Mỹ chế tạo robot bằng tế bào sống gây tranh cãi về đạo đức

Các nhà khoa học Mỹ đã thành công trong việc chế tạo một loại robot sử dụng tế bào gốc của ếch, một tiến bộ khoa học vượt bậc nhưng cũng bị đặt câu hỏi về vấn đề đạo đức.

Hình ảnh robot sống đầu tiên - Ảnh: Guardian

Các nhà nghiên cứu Mỹ đã tạo ra những robot sống đầu tiên trên thế giới bằng cách lắp ráp các tế bào từ ếch móng vuốt châu Phi thành những con robot nhỏ có thể tự di chuyển.

"Đây là những dạng sống hoàn toàn mới. Chúng chưa bao giờ tồn tại trên Trái đất", Michael Levin, Giám đốc Trung tâm Khám phá Allen tại Đại học Tufts ở Medford, Massachusetts cho biết.

"Chúng đang sống, đây là sinh vật lập trình được", ông Levin nói thêm, tự hào khoe về robot sống của mình.

Robot hiện được chế tạo từ kim loại và nhựa vì độ cứng và độ bền của các vật liệu này, nhưng ông Levin và các đồng nghiệp của ông nhìn thấy lợi ích trong việc chế tạo robot từ các mô sinh học. Khi bị hư hại, robot sống có thể chữa lành vết thương của chúng, và một khi nhiệm vụ của chúng đã được thực hiện, chúng sẽ tự hủy, giống như các sinh vật tự nhiên phân rã khi chúng chết.

Clip chế tạo robot sống đầu tiên trên thế giới - Nguồn Guardian:

Các nhà khoa học cho biết các tính năng độc đáo của chúng có nghĩa là các phiên bản tương lai của robot sống có thể được triển khai để làm sạch ô nhiễm vi mô trong đại dương, xác định vị trí và tiêu hóa các chất độc hại, đưa thuốc vào cơ thể hoặc loại bỏ mảng bám trên thành động mạch.

Các robot sống này có chiều dài chưa đến 1mm, được thiết kế bởi một thuật toán tiến hóa của bộ phận cải tiến, chạy trên siêu máy tính. Chương trình bắt đầu bằng cách tạo cấu hình 3D ngẫu nhiên từ 500 đến 1.000 tế bào da và tim. Mỗi thiết kế sau đó được kiểm tra trong một môi trường ảo, để xem, ví dụ, nó di chuyển bao xa khi các tế bào tim đập. Những mẫu thiết kế tốt nhất được sử dụng để sinh ra nhiều thiết kế hơn, sau đó các robot được xây dựng và tự di chuyển.

Bởi vì các tế bào tim tự co lại và giãn ra, chúng hoạt động giống như những động cơ thu nhỏ điều khiển robot cho đến khi hết năng lượng dự trữ. Các tế bào có đủ nhiên liệu bên trong chúng để robot tồn tại trong một tuần đến 10 ngày trước khi hết năng lượng và tự chết.

Các nhà khoa học Mỹ đã chờ máy tính tạo ra 100 thế hệ trước khi chọn một số ít các thiết kế để chế tạo trong phòng thí nghiệm. Họ đã sử dụng nhíp và dụng cụ cắt bỏ để điêu khắc các tế bào da và tim giai đoạn đầu được cạo từ phôi của loài ếch móng vuốt châu Phi, Xenopus laevis. Nguồn gốc của các tế bào đã khiến các nhà khoa học gọi những sáng tạo của họ là xenobots.

Viết trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, các nhà nghiên cứu mô tả cách họ đặt robot thả lỏng trong bát nước để giữ cho các tế bào ếch sống. Một số robot di chuyển theo các đường thẳng, trong khi những con khác đi vòng quanh trong vòng tròn hoặc hợp tác với những con khác khi chúng di chuyển xung quanh.

"Phát triển này là rất nhỏ, nhưng cuối cùng kế hoạch là mở rộng quy mô của chúng. Xenobots có thể được chế tạo với các mạch máu, hệ thống thần kinh và tế bào cảm giác, để tạo thành đôi mắt thô sơ. Bằng cách chế tạo chúng từ tế bào động vật có vú, chúng có thể sống trên vùng đất khô", ông Levin cho biết kế hoạch phát triển robot sống của ông.

Dù vậy, các thành viên của nhóm khoa học gia Mỹ cũng thừa nhận rằng nghiên cứu của họ nêu ra các vấn đề đạo đức, đặc biệt là các biến thể trong tương lai có thể có hệ thống thần kinh và có khả năng nhận thức, khiến chúng có liên hệ mật thiết hơn với thế giới.

"Điều quan trọng với tôi là đây là công khai, vì vậy chúng ta có thể có một cuộc thảo luận với tư cách là một xã hội và các nhà hoạch định chính sách có thể quyết định đâu là hướng hành động tốt nhất", Sam Kriegman, nghiên cứu sinh trong nhóm nghiên cứu tại Đại học Vermont cho biết.

Tuy nhiên lợi ích của các robot này là hoàn toàn đáng kinh ngạc nếu các nhà khoa học thành công. Chúng ta có thể tạm biệt những bệnh gần như không thể điều trị hiện nay như ung thư và hoàn toàn có thể các bệnh như mỡ máu, hẹp động mạch vành...

Thiên Hà (theo Guardian)

Nguồn Một Thế Giới: https://motthegioi.vn/khoa-hoc-cong-nghe-c-68/cong-nghe-moi-c-103/my-che-tao-robot-bang-te-bao-song-gay-tranh-cai-ve-dao-duc-129648.html