệ thống công nghệ thông tin hiện đại và phục vụ cho vấn đề phát triển kinh tế, thông quan, xuất nhập khẩu, thu thuế thuận lợi.

Tuy nhiên, hệ thống công nghệ thông tin của Hải quan đến nay đã đưa vào sử dụng 10 năm nên có những lạc hậu, không tải nổi khối lượng dữ liệu quá lớn như hiện nay, hệ thống cũng không kết nối được với các doanh nghiệp hay là kết nối với các đơn vị khác.

Đặt vấn đề phải thay thế hệ thống này, Bộ trưởng cho biết, từ nay đến 2025, Bộ Tài chính sẽ đề nghị với Chính phủ để xây dựng hệ thống công nghệ thông tin khác hoặc là Nhật Bản sẽ hỗ trợ cho một dự án dữ liệu.

Trung Quốc đang đề nghị Việt Nam xây dựng cửa khẩu thông minh

Nêu vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) phản ánh, thời gian qua, nhiều vụ buôn lậu, trốn thuế qua biên giới rất phức tạp, tinh vi liên quan đến vàng và ngoại tệ, gây ảnh hưởng đến thị trường Việt Nam. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ các giải pháp kiểm soát thị trường vàng và ngoại tệ?

ĐBQH Huỳnh Thị Phúc.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay, lĩnh vực này thuộc về Ngân hàng nhà nước, với chức năng chống buôn lậu và gian lận thương mại, Bộ Tài chính quản lý vùng biên giới để khi giá vàng hay giá đô la của Việt Nam tăng cao sẽ quản lý không cho vận chuyển trái phép vào Việt Nam; thời gian qua, cơ quan chức năng đã bắt giữ một số vụ vận chuyển ra nước ngoài.

Nêu vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Bế Minh Đức - Đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng cho biết, hiện nay tại các cửa khẩu biên giới đất liền đang có nhu cầu ngày càng tăng xuất nhập khẩu hàng hóa, xuất cảnh người và phương tiện do nhu cầu phát triển kinh tế thương mại giữa Việt Nam và các nước có chung đường biên giới.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài Chính làm rõ vài trò của cơ quan hải quan trong quản lý thương mại qua biên giới và các giải pháp để lực lượng này thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ trong thời gian tới?

Về vấn đề này, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, hải quan có nhiệm vụ chính là thông quan, tuy nhiên để quản lý hàng hóa thông quan lại liên quan đến 6 bộ, ngành. Để thông quan "từ a đến z" thuận lợi là có sự đồng bộ.

Bộ đang xây dựng nghị định về kiểm tra thông quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu để có sự tham gia của các bộ ngành để thực hiện mô hình kiểm tra sau thông quan giống như Trung Quốc. Phía Trung Quốc đang đề nghị chúng ta xây dựng cửa khẩu thông minh, hiện đang giao tỉnh Lạng Sơn thực hiện thí điểm./.

Thế Công - Xuân Trường