Mỹ công bố lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với ASEAN

Ngày 13/5 (theo giờ địa phương), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và lãnh đạo các nước ASEAN đã dự các phiên làm việc chính thức của Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN – Mỹ tại Washington.

Mỹ công bố khoản hỗ trợ 320 triệu USD cho ASEAN

Ngày làm việc chính thức của Hội nghị bao gồm phiên họp giữa các lãnh đạo ASEAN với Tổng thống Mỹ Joe Biden; phiên thảo luận giữa các lãnh đạo ASEAN với Phó Tổng thống Kamala Harris về an ninh biển và phòng chống covid-19 và phiên thảo luận với các Bộ trưởng Nội các về ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch và cơ sở hạ tầng bền vững.

Tổng thống Indonesia Joko Widodo đồng chủ trì với Tổng thống Mỹ Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris trong các hoạt động này. Lãnh đạo các nước đã trao đổi về an ninh biển, kiểm soát dịch bệnh và phục hồi kinh tế, ứng phó với biến đổi khí hậu, các vấn đề khu vực và toàn cầu.

Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN - Mỹ - Ảnh: VGP

Lãnh đạo Mỹ đã công bố nhiều đề xuất, sáng kiến hợp tác với ASEAN. Theo đó, Mỹ sẽ đầu tư 40 triệu USD tài trợ phát triển cơ sở hạ tầng năng lượng sạch, dành 60 triệu USD tăng cường hợp tác biển, 150 triệu USD để triển khai sáng kiến Tương lai Y tế ASEAN - Mỹ, hỗ trợ ASEAN nâng cao năng lực ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển cơ sở hạ tầng và 70 triệu USD cho các chương trình giáo dục, giao lưu nhân dân …

Lãnh đạo ASEAN cảm ơn Mỹ đã hỗ trợ chủ động ứng phó Covid-19, giúp nâng cao năng lực ứng phó dịch bệnh, cung ứng vaccine và gần đây thành lập Văn phòng khu vực Đông Nam Á của Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Dịch bệnh (CDC) Mỹ tại Hà Nội. Các nước ASEAN mong muốn Mỹ tiếp tục ủng hộ các sáng kiến phòng chống đại dịch của ASEAN

Nhận định tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp với nhiều thách thức mới nảy sinh, ASEAN và Mỹ khẳng định phối hợp chặt chẽ đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, trong đó có an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.

Mỹ khẳng định ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông, hoan nghênh ASEAN thúc đẩy hợp tác, đối thoại và xây dựng lòng tin ở khu vực, nỗ lực xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982.

Về tình hình Myanmar, các nước kêu gọi kiềm chế, giảm căng thẳng, bạo lực, bảo đảm an toàn cho người dân, phát huy tinh thần trách nhiệm, thực hiện đầy đủ Đồng thuận 5 điểm của ASEAN, đồng thời hoan nghênh nỗ lực của Chủ tịch ASEAN hỗ trợ Myanmar sớm ổn định tình hình, tìm giải pháp bền vững cho các vấn đề hiện nay.

Hoan nghênh sáng kiến của Mỹ về tăng cường hợp tác biển

Tại phiên họp với Tổng thống Joe Biden, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cảm ơn sự tiếp đón trọng thị và nồng ấm của Mỹ. Thủ tướng đã điểm lại chặng đường 45 năm qua, hợp tác ASEAN - Mỹ có những bước tiến dài, đóng góp quan trọng vào thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin và duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.

Trước những biến động phức tạp, khó lường hiện nay của tình hình quốc tế, khu vực, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, cần phải tiếp tục thúc đẩy đối thoại chân thành trên cơ sở lòng tin và trách nhiệm, đoàn kết, chung tay hợp tác, kiểm soát bất đồng, thượng tôn pháp luật, góp phần hiện thực hóa một thế giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển thịnh vượng.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ. Ảnh: VGP

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam bày tỏ mong muốn các nước lớn, những đối tác của ASEAN, có thể đưa quan hệ đi vào ổn định, cạnh tranh lành mạnh và có trách nhiệm, đồng thời tham gia đóng góp cho khu vực trên tinh thần minh bạch, xây dựng, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN, tham vấn đầy đủ với ASEAN, tôn trọng luật pháp quốc tế, đóng góp cho hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực và trên thế giới.

Việt Nam tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, nhấn mạnh giải quyết hòa bình mọi tranh chấp, khác biệt, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Thủ tướng hoan nghênh các đối tác ủng hộ ASEAN thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Phát biểu tại phiên họp về ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch và cơ sở hạ tầng bền vững giữa các Lãnh đạo ASEAN với các Bộ trưởng Nội các do Phó Tổng thống Harris chủ trì, Thủ tướng Việt Nam mong Mỹ triển khai hiệu quả hợp tác trong khuôn khổ Quan hệ Đối tác Mekong - Mỹ, góp phần bảo đảm chất lượng phát triển, hỗ trợ phát triển đồng đều và bền vững

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cũng đề cao nỗ lực của các nước, hợp tác ứng phó biến đổi khí hậu, thông qua chuyển đổi cơ cấu kinh tế, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, phát triển năng lượng tái tạo, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng sạch, xây dựng hạ tầng chất lượng cao, hướng tới phát triển xanh và bền vững.

Mỹ - ASEAN nâng quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện

Trong "Tuyên bố tầm nhìn chung" sau hội nghị, Mỹ và ASEAN đã cam kết nâng mức “quan hệ đối tác chiến lược” hiện tại lên thành “quan hệ đối tác chiến lược toàn diện" vào tháng 11/2022.

Ông Joe Biden phát biểu tại Hội nghị cấp cao đặc biệt Mỹ-ASEAN. Ảnh: AP

Trong bài phát biểu trước các nhà lãnh đạo ASEAN tại Bộ Ngoại giao Mỹ, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng việc tăng cường mối quan hệ của Mỹ với ASEAN là “trọng tâm” trong chiến lược chính sách đối ngoại của ông. Đồng thời ông nói hội nghị lần này rằng đã đánh dấu sự khởi động của một "kỷ nguyên mới" trong mối quan hệ giữa Mỹ và ASEAN.

"Một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở, ổn định và thịnh vượng, kiên cường và an toàn là những gì chúng ta đang tìm kiếm. Chúng ta đang khởi động một kỷ nguyên mới trong quan hệ Mỹ-ASEAN" - Tổng thống Mỹ cho biết.

Kiều Chinh