Mỹ, Canada, Mexico phá rào thương mại vào phút chót

Họ đã đồng ý đi đến một thỏa thuận về nguyên tắc chi phối hơn một nghìn tỷ USD giao thương giữa các bên sau khi quá trình đàm phán kéo dài đầy tranh chấp một năm rưỡi qua mới chính thức đi đến kết thúc vào đêm muộn và chỉ cách thời điểm hết hạn ngày 30/11 đúng một giờ đồng hồ.

Ba bên lâu nay vẫn bất đồng về từ ngữ và một số nội dung đi sâu của thỏa thuận và vẫn chưa đạt được sự nhất trí khi chỉ còn vài giờ là bắt đầu G20. Và ngay trước khi thượng đỉnh G20 diễn ra tại Buenos Aires, các quan chức đã phải ngồi xuống và ký tên vào thỏa thuận.

Các nhà lập pháp từ ba nước vẫn cần phải phê chuẩn hiệp ước, có tên chính thức được gọi là Thỏa thuận Hoa Kỳ - Mexico - Canada (USMCA), trước khi nó có hiệu lực và thay thế Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA).

Người phát ngôn của Thủ tướng Canada Justin Trudeau chỉ xác nhận sự tham dự của ông tại buổi lễ kí kết vào cuối ngày thứ Năm.

Lễ kí kết USMCA giữa Mỹ, Canada và Mexico ngày 30/11. (Nguồn: Reuters)

Còn Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto đã tham dự buổi lễ vào ngày cuối cùng trong nhiệm kì của ông.

Trước đó, ông Trump đã tuyên bố sẽ sửa đổi NAFTA trong chiến dịch bầu cử tổng thống năm 2016. Ông Trump từng đe dọa sẽ hoàn toàn rút khỏi thỏa thuận này vào nhiều thời điểm trong quá trình đàm phán – điều khiến giao thương giữa ba nước láng giềng rơi vào bất ổn.

Ông Trump đã buộc Canada và Mexico phải đàm phán lại thỏa thuận 24 năm này vì ông cho biết hiệp ước NAFTA cũ đã khuyến khích các công ty Mỹ chuyển việc làm sang Mexico có mức lương thấp.

Sự phản đối của Mỹ đối với thị trường nội địa được bảo hộ của Canada đối với các sản phẩm sữa cũng đã là một thách thức lớn đối với các nhà đàm phán trong tiến trình thương lượng. Ông Trump đã liên tục yêu cầu nhượng bộ và cáo buộc Canada làm tổn thương nông dân Mỹ.

Bản cuối USMCA đã phần nào giải quyết được những căng thẳng này, có những thay đổi kỹ thuật căn bản về các quy tắc sản xuất ô tô và xe tải, vấn đề mở cửa thị trường ngành công nghiệp sữa Canada, vấn đề tác quyền và quy tắc giải quyết tranh chấp…

An Bình