Mỹ chuẩn bị đối phó với các nước Đông Nam Á

Hàng hóa tại cảng Bangkok, Thái Lan.

Thái Lan nhiều khả năng đã có tên trong danh sách theo dõi của Bộ Tài chính Mỹ về việc can thiệp lên tỷ giá hối đoái. Bộ này sẽ ra bản báo cáo phân tích về chính sách tiền tệ của các đối tác thương mại với Mỹ trong tháng 4 này.

Ông Teppei Ino, nhà phân tích tại ngân hàng MUFG Bank tin rằng Thái Lan hội đủ các yếu tố để trở thành mối nguy thương mại lớn nhất với Mỹ trong bản báo cáo sắp ra tới đây của Bộ Tài chính Mỹ.

Có 3 yếu tố chính khiến một nước bị đem vào tầm ngắm của Mỹ. Một là nước đó có thặng dư thương mại với Mỹ trên 20 tỉ đô la Mỹ. Hai là thặng dư tài khoản vãng lai vượt quá 3% GDP của nước đó. Ba là số lượng ngoại tệ nước đó đơn phương mua vượt quá 2% GDP.

Nếu 2 trong 3 yếu tố trên đạt, Mỹ sẽ đưa nước đó vào diện theo dõi. Nếu cả 3 yếu tố đều đạt, Mỹ có thể thực thi các biện pháp trừng phạt thương mại lên nước đó. Nhưng trước khi trừng phạt, Mỹ sẽ kêu gọi nước đó giảm thặng dư thương mại, ngưng can thiệp vào thị trường hối đoái.

Năm 2017, thặng dư thương mại của Thái Lan so với Mỹ lần đầu tiên vượt mốc 20 tỉ đô la, với các sản phẩm máy tính và cầu kiện liên quan tăng 9%, các sản phẩm cao su xuất khẩu bao gồm lốp xe tăng 30%. Thặng dư tài khoản vãng lai (xuất siêu) của Thái Lan đạt 10,8% GDP, quá ngưỡng 3% rất xa.

Thặng dư lớn trên gây sức ép lên đồng baht. Dự trữ ngoại hối của Thái Lan năm 2017 đạt 202,5 tỉ đô la, tăng gần 20% so với một năm trước đó, nó đẩy giá đồng baht lên, khiến các nhà hoạch định chính sách đau đầu, vì họ luôn muốn có một đồng baht yếu để duy trì sự cạnh tranh trong xuất khẩu.

Điều chỉnh sự mất cân bằng trong thương mại với Mỹ là điều khó khăn đối với Thái Lan, vì hàng xuất khẩu của nước này sang Mỹ tăng ổn định trong vài năm gần đây. Để chiều lòng Mỹ, chắc chắn Chính phủ Thái Lan sẽ phải ngưng can thiệp vào đồng baht trong khi đồng baht đang ở mức giá cao nhất so với đô la trong vòng 5 năm trở lại đây, điều này sẽ giảm sức cạnh tranh trong lĩnh vực xuất khẩu của Thái Lan.

Các nước Đông Nam Á dựa vào xuất khẩu để phát triển sẽ là mục tiêu tiếp theo của Mỹ. Việt Nam có thặng dư thương mại với Mỹ lớn nhất khu vực, ở mức 38,3 tỉ đô la trong năm 2017 và dự trữ ngoại hối tăng 17% so với năm 2016. Thặng dư thương mại của Malaysia với Mỹ là 24,5 tỉ đô la, đồng thời thặng dư tài khoản vãng lai đã vượt mức 3% GDP.

Mỹ đang đối phó với Trung Quốc, nước có mức thặng dư thương mại với Mỹ lớn nhất thế giới: 375,2 tỉ đô la. Nếu tiếp sau đó, Mỹ thiết lập các rào cản thương mại với các nước Đông Nam Á, triển vọng kinh tế toàn cầu sẽ xấu đi, theo các nhà phân tích.

Thái Hà